Dẫn xuất i ốt (Povidone-Iodine) được chứng minh là có hoạt tính kháng khuẩn phổ rộng chống lại các mầm bệnh do vi khuẩn, virus, nấm, động vật nguyên sinh và đã được sử dụng như một chất khử trùng để ngăn ngừa nhiễm trùng và điều trị vết thương trong nhiều thập kỷ và giờ đây là với SARS-CoV-2.
Thuốc xịt mũi và miệng có chứa i ốt kháng virus chống lại SARS-CoV-2, đang được tích cực nghiên cứu.
Hoạt động kháng virus SARS-CoV-2 của i ốt
Các giọt bắn đường hô hấp bị nhiễm bệnh có thể được tạo ra khi người bị nhiễm bệnh nói chuyện, hắt hơi, ho, và có thể tồn tại trong sol khí (là hệ keo của các hạt chất rắn hoặc các giọt chất lỏng, trong không khí hoặc chất khí khác) đến 3 giờ. Kết quả là, cơ chế lây truyền này là nguyên nhân chính dẫn đến sự lây lan nhanh chóng của COVID-19 trên toàn thế giới, gây ra hơn 190 triệu ca nhiễm và hơn 4 triệu ca tử vong tính đến ngày 20 tháng 7 năm 2021.
Trong khi các biện pháp giảm thiểu như giữ khoảng cách, đeo khẩu trang và tiêm vaccine đã được áp dụng để giảm lây truyền SARS-CoV-2, một số phương pháp khác hạn chế và kiểm soát virus đã và đang được đề xuất.
Điển hình là phát triển loại thuốc xịt mũi và miệng có hoạt tính kháng virus chống lại SARS-CoV-2, đang được tích cực nghiên cứu. Cụ thể hơn, thuốc xịt intranasal povidone-Iodine (PVP-I; 1,25%) đã được phát hiện có hoạt tính chống lại SARS-CoV-2, cũng như SARS-CoV và Hội chứng Hô hấp Trung Đông (MERS).
Nghiên cứu được công bố trên PLOS One mới đây cho thấy, hiệu quả diệt virus của Iodine-V dưới dạng công thức thuốc nhỏ Essential Iodine Drops (EID) để khử nhiễm qua đường miệng/mũi đối với các trường hợp COVID-19. Đây được coi như một giải pháp thay thế mang lại hiệu quả cao hơn cả PVP-I.
Khả năng bất hoạt SARS-CoV-2 của Iodine-V
Iodine-V, hiện có sẵn dưới dạng công thức EID, đã bất hoạt 99% SARS-CoV-2 sau 60 và 90 giây.
Zoltán Köntös, một nhà nghiên cứu từ IOI Investment Zrt., Hungary, gần đây đã chứng minh hiệu quả của Iodine-V đối với SARS-CoV-2 như một giải pháp thay thế tốt hơn cho povidone-iodine. Trong nghiên cứu này, Tiến sĩ Köntös nhận thấy rằng Iodine-V, hiện có sẵn dưới dạng công thức EID, đã bất hoạt 99% SARS-CoV-2 sau 60 và 90 giây. Những kết quả này tương tự như PVP-I, trước đây đã được báo cáo là ức chế 99,99% SARS-CoV-2 ở 60 giây.
Trong khi nghiên cứu hiện tại cho thấy EID có hiệu quả như PVP-I chống lại SARS-CoV-2, đồng thời có khả năng an toàn hơn so với PVP-I. Vì PVP-I được biết là gây tác dụng phụ như phát ban nghiêm trọng mặc dù không gây độc tế bào. Ví dụ, khi được sử dụng như một chất khử trùng trước phẫu thuật, trong phẫu thuật răng miệng và răng hàm mặt, PVP-I thường liên quan đến viêm da tiếp xúc dị ứng khởi phát muộn ở một số bệnh nhân do iốt tự do có tác dụng ôxy hóa da hoặc niêm mạc.
Cấu hình an toàn được cải thiện của EID phần lớn là do lượng iốt có trong công thức này thấp hơn đáng kể so với lượng iốt có trong PVP-I. EID, ví dụ, là một dung dịch nước của Iodine-V chứa 200 microgam (μg) iốt nguyên tố/mililit (ml). Điều này có thể so sánh với 1-5% PVP-I, thường chứa 1000–5000 μg/ml iốt.
Ngoài các lợi ích điều trị của EID chống lại SARS-CoV-2, Iodine-V trong EID cũng đóng vai trò như một chất bổ sung khoáng chất có thể duy trì hoạt động khỏe mạnh của tuyến giáp.
Nghiên cứu hiện tại kết luận rằng không chứa tá dược, Iodine-V có khả năng ổn định tốt hơn và tăng hiệu lực in vivo khi so sánh với PVP-I chống lại SARS-CoV-2. Do đó, nghiên cứu khuyến nghị sử dụng Iodine-V trong mũi/miệng để giảm nguy cơ lây truyền SARS-CoV-2.
