Đảm bảo nguồn lực bền vững cho y tế, giảm gánh nặng tài chính cho người dân

Ngày 10/10, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú chủ trì cuộc làm việc với Đảng ủy Bộ Y tế và đại diện các cơ quan liên quan về triển khai Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 9/9/2025 của Bộ Chính trị “Về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân” (gọi tắt là Nghị quyết 72).

Cùng tham dự có Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long.

Tại cuộc làm việc, Bí thư Đảng uỷ, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan báo cáo, Đảng uỷ Bộ Y tế đã chủ động, khẩn trương tham mưu, tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện ngay khi Nghị quyết 72 được ban hành. Bộ Y tế đã trình Chính phủ ban hành Nghị quyết số 282/NQ-CP ngày 16/9/2025 về Chương trình hành động của Chính phủ triển khai thực hiện Nghị quyết số 72-NQ/TW, trong đó đã bám sát 6 nhóm nhiệm vụ, giải pháp nhằm giải quyết tồn tại, hạn chế, các điểm nghẽn, nút thắt chính, tạo đột phá trong nhận thức, nâng cao năng lực của hệ thống y tế, phát triển nguồn nhân lực, bảo đảm nguồn lực cho công tác bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khoẻ nhân dân. Kèm theo Chương trình hành động là Danh mục các nhiệm vụ triển khai; trong đó xác định nhiệm vụ cụ thể, đơn vị chủ trì, đơn vị phối hợp, kết quả, sản phẩm và thời hạn hoàn thành.

Trên cơ sở đó, Chính phủ đã phân công nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành và các cơ quan, đơn vị xây dựng kế hoạch hành động, tổ chức triển khai, kiểm tra, giám sát, đánh giá để đạt được các mục tiêu của Nghị quyết số 72-NQ/TW, bảo đảm 6 rõ: “rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền”.

Bộ Y tế tham mưu, trình Chính phủ ban hành Chỉ thị số 25/CT-TTg ngày 15/9/2025 về đẩy mạnh phát triển nền y học cổ truyền Việt Nam trong giai đoạn mới; đang khẩn trương xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035, cùng các thông tư hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức trạm y tế cấp xã. Đây được coi là nền tảng quan trọng để củng cố y tế cơ sở, nâng cao hiệu quả chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân

Tại cuộc làm việc, các đại biểu đã thảo luận, tập trung vào nội dung tiến độ các công việc triển khai Nghị quyết 72, nhất là việc cụ thể hóa và triển khai những nội dung cốt lõi đã được xác định và một số vấn đề còn vướng mắc khi thực hiện.

Kết luận cuộc họp, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đánh giá cao tinh thần trách nhiệm, sự chủ động, khẩn trương của Đảng uỷ Bộ Y tế trong tham mưu, quán triệt và triển khai Nghị quyết 72 chỉ sau 1 tháng kể từ ngày ban hành. “Việc này thể hiện sự nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng đặc biệt của Nghị quyết 72, một nghị quyết mang ý nghĩa chiến lược, toàn diện và lâu dài, là 'Nghị quyết để thực hiện Nghị quyết'”, Thường trực Ban Bí thư nhấn mạnh.

Theo Thường trực Ban Bí thư, việc cụ thể hoá và tổ chức thực hiện Chương trình hành động là rất quan trọng, quyết định sự thành công của Nghị quyết. Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đồng chí Tổng Bí thư đã chỉ đạo quyết liệt: Phải khắc phục bằng được tình trạng chủ trương thì đúng nhưng triển khai thực hiện không hiệu quả. Tập trung hoàn thiện các nội dung phải triển khai ngay trong năm 2025 bảo đảm tiến độ và chất lượng, phải để nhân dân và xã hội thấy rõ được, giám sát được những thay đổi mang tính đột phá của Nghị quyết quan trọng này.

Đồng chí Trần Cẩm Tú nêu rõ, tinh thần chỉ đạo là sau khi Nghị quyết được ban hành, cần phải được triển khai thực hiện ngay, thực hiện chế độ báo cáo định kỳ. Việc gì liên quan đến đời sống, sức khỏe của nhân dân là phải tiến hành kịp thời, thể chế ngay. Nhấn mạnh chủ trương "dân giám sát, dân thụ hưởng",Thường trực Ban Bí thư đặc biệt lưu ý về lộ trình, tiến độ thực hiện và cho rằng ý kiến, sự hài lòng của nhân dân là quan trọng nhất.

Thường trực Ban Bí thư ghi nhận Bộ Y tế tham mưu, trình Chính phủ ban hành Nghị quyết số 282 và Tờ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết về các cơ chế, chính sách đột phá và hoàn thiện hồ sơ 2 dự án Luật quan trọng là Luật Phòng bệnh và Luật Dân số, để trình Quốc hội xem xét, thông qua trong Kỳ họp thứ 10 sắp tới; trong đó đã thể chế hóa các nội dung của Nghị quyết số 72- NQ/TW. Điều này sẽ tạo cơ sở pháp lý vững chắc, tháo gỡ ngay “các điểm nghẽn, nút thắt” về thể chế.

Thường trực Ban Bí thư đề nghị tập trung sắp xếp lại hệ thống y tế tinh gọn, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp hiện nay. Đây là nhiệm vụ rất quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến tổ chức, hoạt động của toàn ngành. Xây dựng mô hình trạm y tế xã theo mô hình đơn vị sự nghiệp công lập, đảm bảo cung ứng dịch vụ cơ bản, thiết yếu về phòng bệnh, chăm sóc sức khoẻ y tế ban đầu, khám, chữa bệnh và các dịch vụ chăm sóc xã hội và quản lý bệnh tật. Ngành Y tế bám sát các Nghị quyết, Kết luận của Bộ Chính trị để phối hợp với Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính, các cơ quan và địa phương liên quan để nhanh chóng hoàn thiện mô hình tổ chức bộ máy của Trạm y tế xã phù hợp với chính quyền địa phương 2 cấp.

"Cùng với đó, bám sát quan điểm chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm là Trạm y tế phải gắn với xã, phục vụ xã mà trực tiếp là cho người dân ở xã. Trạm y tế xã mới phải khác trạm y tế xã trước khi sáp nhập, hợp nhất; phải đủ cả điều kiện vật chất, trang thiết bị, nhân lực, cơ chế vận hành, cơ chế tài chính, đủ sức đảm bảo mục tiêu chăm sóc sức khoẻ ban đầu, khám chữa bệnh cho người dân ngay tại cơ sở, quản lý và điều trị các bệnh không lây nhiễm, không dồn lên tuyến trên, khắc phục tình trạng quá tải ở tuyến trên như hiện nay", đồng chí Trần Cẩm Tú nhấn mạnh.

Về nâng cao chất lượng nhân lực y tế, đồng chí Trần Cẩm Tú nêu rõ, trước mắt cần ưu tiên tập trung nguồn lực cho y tế dự phòng và y tế cơ sở; đồng thời đề nghị khẩn trương hoàn thiện quy định chính sách về chế độ tiền lương, phụ cấp ưu đãi nghề đặc thù cho cán bộ y tế để giữ chân và thu hút nhân lực. Các trường đại học trọng điểm ưu tiên tập trung phát triển đào tạo chuyên sâu đặc thù và đào tạo nguồn lực cho y tế cơ sở.

Bộ Y tế chủ động phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo tham mưu cho Chính phủ trong rà soát quy hoạch mạng lưới các trường Đại học và phân cấp quản lý các cơ sở giáo dục đại học thuộc ngành y một cách khoa học, thực chất, hiệu quả, bảo đảm theo đúng tinh thần Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.

Tại cuộc họp, Thường trực Ban Bí thư nhấn mạnh yêu cầu trong xây dựng các đề án, nhiệm vụ của Ngành Y tế như: Đề án miễn viện phí; Đề án khám sức khoẻ định kỳ cho nhân dân mỗi năm một lần; về nghiên cứu, đề xuất tăng mức đóng bảo hiểm y tế từ năm 2027…; trong đó có Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035 để trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 sắp tới.

Theo Thường trực Ban Bí thư, các giải pháp giảm chi phí y tế trực tiếp từ người dân, tiến tới miễn viện phí toàn dân vào năm 2030 phải được tính toán, thực hiện với lộ trình khoa học, công khai, minh bạch để đảm bảo nguồn lực bền vững cho y tế mà vẫn giảm gánh nặng tài chính cho người dân, tăng mức độ bảo vệ tài chính của Quỹ bảo hiểm y tế. Để chủ trương thực sự đi vào cuộc sống, những công tác này phải được thực hiện bằng quyết tâm chính trị cao nhất, với tinh thần phục vụ cao nhất.

Đánh giá việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số hiện chưa đồng bộ, chậm liên thông dữ liệu giữa các cơ sở y tế với Bảo hiểm xã hội và Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đồng chí Trần Cẩm Tú đề nghị Bộ Y tế làm đầu mối, chủ trì phối hợp với các bộ, ngành liên quan xây dựng, vận hành cơ sở dữ liệu quốc gia về y tế đảm bảo tiêu chuẩn kết nối, chia sẻ và liên thông đồng bộ, thông suốt với các cơ sở dữ liệu quốc gia khác; nêu yêu cầu tập trung đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin tại y tế cơ sở để triển khai hiệu quả Bệnh án điện tử, Sổ sức khỏe điện tử, Đơn thuốc điện tử, phục vụ quản lý dữ liệu sức khỏe người dân theo vòng đời và giảm chi phí y tế, đáp ứng kịp thời nhu cầu của người dân. Bộ Y tế nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực y tế thế giới...

Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú nhấn mạnh đến yêu cầu làm tốt công tác tuyên truyền, cần kiên trì, bài bản, phổ cập lối sống có lợi cho sức khoẻ; xây dựng văn hóa sức khoẻ trong nhân dân. Một xã hội khoẻ mạnh không thể chỉ trông chờ vào bác sĩ. Phòng bệnh phải bắt đầu từ ý thức mỗi người, những yếu tố cơ bản như ăn uống lành mạnh, vận động thường xuyên, thể dục thể thao, khám sức khoẻ định kỳ, chăm sóc sức khoẻ tinh thần, lối sống tích cực… Từ đó, tăng cường truyền thông sâu rộng về ý nghĩa của việc chủ động phòng bệnh, xây dựng văn hoá sức khoẻ và các chính sách an sinh, giúp người dân hiểu đúng, thông suốt, ủng hộ và thực hiện hiệu quả.