Hiện tượng đa ối thường xảy ra ở tuần thứ 30 của thai kỳ, bình thường lượng ối chuẩn là khoảng 1 lít, nhưng khi nước ối vượt qua mức 2 lít, có nghĩa là thai phụ đang bị đa ối.
Khi nào là đa ối?
Thông thường, thai nhi sẽ nuốt nước ối thải qua cơ thể giống như cơ chế đi tiểu. Đây là cách em bé kiểm soát lượng nước ối quanh mình. Nhưng khi em bé không nuốt nước ối, lượng ối xung quanh có thể tăng nhanh chóng. Và khi lượng ối vượt qua mức 2 lít được gọi là đa ối. Với những trường hợp đa ối nghiêm trọng, lượng ối có thể tới 3 lít, nhiều gấp 3 lần so với chỉ số bình thường.
Đa ối thường gây nên các biểu hiện thai nghén như: khó tiêu, ợ nóng, táo bón, phù chân, tĩnh mạch giãn.
Cách phát hiện
Khoảng 1% bà bầu có khả năng đối mặt với tình trạng thừa nước ối. Khi ấy, thai phụ xuất hiện những dấu hiệu khó chịu như: gia tăng những cơn đau lưng, thở dốc, phù chân (nhất là ngón chân cái), nhịp tim tăng nhanh, chán ăn, buồn nôn, nôn mửa, táo bón, bí tiểu...
Đa ối cũng sẽ được phát hiện khi thai phụ đi siêu âm. Siêu âm có thể khẳng định chính xác trạng thái đa ối qua việc đo ối ở 4 điểm quanh thai nhi để tính chỉ số ối (AFI). Chỉ số thường khi nằm ở khoảng 10 - 25cm trong giai đoạn thứ 3 của thai kỳ. Vì thế nếu AFI vượt ngưỡng 25cm nghĩa là đã mắc chứng đa ối. Chỉ số AFI càng cao, tình trạng đa ối càng nghiêm trọng.
Nguyên nhân gây bệnh
Trong khoảng 2/3 trường hợp đa ối không tìm ra nguyên nhân. Các nguyên nhân ở mẹ có thể do:
- Người mẹ mắc bệnh đái tháo đường: Tình trạng đa ối được phát hiện trong 10% thai phụ mắc chứng đái tháo đường, nhất là trong quý 3 của thai kỳ.
- Người mẹ mang song thai hoặc đa thai: Tình trạng đa ối có thể xảy ra do sự trao đổi chất giữa hai bào thai không được cân bằng (một bào thai có ít nước ối trong khi bào thai kia có nhiều nước ối hơn).
- Khác thường ở bào thai: Bé sẽ ngừng quá trình uống nước ối - đi tiểu, dẫn tới hiện tượng thừa nước ối. Tình trạng này bao gồm những dị tật ở bào thai như hở hàm ếch, hẹp môn vị…
Các yếu tố khác làm gia tăng tình trạng đa ối là: Thiếu máu ở bào thai; Nhiễm trùng bào thai, bất đồng nhóm máu giữa mẹ và bé…
Có thể gây biến chứng
Hiện tượng đa ối có thể khiến người mẹ bị vỡ ối sớm, dẫn tới tình trạng sinh non; Túi ối bị căng sẽ khiến cho ngôi thai bị đảo lộn bất thường; Có thể dẫn đến hiện tượng chuyển dạ kéo dài gây khó sinh.
Ngoài ra, đa ối cũng gây nên hiện tượng cơn co tử cung yếu, khiến người mẹ dễ bị băng huyết sau sinh.
Chính vì vậy, khi có những biểu hiện của chứng đa ối, thai phụ nên đi khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa để được chẩn đoán, tùy vào từng trường hợp cụ thể các bác sĩ sẽ có phương án điều trị phù hợp.
Bác sĩ Bùi Thị Phương