Lúc 21 giờ 33 phút ngày 28/7/2019, sản phụ A Si Sảh, sinh năm 1998, xã Vĩnh Tường, huyện An Phú, tỉnh An Giang, dân tộc Chăm, được bệnh viện Sản Nhi An Giang chuyển đến Khoa Cấp cứu, BVĐK TW Cần Thơ trong tình trạng đau bụng nhiều, xuất huyết dưới da nhiều ở chân trái, tiểu cầu 4900/mm3 (ở mức độ giảm tiểu cầu rất nặng), chuyển dạ sinh khó - thai 38 tuần. Sản phụ có đi khám thai nhưng không liên tục tại địa phương.
Sau khi thăm khám, thực hiện siêu âm và các xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết, các bác sĩ nhận thấy sản phụ có bệnh lý đi kèm, xuất huyết giảm tiểu cầu nghiêm trọng nghĩ do miễn dịch. Xác định đây là trường hợp nặng nguy cơ xuất huyết cao có nguy cơ đe dọa tính mạng cho mẹ và con.
Các bác sĩ đã hội chẩn và truyền tổng cộng 5 đơn vị tiểu cầu, 2 đơn vị hồng cầu với mục tiêu đưa ngưỡng tiểu cầu về mức an toàn cho phép được phẫu thuật. Các bác sĩ tiên lượng đây là ca mổ khó, có nhiều biến chứng nguy hiểm, sản phụ được làm các xét nghiệm cơ bản, đồng thời chuẩn bị đầy đủ nguồn máu,… Đến 9h ngày 29/7/2019, xét nghiệm cho thấy số lượng tiểu cầu ở mức an toàn cho phép được phẫu thuật.
Mẹ con chị A Si Sảh đang hồi phục và tiếp tục theo dõi tại bệnh viện
Tiến hành hội chẩn bệnh vịện gồm các chuyên khoa sản, gây mê hồi sức, huyết học lâm sàng, xét nghiệm huyết học... Đến 9h30 ngày 29/7/2019, quyết định mổ lấy thai cấp cứu. Do số lượng tiểu cầu thấp nên phương pháp vô cảm là gây mê.
Ê kíp phẫu thuật do BSCKII. Phong Thị Thanh Xuân, BS Nguyễn Hoàng Phúc, BS Lê Thị Mỹ Xuyên – BSCKII Trần Huỳnh Đào thực hiện. Sau 20 phút phẫu thuật, ca mổ đã thành công, cả mẹ và bé đều an toàn, bé gái chào đời khỏe mạnh nặng 2.900g được đưa về phòng sơ sinh chăm sóc.
Đến sáng nay 30/7/2019, chị A Si Sảh đã tỉnh, sức khỏe ổn định, tiếp xúc tốt, vết mổ khô, không còn dấu hiệu xuất huyết mới. Xét nghiệm huyết học cho thấy tiểu cẩu hồi phục tốt. Sản phụ đang được theo dõi và điều trị tại khoa Sản. Sau sinh bé gái phát triển ổn định, khỏe mạnh.
BSCKII Cao Văn Nhựt, Trưởng khoa sản BVĐK TW Cần Thơ cho biết, nguy cơ chảy máu ồ ạt khi số lượng tiểu cầu <50.000/mm3 (số lượng tiểu cầu bình thường trong khoảng 150 – 300.000/ mm3). Đây là trường hợp sản phụ mang thai có nguy cơ chảy máu rất cao do số lượng tiểu cầu lúc nhập viện chỉ đạt 5.000/ mm3. Tiên lượng rất nặng cho cả mẹ và con, sản phụ có chỉ định truyền tiểu cầu cấp cứu.
Trường hợp sản phụ giảm tiểu cầu nặng nguyên nhân do miễn dịch cần phải loại trừ những bệnh lý sản khoa rất nặng nguy cơ tử vong mẹ và con: tiền sản giật nặng, hội chứng HELLP, vì đây là những trường hợp cần can thiệp cấp cứu tại các cơ sở y tế chuyên khoa.
Thành công của ca phẫu thuật có nhiều yếu tố: Chuyển viện kịp thời của tuyến trước, sự phối hợp nhịp nhàng của Bệnh viện truyền máu huyết học Cần Thơ trong cung cấp chế phẩm tiểu cầu và trình độ chuyên môn, sự phối hợp kịp thời giữa các chuyên khoa và đặc biệt là lựa chọn thời điểm an toàn để phẫu thuật.
Giảm tiểu cầu trong thai kỳ được chẩn đoán một cách đơn giản dựa vào số lượng tiểu cầu được định lượng trong công thức máu. Ngày nay với việc mở rộng ứng dụng xét nghiệm trong khám thai theo quy chuẩn quốc gia nên việc phát hiện ngày càng sớm.
Các bác sĩ khuyến cáo, trong thai kỳ, người mẹ cần lưu ý có thể phải đối diện rất nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe và thai nhi. Chị em phụ nữ khi mang thai cần được khám tư vấn và kiểm tra định kỳ sản khoa.
