Bệnh nhân Nguyển Văn Chí, 65 tuổi, Mỹ Xuyên, Sóc Trăng, 7 ngày trước bệnh nhân được nội soi đại tràng và có can thiệp cắt polyp đại tràng tại 1 cơ sở y tế ngoài công lập. Ngày 24/12/2019 bệnh nhân đi tiêu phân đen lẫn máu đỏ tươi nhiều nên nhập viện tại bệnh viện tuyến tỉnh.
Bệnh nhân được làm các xét nghiệm, nội soi dạ dày, nội soi đại tràng phát hiện khung đại tràng ứ đọng nhiều máu tươi. Tình trạng xuất huyết tiêu hoá tiếp tục diễn tiến nặng, bệnh nhân lơ mơ, bứt rức, suy hô hấp được thở máy, sử dụng vận mạch nâng huyết áp, truyền máu, chống toan.
Xác định đây là một trường hợp bệnh nặng, nguy kịch, vượt quá khả năng chuyên môn nên bệnh nhân được chuyển đến BVĐK TW Cần Thơ. Tình trạng bệnh nhân lúc vào viện bệnh nhân lơ mơ, niêm nhạt, da xanh, mạch nhanh, nhẹ, huyết áp khó đo, bệnh nhân thở máy, nhiều mảng bầm ở chi trên.
Bệnh nhân được hồi sức tích cực: đảm bảo hô hấp, bồi phụ khối lượng tuần hoàn. Thực hiện qui trình báo động đỏ nội viện. Hội chẩn các chuyên khoa xác định bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa dưới ồ ạt chưa rõ nguyên nhân - sốc giảm thể tích - suy hô hấp - rối loạn động máu/cắt polyp đại tràng.
Sáng ngày 26/12/2019, bệnh nhân tỉnh táo, hồi phục tốt. Ảnh: BVCC
Bệnh nhân được tiếp tục thở máy, truyền dịch, truyền 3 khối hồng cầu từ 350ml máu toàn phần, 4 đơn vị huyết tương... Sau hồi sức tích cực, sinh tồn bệnh nhân có cải thiện. Ê kíp nội soi do bác sĩ Phan văn Tiển đã tiến hành nội soi đại tràng cấp cứu tại giường. Kết quả nội soi trực tràng: máu đỏ tươi toàn bộ trực tràng bơm rửa sạch rất khó khăn.
Trong quá trình nội soi thấy có 3 ổ loét đường kính 1- 12mm, một ổ loét còn nhú mạch máu đang chảy rỉ rỉ, kẹp 1 clip cầm máu, sau kẹp không chảy máu, đại tràng ngang máu đỏ tươi, bơm rửa thấy gần góc gan một ổ loét to đường kính 2,5cm có nhú mạch máu to, còn rịn máu đỏ tươi, kẹp 2 clip cầm máu, sau kẹp không chảy máu.
Sau can thiệp sinh tồn bệnh nhân ổn định, ngưng vận mạch. Sau 2 giờ hồi sức, bệnh nhân ngưng thở máy. Sáng ngày 26/12/2019 bệnh nhân tỉnh tiếp xúc tốt, sinh tồn ổn định, không tiêu máu đỏ thêm, niêm hồng, bệnh nhân đang tiếp tục được theo dõi, điều trị tiếp tại Khoa Nội tiêu hoá.
Theo BSCK2 Bồ Kim Phương-Trưởng Khoa Nội tiêu hoá BVĐK TW Cần Thơ, xuất huyết tiêu hóa dưới chiếm khoảng 20-33% các chảy máu tiêu hóa nói chung, hàng năm có khoảng 20-27 trường hợp trên số 100.000 dân ở các nước phương Tây.
Tuy vậy, cho dù xuất huyết tiêu hóa dưới ít gặp hơn xuất huyết tiêu hóa trên, người ta vẫn cho rằng xuất huyết tiêu hóa có một tỷ lệ cao bệnh nhân không tìm đến các cơ sở y tế.
Xuất huyết tiêu hóa tiếp tục là một nguyên nhân hay gặp và có thể biến chứng và tử vong tại bệnh viện, nhất là ở những bệnh nhân cao tuổi. Độ tuổi trung bình thường gặp từ 63 - 77 tuổi. Tỷ lệ tử vong do xuất huyết tiêu hóa dưới dao động từ 2 - 4%, thường do bệnh kèm theo và nhiễm trùng bệnh viện.
Nội soi đại tràng là phương tiện chẩn đoán đầu tiên thường được sử dụng trong xuất huyết tiêu hóa dưới. Nội soi đại tràng có thể phát hiện vị trí chảy máu trong 74 – 82% các trường hợp. Ngoài ra, có thể thực hiện các thủ thuật cầm máu qua nội soi đại tràng.
Qua nội soi đại tràng có thể thực hiện các kỹ thuật cầm máu như chích cầm máu, đốt cầm máu bằng điện hay plasma argon, kẹp clip cầm máu, thắt cầm máu bằng vòng thun hay thòng lọng. Can thiệp nút mạch cũng là một phương pháp trong điều trị cầm máu xuất huyết tiêu hóa dưới.
Kẹp clip cầm máu qua nội soi là một trong những biện pháp cầm máu cơ học thông dụng và hiệu quả. Nguyên lý của kẹp clip là kẹp trực tiếp vào mạch máu làm ngưng chảy máu hoặc chèn ép vào hai bên mép của tổn thương.
Việc liên tiếp điều trị thành công các trường hợp cấp cứu càng khẳng định vai trò tuyến cuối của Bvđk TW Cần Thơ. Việc này có ý nghĩa rất lớn mang lại niềm tin cho người dân ĐBSCL về năng lực giải quyết quyết những ca bệnh khó của bệnh viện.
