Sau hội đàm về khủng hoảng Ukraine tại Italy, Tổng thống Nga tuyên bố: ”Nga sẽ không bán chịu khí đốt cho Ukraine nữa. Và tôi sẽ nói lý do tại sao. Trước hết, cần phải có tính kỷ luật tiêu dùng nhất định, bởi vì phải nói rằng tỷ lệ thu tiền ở Ukraine là rất thấp, thấp hơn nhiều so với ở Nga, mà giá cả đã là khá thấp rồi”.
Ông nhắc lại rằng Nga đã bán chịu cho Ukraine một khoản 3 tỷ USD vào cuối năm ngoái và trong hai tháng cuối cùng của năm ngoái, Ukraine còn nợ 1,4 tỷ USD. Đây là con số không thể phủ nhận. Về khoản đã cung cấp trong năm qua - không có ai chối cãi điều gì. Nhưng không ai muốn trả tiền, ông Putin nói thêm. Cũng liên quan đến vấn đề Ukraine, Tổng thống Nga Putin tuyên bố, điều quan trọng lúc này là các bên tham gia xung đột tôn trọng thỏa thuận đã đạt được tại Minsk: “Tôi đồng tình với các đồng nghiệp ở chỗ, yếu tố định hình cho việc giải quyết xung đột ở Ukraine phải là các thỏa thuận Minsk. Đáng tiếc, những thỏa thuận này đã không được tuân thủ đầy đủ bởi phía bên này cũng như phía bên kia do một loạt lý do. Về khách quan cũng như chủ quan. Tuy nhiên, tôi cho rằng tất cả các bên sẽ nỗ lực đảm bảo thực hiện đầy đủ các thỏa thuận”.
Nga tuyên bố không bán chịu khí đốt cho Ukraine.
Các cuộc đàm phán về gas sẽ được tiếp tục tại Brussels vào ngày 21/10. Vì lợi ích của mình, Kiev nên có những quyết định mang tính thỏa hiệp. Rõ ràng, thiếu khí đốt từ Nga, tình hình ở Ukraine sẽ có thể còn xấu hơn nữa. Mong đợi bước đột phá để giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraine từ cuộc gặp tại Milan giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko và các nhà lãnh đạo châu Âu là chuyện không thực tế.
Trong một diễn biến khác, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko cho biết, các nhà lãnh đạo của nước này và Nga đã đạt được một thỏa thuận sơ bộ về giá bán khí đốt của Nga trong mùa đông này nhưng Kiev có thể sẽ cần sự giúp đỡ của quốc tế để thanh toán. Phát biểu trong cuộc trả lời phỏng vấn với các kênh truyền hình Ukraine, ông Poroshenko nói: “Chúng tôi đã đạt được một thỏa thuận. Chúng tôi ấn định giá ở mức 385 USD cho đến ngày 31/3 tới”. Ông Poroshenko giải thích, Công ty Năng lượng quốc doanh Naftogaz sở dĩ đang thiếu tiền để thanh toán cho việc mua khí đốt một phần là do các khoản nợ của những khách hàng ở các khu vực Donetsk và Lugansk, miền Đông Ukraine. Theo nhà lãnh đạo này, Ukraine đang cân nhắc một số phương án khác nhau để giải quyết tình trạng thiếu tiền, trong đó có cả việc nhờ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF). Một phái đoàn của cơ quan này sẽ đến Kiev vào giữa tháng 11 tới để thảo luận về những thay đổi trong chương trình cho Ukraine vay tiền hiện nay. Nga đã ngừng cung cấp khí đốt cho Ukraine từ giữa tháng 6 vừa qua sau hơn 2 năm tranh cãi về giá bán khí đốt. Nga tuyên bố Ukraine phải thanh toán những khoản nợ lớn mua khí đốt trước đó trước khi khôi phục nguồn cung.
Chưa dừng lại ở việc không bán chịu khí đốt, Nga bắt đầu tiến hành hàng loạt những lệnh cấm nhập các mặt hàng của Ukraine. Họ đã cấm nhập sữa và các sản phẩm của sữa, đồ hộp các loại rau và cá. Ngoài ra còn hạn chế nhập vào Nga các sản phẩm kẹo và chocolate. Người ta không thể xác định rằng Nga sẽ chỉ dừng ở đây hay không và không loại trừ rằng sắp tới sẽ cấm nhập các sản phẩm công nghiệp của Ukraine nữa. Đây gần như là một cuộc chiến tranh thương mại đối với Ukraine. Thủ tướng Ukraine Yasheniuk cho rằng, với lệnh cấm các mặt hàng sữa, hoa quả, rau xanh và đồ hộp của Nga, nền kinh tế Ukraine sẽ bị thiệt hại lên tới 7 tỉ USD. Chưa nói đến các thiệt hại do việc các khách hàng Nga từ chối không mua các sản phẩm của Ukraine như thép, các sản phẩm hóa chất như phân bón... hoặc thiệt hại của các tổ hợp quân sự của Ukraine do lệnh cấm của Chính phủ tiếp tục hợp tác và cung cấp cho Nga những thiết bị, phụ tùng quân sự.
Tổng thống Ukraine cho biết, nước này đang chuẩn bị mở các cửa khẩu ở biên giới phía Ðông với Nga trong những ngày tới: “Chúng tôi vừa nhất trí tại Milan cùng với một số quyết định khác rằng, lính biên phòng Ukraine sẽ sớm nối lại nhiệm vụ của mình”. Ông Poroshenko cũng khẳng định rằng, một trong những điều khoản của thỏa thuận đã được nhất trí tại Minsk trước đó giữa chính quyền Kiev và lực lượng đối lập Ukraine quy định rằng, các lực lượng tự vệ tại Donetsk và Lugansk phải từ bỏ quyền kiểm soát biên giới. Theo Tổng thống Ukraine Poroshenko, một nhóm lính biên phòng và nhân viên hải quan đã được cử tới trạm kiểm soát Izvarino ở khu vực xung đột, cho tới khi lực lượng dân quân rút khỏi các trạm kiểm soát biên giới. Các cơ quan biên phòng của Ukraine và Nga dự kiến cũng sẽ thảo luận việc mở cửa khẩu biên giới vào đầu tuần tới.
(Theo RT, Bloombergs)
Quỳnh Diệp
