COVID-19, bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona được phát hiện lần đầu tiên tại thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc vào tháng 12/2019. Đến nay, dịch bệnh lan đã rộng với 30 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn cầu đã ghi nhận trường hợp mắc.
Tính đến 11h ngày 20/2/2020, trên thế giới ghi nhận 75.726 người mắc, 2.128 người tử vong, chủ yếu là ở Trung Quốc. Tại Việt Nam cũng đã ghi nhận 16 người mắc COVID-19, 14/16 người đã khỏi bệnh và các bệnh nhân còn lại sức khỏe cũng đang tiến triển tích cực, chưa có cán bộ y tế nào bị lây nhiễm.
Theo Bộ Y tế, để có được kết quả trên, được sự chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Y tế đã vào cuộc rất quyết liệt với các phương án ứng phó toàn diện, các hướng dẫn cụ thể về giám sát ca bệnh, xét nghiệm, điều trị. Các hoạt động xét nghiệm sàng lọc, khẳng định đã được triển khai nhanh chóng, hiệu quả, góp phần phát hiện sớm, khoanh vùng dịch, cách ly, điều trị bệnh nhân và quản lý người tiếp xúc.
Hệ thống xét nghiệm bệnh truyền nhiễm với các thiết bị xét nghiệm hiện đại đã được triển khai ở các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, thành phố, các bệnh viện có khả năng thực hiện các xét nghiệm hiện đại, sử dụng kỹ thuật sinh học phân tử trên máy Realtime RT-PCR, máy giải trình tự gen thế hệ mới... và thường xuyên cập nhật quy trình xét nghiệm COVID-19 theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (US CDC) nhằm đảm chất lượng xét nghiệm trên mỗi mẫu bệnh phẩm nhận được.
Hệ thống xét nghiệm bệnh truyền nhiễm Việt Nam kiên cường trong “bão” COVID-19.
Bên cạnh sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế (WHO, CDC, JICA…) về kỹ thuật cũng như việc cung cấp các sinh phẩm xét nghiệm COVID-19, không thể không kể tới sự chủ động của các đơn vị trong nước khi đã nhanh chóng sản xuất và cung ứng kịp thời các bộ mồi, đầu dò, chứng dương để thực hiện xét nghiệm chẩn đoán COVID-19, đảm bảo cho các phòng xét nghiệm được Bộ Y tế giao nhiệm vụ luôn có đủ sinh phẩm xét nghiệm nhanh chóng và kịp thời đối với tất cả các trường hợp nghi ngờ và trường hợp có nguy cơ.
Thống kê đến 19/2/2020, Việt Nam đã xét nghiệm 1.183 mẫu (trong đó, số mẫu dương tính với COVID-19 là 16; số mẫu âm tính là 1.167). Số sinh phẩm hiện có tại chỗ đủ để đảm bảo thực hiện xét nghiệm ngay cho các mẫu bệnh phẩm thu thập được.
Song song với sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của cả hệ thống chính trị, của các tổ chức trong nước và quốc tế, với trình độ và năng lực đã được minh chứng, việc tự cung ứng được sinh phẩm sản xuất trong nước cho công tác xét nghiệm COVID-19 đã giúp ngành y tế chủ động ứng phó với các diễn biến phức tạp của dịch bệnh.
Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, việc sớm có kết quả xét nghiệm chính xác có vai trò rất quan trọng để có thể nhanh chóng triển khai các phương pháp cách ly đặc biệt ngay từ giờ đầu và điều trị hiệu quả cho bệnh nhân. Ngoài ra còn là căn cứ xác định ổ dịch để khoanh vùng, cách ly những người có nguy cơ lây nhiễm, từ đó dập dịch kịp thời: “Tôi đánh giá rất cao đội ngũ những người làm xét nghiệm, là những người có nguy cơ lây nhiễm rất cao vì họ phải tiếp xúc trực tiếp với mầm bệnh. Đây là sự hy sinh của ngành y tế”.
