Cụ bà gần 100 tuổi vẫn say nghề ướp ‘đệ nhất trà’.
Từ xa xưa, người dân các làng Quảng Bá, Nghi Tàm (Hà Nội) đã lưu truyền nghệ thuật ướp trà với hoa sen được trồng ở khu vực Hồ Tây.
Không phải ngẫu nhiên trà sen ở đây được mệnh danh là "đệ nhất trà" của Việt Nam với giá bán lên đến cả chục triệu đồng/kg.
Bởi lẽ, để làm ra được một cân trà sen Tây Hồ, người làm nghề cần đến hơn 1.000 bông hoa sen (loại sen Bách Diệp) và phải trải qua những quy trình tẩm ướp rất kỳ công, tỉ mỉ.
Để có được 1 cân trà ướp hương sen Bách Diệp chất lượng, người làm nghề phải thu hoạch hoa từ sáng sớm. Sau đó mang hoa về để mọi người cùng nhau tách gạo thật nhanh, làm sao tới 10h sáng phải xong vì chỉ ướp trà vào khoảng thời gian này hương sen tỏa ra ngấm vào trà mới được đượm đà, ngát hương nhất.
Loại sen để ướp trà được trồng ở khu vực Hồ Tây có tên là Bách Diệp, hoa có nhiều cánh, màu hồng nhạt. Để giữ được độ tươi và hương vị của sen phải thu hoạch từ sáng sớm. Những bông hoa sen dùng để ướp trà được chọn lựa cẩn thận, sau đó cánh hoa, nhụy hoa và gạo sen được tách rời.
Cụ Nguyễn Thị Tâm (96 tuổi, ở quận Tây Hồ) chia sẻ, gia đình có nghề truyền thống ướp trà sen từ lâu đời, đến nay cụ vẫn tiếp tục gắn bó với công việc ướp trà sen và hướng dẫn các thế hệ con cháu tiếp nối nghề truyền thống của gia đình.
Để làm ra một kg trà sen, cần tới 1.000-1.200 bông sen. Mọi công đoạn ướp trà sen đều được làm thủ công hoàn toàn. Các công đoạn chế biến được thực hiện một cách cầu kỳ và tỉ mỉ, đặc biệt đều được thực hiện hoàn toàn bằng thủ công. Cụ Nguyễn Thị Tâm chia sẻ: "Để ra được thức trà đặc biệt này phải cần qua 7 lần ủ gạo sen và sấy. Cứ một lớp trà rồi đến một lớp mỏng gạo sen".
Bởi yêu nghề nên đến nay, từng cân trà ướp với sen Bách Diệp, qua bàn tay khéo léo của cụ Nguyễn Thị Tâm, sản phẩm của gia đình cụ đã được gửi đi tận Mỹ, Anh, Nhật Bản xa xôi…
Trà sen Tây Hồ được chia làm 2 loại: Trà sen truyền thống và trà sen ướp xổi.
Một kg trà sen Tây Hồ chất lượng tốt trên thị trường có giá bán từ 7-10 triệu đồng/kg. Loại trà xổi ướp trong bông sen có giá 30.000 đến 70.000 đồng/bông (khoảng 3-4 triệu đồng/kg).
Ngày nay, nhiều gia đình đã áp dụng công nghệ sấy trà hiện đại, cũng là một phương pháp hay, bớt đi sức người và thời gian, nhưng gia đình cụ Nguyễn Thị Tâm vẫn sử dụng cách ướp trà truyền thống.
Cụ Nguyễn Thị Tâm chia sẻ những kỹ thuật về nghề ướp trà sen cho con cháu giữ nghề.
