Công tác y tế học đường: Không thể làm qua loa

Y tế học đường có vai trò cực kỳ quan trọng trong công tác chăm sóc sức khỏe và khám chữa bệnh tuyến ban đầu cho học sinh, sinh viên - những thế hệ tương lai của đất nước. Tuy nhiên, tính đến hết năm 2008, trên địa bàn Hà Nội mới chỉ có 1.137/2.207 trường học có phòng, góc y tế theo quy định (chiếm 51,4%), và rất ít trong số những phòng y tế này đáp ứng tốt chuyên môn. Điều đó cho thấy, nhiều nơi công tác về y tế học đường vẫn chưa được đầu tư, quan tâm đúng mức.

42,6% trường học sử dụng cán bộ y tế kiêm nhiệm

Tại lớp tập huấn về y tế học đường dành cho cán bộ, nhân viên y tế đang công tác tại các trường học trên địa bàn thành phố Hà Nội do Sở Y tế Hà Nội tổ chức cuối năm 2008 có hơn 70 cán bộ, nhân viên y tế học đường đến từ các trường học tại các quận nội thành và một số huyện như Từ Liêm, Đông Anh, Sóc Sơn... tham gia. Thực tế, có đến quá nửa số nhân viên y tế học đường tham gia lớp học này là những người chưa từng được đào tạo về y tế, không phải là bác sĩ, y tá mà chỉ là những người làm kiêm nhiệm. Nghĩa là có cả những người có trình độ chuyên môn khác đang công tác trong lĩnh vực kế toán, văn thư, thủ quỹ, giáo viên... được nhà trường giao cho kiêm nhiệm thêm trọng trách làm nhân viên y tế, phụ trách chăm sóc sức khỏe, sơ cấp cứu ban đầu cho học sinh toàn trường.

Khám răng cho học sinh tiểu học trong chương trình nha học đường. Ảnh: TM

Ông Nguyễn Khắc Hiền, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết, nhiệm vụ và trách nhiệm của nhân viên y tế học đường ngày càng cao, đòi hỏi người làm công tác trong lĩnh vực này phải có trình độ chuyên môn, được đào tạo và hiểu biết về nghề y. Tuy nhiên, ở Hà Nội hiện mới chỉ có quy định bắt buộc 100% số trường mầm non phải có nhân viên y tế chuyên trách, còn ở các bậc học từ tiểu học trở lên thì chưa có quy định cụ thể, cũng chưa có sự quan tâm cần thiết. Quá nhiều trường tiểu học, phổ thông vẫn sử dụng cán bộ y tế kiêm nhiệm hoặc đưa nhân viên không học về nghề y kiêm nhiệm công tác y tế.

Cụ thể, trong 74,6% số trường học ở Hà Nội có cán bộ y tế thì tính riêng trên địa bàn Hà Nội cũ hiện vẫn còn đến 42,6% số trường học sử dụng cán bộ y tế kiêm nhiệm. Hơn 50% số trường còn lại đã có cán bộ y tế chuyên trách nhưng đa phần là nhân viên do nhà trường tự ký hợp đồng ngắn hạn chứ rất ít trường có biên chế cho nhân viên y tế học đường. Cái khó là việc bổ sung chỉ tiêu biên chế nhân viên y tế học đường thuộc về ngành giáo dục chứ không phải ngành y tế.

Cần sự đầu tư bài bản

Trường tiểu học Mai Dịch (quận Cầu Giấy) có cơ sở vật chất, thành tích đào tạo tốt với hơn 1.000 học sinh các khối, song chỉ có duy nhất một y tá đảm trách toàn bộ công việc y tế trong trường, từ chăm sóc sức khoẻ, khám phát hiện bệnh, sơ cấp cứu ban đầu cho học sinh, tuyên truyền phòng chống dịch bệnh đến công tác chữ thập đỏ... Đây cũng là tình trạng chung ở hầu hết các trường tiểu học trên địa bàn.

Không chỉ chịu áp lực không hề nhỏ từ việc chăm sóc sức khoẻ cho học sinh kể trên mà nhiều khi nhân viên y tế học đường còn phải chịu thêm áp lực từ phía phụ huynh học sinh và rất nhiều áp lực khác. Trong khi đó, chế độ dành cho nhân viên y tế học đường hiện còn thấp, lương của nhân viên hợp đồng chỉ khoảng 600.000-800.000đ/ tháng, nhân viên trong biên chế thì khoảng hơn 1 triệu đồng/ tháng. Do đó không có nhiều y tá, bác sĩ có năng lực muốn gắn bó với công việc này.

Anh Hoàng