Trên thực tế, việc áp dụng công nghệ như hệ thống thuyết minh tự động đa ngôn ngữ, không gian 3D tại bảo tàng, khu di tích đã được nhiều nước trên thế giới áp dụng. Chẳng hạn, tại Bảo tàng London (Vương quốc Anh) nhiều năm qua, ứng dụng công nghệ 3D thực tế ảo đã được triển khai, tái hiện không gian sinh hoạt của con người thời kỳ đồ đồng ở châu Âu. Khi sử dụng kính thực tại ảo, khách tham quan cảm giác như mình đang ở trong không gian của thời kỳ này, trải nghiệm cảm giác nâng lên đặt xuống các hiện vật nên rất thu hút du khách.
Một du khách đang nghe thuyết minh tự động khi tham quan di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
Tại Việt Nam, xu hướng áp dụng công nghệ vào bảo tàng, khu di tích để phục vụ khách tham quan cũng đã được một số đơn vị quan tâm và triển khai trong thời gian qua. Cuối năm 2017, Ban quản lý di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã đưa vào hoạt động hệ thống biển chỉ dẫn, thuyết minh tự động và phòng bán vé mới. Theo đó, hệ thống biển chỉ dẫn, thuyết minh tự động tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám hiện nay với 8 ngôn ngữ: Việt Nam, Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan và Trung Quốc. Để trải nghiệm cách thức thuyết minh tự động, du khách sử dụng thiết bị thuyết minh được cài đặt sẵn các nội dung và lựa chọn điểm cần thuyết minh. Thiết bị này được nối vào tai nghe tạo thuận lợi cho mỗi du khách và không ảnh hưởng tới mọi người xung quanh. Theo ông Trương Minh Tiến, Phó Giám đốc Sở VH-TT Hà Nội, đây là cơ sở đưa di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám xứng đáng là địa chỉ văn hóa hàng đầu của Thủ đô, là nơi giáo dục những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, kết nối với bạn bè quốc tế.
Trước đó, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam cũng đã đưa hệ thống thuyết minh tự động (audio guide) vào sử dụng để phục vụ khách tham quan từ năm 2016. Theo đó, 60 điểm tham quan tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam có hướng dẫn thuyết minh tự động 3 ngôn ngữ: Việt Nam, Anh và Pháp. Chỉ cần khách tham quan đến bảo tàng này chọn thiết bị công nghệ audio cầm tay nhỏ gọn thì có thể nghe đi nghe lại nhiều lần về câu chuyện, chủ đề trong hệ thống thuyết minh tự động và tự do di chuyển. Đại diện Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam cho biết, việc sử dụng hệ thống thuyết minh tự động vào bảo tàng mang lại rất nhiều lợi ích. Thông tin trên bảng chú thích hiện vật chỉ là những thông tin cơ bản, đối với một người muốn nghiên cứu và tìm hiểu thì chắc chắc thông tin đó không đủ thỏa mãn, tuy nhiên hướng dẫn viên của bảo tàng không phải khi nào cũng đầy đủ kiến thức. Hệ thống thông tin thuyết minh tự động đưa vào những luồng thông tin được chắt lọc, vừa đủ để người nghe tiếp nhận được. Khi sử dụng hệ thống thuyết minh tự động, khách tham quan sẽ chủ động hơn, có quyền lựa chọn thông tin mà mình muốn tiếp cận.
Ngoài ra, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia là đơn vị tiên phong ở nước ta xây dựng bảo tàng ảo tương tác 3D để tăng tính trải nghiệm, tương tác cho bảo tàng thực. Hai chương trình đầu tiên được giới thiệu tại bảo tàng ảo là Phòng trưng bày chuyên đề Di sản văn hóa Phật giáo Việt Nam và Đèn cổ Việt Nam, được giới thiệu bằng cả tiếng Việt và tiếng Anh. Khi du khách kích hoạt vào địa chỉ hai phòng trưng bày kể trên sẽ hoàn toàn tự do “tham quan” và thưởng ngoạn gần 150 hiện vật hiện đang được giới thiệu tại bảo tàng. Những công nghệ xử lý hiện đại nhất cho phép người xem chiêm ngưỡng kỹ lưỡng từng chi tiết của những cổ vật tuyệt đẹp, cảm nhận từng vết rạn, thậm chí phát hiện những chi tiết vô cùng tinh tế mà nếu thưởng thức tại bảo tàng thực với tâm thế một khách tham quan đơn thuần sẽ không dễ được trải nghiệm...
Một số chuyên gia đánh giá, việc một số bảo tàng, khu di tích lịch sử văn hóa ở nước ta thời gian qua đã ứng dụng công nghệ vào các hoạt động là cần thiết và mở ra cơ hội lớn kéo khách tham quan đến với bảo tàng, khu di tích. Đây là hướng đi không mới so với thế giới, tuy nhiên ở Việt Nam còn mới mẻ nên không chỉ giúp người dân trong nước mà cả bạn bè quốc tế sẽ biết đến giá trị di sản văn hóa Việt một cách cụ thể và rõ ràng. Theo ông Võ Quang Trọng, Giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam, với công nghệ 3D thì bảo tàng và thậm chí cả các khu di tích sẽ không còn là nơi chỉ để cung cấp tri thức về quá khứ mà khách tham quan còn có thể trở thành một thành viên tham gia câu chuyện của quá khứ...