Công khai giá TTBYT để thị trường minh bạch, lành mạnh
Theo thống kê, tổng số vốn đầu tư cho thị trường vật tư TTBYT tại thị trường Việt Nam có tốc độ tăng trưởng mạnh: Nếu như năm 2010, tổng vốn đầu tư vào TTBYT tại Việt Nam ước đạt 515 triệu USD thì năm 2019 con số này là 1.68 tỉ USD. Tuy nhiên, TTBYT là loại hàng hóa đặc thù, đa dạng về chủng loại mẫu mã, thế hệ công nghệ luôn thay đổi cập nhật; giá cả phụ thuộc vào hàm lượng quy cách đóng gói, mục đích sử dụng, hãng, nước sản xuất và việc đấu thầu quyết định giá cuối cùng của TTBYT...
Xuất phát từ những lý do trên, yêu cầu công khai minh bạch giá TTBYT đã được chính phủ và Bộ Y tế chỉ đạo các bộ phận có chức năng nghiên cứu, triển khai thực hiện để giúp cho thị trường TTBYT lành mạnh, phát triển bền vững.
Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường cho hay: Trong công tác khám chữa bệnh cho người dân, ngoài chuyên môn của bác sĩ, thì thuốc và TTBYT đóng vai trò rất quan trọng. Ngày 10.7.2020, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư số 14 Hướng dẫn về đấu thầu trong các cơ sở y tế công lập. Để đấu thầu trang thiết bị, giá của thiết bị là yếu tố quan trọng. Để quản lý giá, nhất là giá bán, thì việc công khai, minh bạch giá TTBYT trên cổng thông tin điện tử của Bộ Y tế là một biện pháp quản lý giá tương đối hữu hiệu.
Bộ Y tế đã chỉ đạo Vụ Trang thiết bị và công trình y tế trong đầu tháng 9.2020 sẽ phải triển khai công tác công khai giá bán của công ty cung cấp TTBYT hoặc các công ty, các đại lý được các công ty cung cấp TTBYT ủy quyền… Hy vọng sau khi giá, đặc biệt là giá bán của TTBYT được công khai thì thị trường TTBYT sẽ được vận hành trong cơ chế công khai, minh bạch, lành mạnh. Đặc biệt là người dân cũng như các bệnh viện sẽ mua được TTBYT đúng với cấu hình, chủng loại với giá phù hợp với sản phẩm.
Khi giá TTBYT được công khai sẽ thuận lợi cho thủ tục đấu thầu
Nói về cổng thông tin công khai giá TTBYT, GS.TS.Lê Ngọc Thành – Giám đốc bệnh viện (BV) E cho biết: BV E là bệnh viện trực thuộc BYT và là cơ sở đào tạo của Trường ĐHY HN và khối y dược đại học Quốc gia Hà Nội. Hàng năm với hơn 1000 giường bệnh, chúng tôi triển khai rất nhiều các kỹ thuật như phẫu thuật cao về tim mạch, cột sống, cơ xương khớp cũng như phẫu thuật tiêu hóa… Vì vậy để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cũng như đào tạo thì việc trang bị TTBYT đối với các bệnh viện tuyến cuối nói chung và BV E nói riêng là hết sức quan trọng. Trong thời điểm công nghệ phát triển như hiện nay, không chỉ BV E mà các cơ sở y tế hàng đầu trong cả nước đều cần cổng chính thức về mặt thông tin giá cả, yêu cầu về cấu hình của TTBYT. Với người quản lý như chúng tôi, khi Bộ Y tế tạo ra được cổng thông tin sẽ rất thuận lợi cho việc tiến hành các thủ tục đấu thầu. Vì trên thực tế, nếu không có cổng thông tin một cách chính thống, để làm được các thủ tục mua sắm các thiết bị về cho đơn vị mất rất nhiều thời gian.
Đồng quan điểm trên, ThS. Nguyễn Hải Hà - Trưởng phòng vật tư thiết bị y tế, Bệnh viện Nhi Trung ương, chia sẻ: Việc Bộ Y tế xây dựng hệ thống cổng thông tin công khai niêm yết giá TTBYT sẽ giúp cho các đơn vị bệnh viện rất nhiều. Đây là cơ sở pháp lý cho các đơn vị, cơ sở y tế có thể tham khảo giá trong quá trình xây dựng kế hoạch mua sắm TTBYT. Đồng thời, giúp cho các cơ quan quản lý nhà nước có thể quản lý giám sát chặt chẽ hơn các hoạt động đầu tư ngành y tế trên phạm vi cả nước.
Đánh giá về cổng thông tin điện tử công khai giá TTBYT, Ông Pedro Vilaca - Giám đốc điều hành Siemens Healthineers (Đức) tại Việt Nam, cho rằng: Việc công khai giá TTBYT cho phép người sử dụng tiếp cận với những giải pháp cũng như các dịch vụ với một chi phí đúng đắn và phù hợp với giá trị thực. Ngoài ra, chính sách quản lý giá mang lại sự minh bạch giữa các công ty trên thị trường. Do đó chúng tôi ủng hộ ý tưởng này. Tuy nhiên, vì chúng ta đang nhắc đến những thiết bị y tế công nghệ cao nên để việc minh bạch hóa được hiệu quả, cơ quan quản lý các cấp nên có lộ trình triển khai từng bước để dần đạt đến những giải pháp số hóa hiệu quả trong tương lai.
Chia sẻ về cổng thông tin này, ông Nguyễn Minh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế cho biết: Trước yêu cầu về quản lý TTBYT trong bối cảnh hội nhập và mở cửa thị trường hiện nay, Bộ Y tế, cụ thể là vụ Trang thiết bị và Công trình y tế đã phối hợp với cơ quan chức năng để xây dựng và trình Chính phủ về ban hành khung pháp lý để quản lý TTBYT… Chúng tôi triển khai xây dựng cổng thông tin về niêm yết giá TTBYT đi kèm theo các thông tin về cấu hình, tính năng kỹ thuật và các điều kiện về cung cấp, giao hàng, hậu mãi (bảo hành bảo trì) đảm bảo. Với cổng thông tin như vậy, chúng tôi hy vọng các đơn vị, cơ sở y tế và cơ quan chức năng có thêm một kênh thông tin để tham khảo, cân nhắc trong quá trình quyết định lựa chọn xây dựng hồ sơ để mua sắm TTBYT, bảo đảm tính công khai, minh bạch và chất lượng đáp ứng đúng chuyên môn của TTBYT, tránh hiện tượng tiêu cực như thổi giá, đội giá… gây ảnh hưởng xấu đến ngành y tế như trong thời gian vừa qua.