Thanh tra nhà nước TP. Hồ Chí Minh vừa công bố nội dung báo cáo kết luận thanh tra về công tác tổ chức thực hiện di dời, giải tỏa và tái định cư Dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm cho 13 hộ dân đại diện cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án trên địa bàn quận 2. Tuy nhiên, điều mà người dân nơi đây chờ đợi nhất là lời giải cho câu hỏi đất của họ bị thu hồi có đúng luật không? 160 ha tái định cư nếu không "biến mất" thì đang nằm ở đâu...?
Kiểm điểm nghiêm túc và xử lý trách nhiệm đối với các sai phạm
Nội dung kết luận thanh tra đã chỉ ra những sai phạm trong quá trình thực hiện dự án. Cụ thể việc Kiến trúc sư trưởng TP. Hồ Chí Minh phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/2.000 khu trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm làm giảm 22 ha so với diện tích được Thủ tướng phê duyệt và sau đó không được phổ biến công khai đến người dân là vi phạm Nghị định 91/NĐ-CP. Quyết định 1997/QĐ-UB ngày 10/5/2002 của UBND TP. Hồ Chí Minh thu hồi, giao đất xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm là có sai sót về hình thức ban hành. Ngoài ra, điều 2 của Quyết định 6565/QĐ-UBND của UBND TP. Hồ Chí Minh có nội dung không đúng thẩm quyền. Thông báo số 78/TB-VP ngày 22/3/2002 của UBND TP. Hồ Chí Minh về việc “... có thể bố trí từ 3 đến 4 địa điểm trên địa bàn quận 2 (địa điểm tái định cư ngoài diện tích 160 ha được Chính phủ phê duyệt) đã khiến nhân dân tại đây phản ứng nhiều năm qua do nguyên nhân là các sở, ngành chức năng tham mưu chưa đúng.
 Một góc Khu đô thị Thủ Thiêm. |
Trong phần kiến nghị xử lý sai phạm, Thanh tra nhà nước TP. Hồ Chí Minh đề nghị chính quyền thành phố chỉ đạo Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc, Sở Tài nguyên - Môi trường, Trưởng ban quản lý dự án đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm, Chủ tịch UBND quận 2 và các phòng ban liên quan tổ chức kiểm điểm nghiêm túc và xử lý trách nhiệm đối với các sai phạm trong quá trình quản lý, điều hành, thực hiện dự án.
Cơ quan công quyền phải đặt mình vào hoàn cảnh của người bị thu hồi đất
Ngay sau khi kết luận thanh tra được công bố, người dân đã đặt ra hàng loạt vấn đề cần được làm. Tập trung nhiều nhất vẫn là những ý kiến xung quanh việc bố trí tái định cư, người dân lẽ ra được bố trí tái định cư tại chỗ, trong phần diện tích 160 ha tại phường An Khánh, Bình An, Bình Khánh, An Lợi Đông, Thủ Thiêm, thuộc Khu đô thị Thủ Thiêm, theo Quyết định 367 của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, đã có giai đoạn, thành phố chủ trương bố trí tái định cư cho người dân ở những "vùng giáp ranh". Người dân cho rằng, việc áp giá đền bù thấp hơn so với giá mua nhà tái định cư là bất hợp lý, khiến nhiều người dân sau khi nhận tiền đền bù, không đủ tiền mua nhà tái định cư, lâm vào tình trạng không có chỗ ở. Hầu hết các đại diện người dân tham gia cuộc họp đều đề nghị làm rõ việc vì lý do gì 42 dự án được giao sau quyết định phê duyệt quy hoạch của Thủ tướng lại không bị thu hồi mà cứ chăm chăm đi thu hồi đất của dân? Dựa vào đâu và vì sao UBND quận 2 lại cưỡng chế thu hồi đất khi chưa có phương án đền bù, giải tỏa, xây dựng khu tái định cư? Các ý kiến phát biểu của người dân cho rằng: Kết luận thanh tra dài nhưng chưa cụ thể, chưa làm rõ được sai phạm trong việc 160 ha tái định cư "biến mất" rồi sau đó phải "trả lại". Tuy còn rất nhiều khúc mắc chưa được giải quyết nhưng người dân tại đây tỏ ý sẵn sàng giao đất cho chính quyền địa phương xây dựng dự án với điều kiện "dân chấp hành thì cơ quan công quyền phải thực hiện đúng luật và đặt mình vào hoàn cảnh của người bị thu hồi đất".
Trao đổi với báo chí tại buổi công bố kết luận thanh tra, ông Lê Thanh Tân - Phó Chánh thanh tra nhà nước TP. Hồ Chí Minh, Trưởng đoàn thanh tra Dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm, cho biết: Kết luận thanh tra gồm nhiều phần, liên quan đến nhiều sở, ngành nên khi công bố với đối tượng thanh tra thì công bố đầy đủ, còn công bố với người dân thì chỉ công bố những phần liên quan đến người dân thôi. Ý kiến người dân thì nhiều, nhưng thanh tra chỉ thanh tra những phần UBND thành phố chỉ đạo và công bố cho người dân những nội dung đó. Sau khi có kết luận thanh tra, UBND thành phố đã chỉ đạo kiểm điểm các sở, ngành liên quan, trong quá trình kiểm điểm sẽ làm rõ trách nhiệm cá nhân về những sai phạm trong công tác tổ chức thực hiện di dời, giải tỏa và tái định cư Dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Giáng Thăng