Bệnh nhân của BS. Nguyễn Thế Lương lần này là một cậu bé. Phát hiện con trai chỉ có một tinh hoàn từ lâu nhưng bố mẹ vẫn hy vọng sẽ có một ngày nó... tìm đúng đường về. Tuy nhiên, đến khi con trai lên 5 thì bố mẹ không thể kiên nhẫn được nữa.
Sau khi khám, bác sĩ chỉ định xét nghiệm Beta HCG cho cháu bé. Khi nhân viên dùng que thử nước tiểu của bé, ông bố thảng thốt kêu lên:
- Bác sĩ ơi, nhầm à? Cháu là con trai sao lại dùng que thử thai?
Thì ra ông bố này nhận ra que thử mà nhân viên xét nghiệm đang dùng chính là cái que mà cách đây vài năm chính vợ chồng anh đã sử dụng khi cô vợ trẻ linh cảm mình đã mang khối tình con. Như vậy là anh này cũng có chút kiến thức y khoa, BS. Lương thầm nghĩ. Cũng vì có kiến thức mà con trai của họ đã được đưa đến bác sĩ kịp thời.
Tư vấn: ThS.BS. Nguyễn Thế Lương
Còn không đến kịp thời, thì sao ?
Theo thống kê, có đến 4-5% trẻ em trai sinh ra bị tinh hoàn lạc chỗ. Cha mẹ có vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm khuyết tật này. Tầm soát đơn giản chỉ là trong lúc tắm, kiểm tra xem chúng nó - tinh hoàn đã nằm đúng trong nhà - bìu, hay chưa. Không nên chủ quan cho rằng lớn thì nó tự động xuống, nó đi rồi nó lại về mà bỏ qua bất thường ở bộ phận thầm kín này. Bởi vì không gì được sinh ra trên đời mà không có cái lý của nó. Tinh hoàn không đúng vị trí mạch máu nuôi không tốt sẽ dẫn đến xơ hóa. Lúc phát hiện ra thì đã muộn, bác sĩ chỉ còn có cách... cắt. Đến đây thì to chuyện rồi. Đứa trẻ khi lớn lên có thể sẽ oán hận cha mẹ, vì cái tội... dốt, khiến cho nó mãi mãi bị một niềm đau chôn dấu. Ở nước ngoài, sau những ca phẫu thuật kiểu này, người ta còn làm thẩm mỹ lắp tinh hoàn giả để tránh sang chấn tâm lý cho bệnh nhân.
Tai hại hơn, một số bệnh nhân tinh hoàn lạc chỗ sau một thời gian đã thành bệnh nhân ung thư tinh hoàn.
Ung thư tinh hoàn là căn bệnh hiếm gặp, có thể điều trị triệt để và có tiên lượng khá tốt trong nhóm các ung thư đường sinh dục ở nam giới. Bệnh nhân mắc ung thư tinh hoàn thường có biểu hiện đau tinh hoàn, tinh hoàn to hơn bình thường.
Ung thư tinh hoàn hình thành từ tế bào của tinh hoàn, chiếm 1% các bệnh ung thư ở nam giới, thường gặp ở lứa tuổi từ 15-34. Gay go thật, đây đồng thời cũng là khoảng thời gian hoạt động yêu sôi nổi nhất của các chàng. May sao, bệnh này có tiên lượng khá tốt, nếu phát hiện sớm có thể điều trị triệt để mà vẫn bảo tồn các năng lực, bao gồm cả khả năng sinh sản.
Điều gì sẽ xảy ra khi bạn đến bác sĩ?
Xét nghiệm máu: Bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm để xác định nồng độ các chất chỉ thị ung thư (tumor markers) trong máu của bạn. Chất chỉ thị ung thư là những chất hiện diện trong máu với nồng độ tăng cao trong những tình huống nhất định, bao gồm ung thư tinh hoàn. Tuy việc có chất chỉ thị ung thư với mức độ cao trong máu không có nghĩa là bạn bị ung thư, những xét nghiệm này có thể giúp bác sĩ trong quá trình chẩn đoán. Các xét nghiệm máu được thực hiện để đo nồng độ các chất chỉ điểm khối u là các chất thường có nồng độ cao hơn bình thường khi có ung thư. Các chất chỉ điểm khối u như alpha-fetoprotein (AFP), chất hướng sinh dục màng đệm người (HCG) và lactat dehydrogenase (LDH) có thể giúp phát hiện những khối u quá nhỏ không thể phát hiện được trên lâm sàng hoặc chẩn đoán hình ảnh. Siêu âm là một xét nghiệm chẩn đoán sử dụng sóng âm tần số cao đập vào các mô và các cơ quan nội tạng. Sóng âm dội lại tạo nên hình ảnh siêu âm. Siêu âm bìu có thể thấy được khối u và đo được kích thước u trong tinh hoàn.
Lời khuyên của bác sĩ
Hiển nhiên là bố mẹ cần không lơ là công tác kiểm tra, phòng bệnh hơn chữa bệnh đối với các bé trai. Nhưng trong thực tế thăm khám của mình, BS. Nguyễn Thế Lương tổng kết: Bệnh nhân 40-50 tuổi cũng không hiếm. Hóa ra, bao nhiêu anh/ bao nhiêu bác cứ điềm nhiên yêu và sống mà chả thèm biết mình không hề bình thường, cho đến khi những cơn đau đầu tiên hành hạ. Lỗi ở họ thiếu hiểu biết đã đành. Lỗi còn ở bạn tình chỉ biết sex nghĩa là ra - vào, kéo cưa lừa xẻ. Học ăn học nói học gói học... yêu. Màn chào hỏi với những cao trào bằng tay, loanh quanh khu vực vô cùng nhạy cảm đó không chỉ gia tăng đê mê, mà bạn còn có thể trở thành bác sĩ chẩn đoán đầu tiên nếu như chàng của bạn không may... bất thường, vì thế.
