Nghiên cứu mới đã phát hiện ra rằng acetaminophen (tên biệt dược là paracetamol hay tylenol), được sử dụng rộng rãi trong quá trình mang thai, có một liên kết mạnh mẽ với các triệu chứng tự kỷ ở trẻ em trai và cho cả hai giới (trẻ em trai và gái) liên quan đến các triệu chứng tập trung chú ý và tăng động.
Dùng thuốc giảm đau đầu, hạ sốt khi mang thai, tăng nguy cơ bệnh tự kỷ, tăng động cho con
Phát hiện này được công bố trên tạp chí Dịch tễ học Quốc tế (the International Journal of Epidemiology). Đây là nghiên cứu đầu tiên của loại hình này để báo cáo một mối liên quan độc lập giữa việc sử dụng paracetamol trong khi mang thai và bệnh tự kỷ ở trẻ em. Nó cũng là nghiên cứu đầu tiên báo cáo tác động khác nhau ở trẻ em trai và trẻ em gái.
Dùng acetaminophen trong thai kỳ giúp hạ sốt, giảm nguy cơ sinh non
Rối loạn tăng động giảm chú ý là một trong những rối loạn phát triển thường gặp ở trẻ em, có đặc điểm chung là những hành vi hiếu động quá mức đi kèm sự suy giảm khả năng chú ý. Căn bệnh gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng học tập và gây khó khăn trong quan hệ với mọi người.
Các nhà nghiên cứu tại Tây Ban Nha khảo sát 2.644 cặp mẹ-con trong một nghiên cứu thuần tập trong suốt thai kỳ. 88% đã được đánh giá khi đứa trẻ một tuổi, và 79,9% được đánh giá khi trẻ lên năm tuổi. Các bà mẹ được hỏi về việc sử dụng paracetamol trong thai kỳ và tần số sử dụng paracetamol được phân ra như sau: không bao giờ dùng, dùng không thường xuyên, hoặc dai dẳng. Liều chính xác paracetamol đã sử dụng không thể ghi nhận được, do các bà mẹ không có khả năng nhớ lại liều dùng một cách chính xác.
Nghiên cứu cho thấy 43% trẻ em đánh giá lúc 1 tuổi và 41% đánh giá khi 5 tuổi được tiếp xúc với paracetamol tại một số thời điểm trong suốt 32 tuần đầu của thai kỳ. Khi đánh giá tại lúc lên 5 tuổi, trẻ em tiếp xúc paracetamol có nguy cơ cao hơn chứng tăng động hoặc quá hiếu động.
Còn theo nghiên cứu Anh, khảo sát trên 7.796 cặp cha mẹ - con, hỏi cha mẹ của những đứa trẻ về việc họ sử dụng acetaminophen trong và sau khi mang thai. Các nhà nghiên cứu theo dõi các trẻ em cho đến khi chúng lên 5 tuổi. Hơn một nửa các bà mẹ dùng ít nhất một lần acetaminophen ở tuần thứ 18 của thai kỳ, và 42% ít nhất một lần dùng acetaminophen tại 32 tuần.
So với những người tham gia nghiên cứu cho biết họ đã không uống thuốc trong khi mang thai, những người đã sử dụng acetaminophen tại tuần 18 và tuần 32 của thai kỳ có liên quan với 42% tăng nguy cơ của các rối loạn hành vi và nguy cơ cao hơn 31% của các triệu chứng tăng động ở trẻ em.
Tại sao bé trai lại dễ bị tự kỷ khi tiếp xúc với paracetamol trong bào thai?
Bé trai cũng cho thấy có nhiều triệu chứng tự kỷ khi liên tục tiếp xúc với paracetamol.
Cũng có thể có một lời giải thích cho lý do tại sao con trai có nhiều khả năng mắc các triệu chứng tự kỷ: "Bộ não nam giới có thể dễ bị ảnh hưởng có hại trong giai đoạn sớm của cuộc sống" Claudia Avella-Garcia nói. "Khác nhau giới tính gợi ý rằng nội tiết tố androgen ở nam giới, góp phần làm bộ não của nam giới có thể là nhạy cảm hơn, và có thể giải thích cho mối liên quan này".
Nghiên cứu cũng cho thấy trẻ em tiếp xúc với paracetamol trong suốt thai kỳ có 30% tăng nguy cơ mất đi một số chức năng tập trung chú ý của trẻ.
Những trẻ em liên tục tiếp xúc với paracetamol trong suốt thai kỳ thực hiện không tốt các bài kiểm tra trên máy vi tính để đo lường sự thiếu chú ý, bốc đồng và tốc độ xử lý hình ảnh.
Tác hại của thuốc giảm đau hạ sốt lên thai nhi
Paracetamol là thuốc giảm đau hạ sốt thường được dùng cho phụ nữ có thai khi cần, nhưng paracetamol có thể gây hại cho phát triển thần kinh.
Tiến sĩ Jordi Julvez, một nhà nghiên cứu tại Viện CREAL ở Barcelona và là đồng tác giả của nghiên cứu trên, cho biết: Paracetamol có thể gây hại cho phát triển thần kinh vì nhiều lý do:
Trước hết, nó làm giảm đau bằng cách tác động lên các thụ thể cannabinoid trong não. Do bình thường các thụ thể này giúp xác định các tế bào thần kinh trưởng thành và kết nối lại với nhau, paracetamol có thể thay đổi các quá trình kết nối quan trọng này.
Nó cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ thống miễn dịch, hoặc là trực tiếp gây độc cho bào thai mà có thể không có khả năng giống như một người lớn để chuyển hóa thuốc này, hoặc bằng cách tạo ra stress oxy hóa.
Tuy nhiên, các nhà khoa học nhấn mạnh rằng cần nhiều nghiên cứu sâu hơn được tiến hành xác định mối liên quan nêu trên, trước khi có bất kỳ thay đổi khuyến cáo điều trị với paracetamol.
Còn các nghiên cứu đăng trên tạp chí nhi khoa JAMA Pediatrics, kiểm soát đối với tuổi và bệnh tâm thần của người mẹ, nghiện rượu, những chỉ định sử dụng acetaminophen và các biến số khác. Nghiên cứu cho thấy không có nguy cơ gia tăng liên quan với việc sử dụng của acetaminophen sau thời kỳ mang thai.
Tác giả chính, Evie Stergiakouli, một nhà dịch tễ học tại hội đồng nghiên cứu của khoa dịch tễ học tổng hợp thuộc Đại học Bristol, cho biết rằng loại thuốc này có thể gây cản trở đối với hệ thống hormone của cơ thể, và đã được chứng minh trong các nghiên cứu trên động vật có thể ảnh hưởng đến sự phát triển não của thai nhi.
Tuy nhiên, bà cho biết acetaminophen có tác dụng làm hạ sốt và sốt thì liên quan với sinh non, "vì vậy điều quan trọng là sử dụng acetaminophen khi có chỉ định của bác sĩ. Mọi người nên cân nhắc những rủi ro và lợi ích của việc sử dụng bất kỳ loại thuốc trong khi mang thai, bao gồm acetaminophen".