Cơ thể chuyển hóa độc tố thành chất dinh dưỡng như thế nào?

03-06-2016 08:39 | Thông tin dược học
google news

SKĐS - Có một vài loại chất độc lại tốt cho cơ thể, một trong số đó là heme. Mới đây các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra cách cơ thể chuyển hóa chất độc này thành một chất dinh dưỡng có vai trò cốt lõi trong hemoglobin, thành phần của tế bào hồng cầu chịu trách nhiệm vận chuyển oxy.

Với số lượng rất nhỏ, heme hoạt động trong các tế bào như một chất xúc tác cần thiết được gọi là đồng yếu tố và như một phân tử tín hiệu kích hoạt các quá trình khác.

Theo Amit Reddi, trợ giảng tại Viện Công nghệ Georgia, Mỹ, việc kiểm soát heme kém có thể gây ra những bệnh như Alzheimer, bệnh tim và một số loại ung thư, vì vậy các tế bào phải kiểm soát được có bao nhiêu heme.

Các heme không bền hoạt động như một chất dinh dưỡng thay vì như chất độc. Nhưng để đảm bảo điều này, heme cần di chuyển một cách thận trọng qua tế bào. Nhờ có cảm biến sinh học có thể theo dõi heme trong tế bào, các nhà nghiên cứu đã hiểu được cách tế bào khiến cho độc tố thiết yếu này tồn tại ở hàm lượng ít.

 

co-the-chuyen-hoa-doc-to-thanh-chat-dinh-duong

 

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng cảm biến ratiometric để theo dõi chuyển động của heme. Chúng ta có thể nhận ra heme từ vai trò của nó trong lõi hemoglobin, thành phần của tế bào hồng cầu chịu trách nhiệm vận chuyển oxy. Sắt ion trong phân tử heme là đối tượng phân tử khí oxy gắn vào. Trong hemoglobin, heme được gắn chặt vào protein làm cho nó không độc hại.

Nhóm nghiên cứu đã thiết kế một phân tử cảm biến huỳnh quang giúp theo dõi cách heme di chuyển dần qua tế bào. Với heme ở hàm lượng thấp ban đầu, cảm biến này phát lên ánh sáng xanh và khi hàm lượng heme tăng, ánh sáng này sẽ mờ dần.

Sử dụng bộ cảm biến heme, các nhà nghiên cứu tìm thấy loại enzym GAPDH, được cho là tham gia vào quá trình phân hủy đường, được gắn vào protein, chỉ để lại một số lượng hạn chế tự do với các phản ứng sinh hóa. Khi cần có nhiều heme không bền hơn, oxit nitric, một phân tử tín hiệu nhanh chóng giải phóng heme từ các protein, vì vậy nó có thể đảm nhiệm công việc như một gen điều hòa.

Kỹ thuật huỳnh quang ratiometric đã xuất hiện một thời gian nhưng kỹ thuật trong nghiên cứu này là mới vì nó cảm nhận heme một cách đặc hiệu. Các nhà nghiên cứu đã lấy một protein gắn heme từ vi khuẩn và gắn nó vào protein huỳnh quang xanh.


BS Cẩm Tú/Univadis
Ý kiến của bạn