Có phải thuốc huyết áp càng đắt thì càng tốt?

Tuy nhiên giá thành của thuốc huyết áp không quyết định khả năng bảo vệ tim mạch, điều quan trọng nhất là kiểm soát được huyết áp về ngưỡng mục tiêu và duy trì điều trị lâu dài.

1. Giá thuốc cao không đồng nghĩa là thuốc sẽ tốt hơn

Theo Hiệp hội Tăng huyết áp châu Âu (ESH 2023), Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA/ACC 2017) và phân tích gộp trên Lancet (BPLTTC, 2021), chỉ cần huyết áp được kiểm soát tốt thì nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim đều giảm đáng kể, bất kể loại thuốc là biệt dược gốc hay thuốc generic.

Các nhóm thuốc nền tảng như ức chế men chuyển (ACEI), ức chế thụ thể angiotensin (ARB), chẹn kênh canxi (CCB), lợi tiểu thiazide-like, hay kháng aldosterone đều có hiệu quả giảm biến cố tim mạch tương đương nhau nếu đưa huyết áp về ngưỡng kiểm soát.

Điều đó có nghĩa là, uống đúng thuốc, đúng liều, đều đặn và lâu dài quan trọng hơn nhiều so với việc chọn loại thuốc đắt tiền. Thuốc generic đạt chuẩn GMP và có chứng minh tương đương sinh học so với biệt dược gốc về nồng độ và tác dụng.

2. Vì sao vẫn có thuốc đắt?

Giá thuốc cao không phải vì hiệu quả vượt trội, mà thường do các yếu tố công nghệ, bản quyền và thương hiệu. Một số thuốc có dạng bào chế hiện đại như viên giải phóng kéo dài (XR) hoặc phối hợp liều cố định (SPC) giúp uống 1 lần/ngày, giữ nồng độ thuốc ổn định hơn, giảm dao động huyết áp. Chi phí sản xuất, quảng cáo và phân phối cũng khiến giá thuốc biệt dược cao hơn thuốc generic.

Ngoài ra, thuốc phối hợp (ví dụ: Amlodipine + perindopril) giúp giảm số viên thuốc phải uống, thuận tiện hơn với người bệnh cao tuổi hay quên thuốc, từ đó tăng khả năng tuân thủ điều trị, yếu tố quyết định thành công của kiểm soát huyết áp.

3. Khi nào nên cân nhắc dùng thuốc đắt hoặc thuốc phối hợp?

Không phải lúc nào thuốc rẻ cũng phù hợp. Một số trường hợp bác sĩ có thể kê thuốc biệt dược hoặc dạng phối hợp khi:

• Người bệnh khó tuân thủ, phải uống nhiều loại thuốc mỗi ngày.
• Không dung nạp thuốc rẻ trong cùng nhóm (ví dụ, bị ho khan do ACEI).
• Cần dạng giải phóng kéo dài để duy trì huyết áp ổn định suốt 24 giờ.
• Người đa bệnh lý cần phối hợp nhiều hoạt chất nhưng muốn phác đồ đơn giản hơn.

Tuy nhiên, việc thay đổi thuốc cần có chỉ định cụ thể của bác sĩ, vì mỗi cá thể có đáp ứng khác nhau.

4. Thuốc phù hợp vẫn là nền tảng trong điều trị tăng huyết áp

Nhiều hoạt chất phổ biến, giá hợp lý vẫn là trụ cột trong mọi hướng dẫn quốc tế, như:

• Amlodipine (nhóm chẹn kênh canxi – CCB)
• Perindopril, enalapril, losartan (ACEI/ARB)
• Indapamide, chlorthalidone (lợi tiểu thiazide-like)
• Spironolactone (kháng aldosterone, dùng trong tăng huyết áp kháng trị)...

Tất cả các thuốc trên đều được chứng minh giúp giảm nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim và tử vong tim mạch với chi phí dễ tiếp cận, đặc biệt phù hợp với điều trị lâu dài.

5. Cách chọn thuốc huyết áp hợp lý, an toàn và hiệu quả

Việc lựa chọn thuốc nên dựa trên bệnh lý nền, mức độ đáp ứng và khả năng tuân thủ, chứ không dựa vào giá thuốc, cụ thể:

- Dựa vào bệnh mắc kèm: Người bị bệnh thận mạn hoặc đái tháo đường nên ưu tiên ACEI hoặc ARB; bệnh mạch vành nên kết hợp thêm thuốc chẹn beta.

- Ưu tiên thuốc generic uy tín: Sản xuất đạt chuẩn, có chứng minh tương đương sinh học.

- Cân nhắc dạng phối hợp (SPC) nếu bệnh nhân lớn tuổi hoặc hay quên uống thuốc.

- Theo dõi tác dụng phụ sau khi đổi thuốc hoặc thêm thuốc mới trong 1–2 tuần, đặc biệt là chức năng thận và điện giải.

- Đặt mục tiêu huyết áp rõ ràng: Dưới 130/80 mmHg ở đa số người trưởng thành, nếu cơ thể dung nạp được.

Phù chân do thuốc huyết áp, tiểu đường: Hiểu đúng để không hoang mang và sử dụng thuốc an toàn

SKĐS – Phù, sưng bàn chân hoặc mắt cá chân là tình trạng mà nhiều người gặp phải khi dùng thuốc điều trị huyết áp hoặc tiểu đường. Hiện tượng này thường không nguy hiểm, nhưng nếu không hiểu rõ nguyên nhân, người bệnh có thể lo lắng, ngừng thuốc sai cách và khiến bệnh lý trở nên nghiêm trọng hơn.

Mời xem thêm video được quan tâm: