Có phải do dùng thuốc kéo dài?

Tôi năm nay 32 tuổi, thường xuyên bị hắt hơi, sổ mũi mỗi khi thay đổi thời tiết. Tôi đi khám và được chẩn đoán là viêm mũi dị ứng. Tôi nhỏ mũi bằng chlopheniramin và thấy đỡ ngạt mũi rất nhanh, vì thế tôi thường xuyên sử dụng nó. Nhưng gần đây tôi thường xuyên bị mệt mỏi chóng mặt và ăn kém. Xin cho biết, đó có phải do tác dụng phụ của chlopheniramin không?

Hoàng Như Nguyệt (Bắc Giang)

Chlopheniramin là thuốc kháng histamin H1 thế hệ 1, thuộc nhóm alkylamin. Cũng như các thuốc kháng histamin thế hệ 1 khác, nó dễ dàng hấp thu qua đường tiêu hóa, sau 15 - 30 phút đã có tác dụng. Thuốc được phân bố khắp các tổ chức của cơ thể kể cả thần kinh trung ương vì dễ qua hàng rào máu não (đây là điểm khác biệt cơ bản giữa thế hệ 1 và thế hệ 2), được chuyển hóa ở gan thành các chất không có hoạt tính và thải trừ qua thận.

Dùng thuốc nhỏ mũi kéo dài sẽ có nhiều bất lợi.

Tác dụng chủ yếu của thuốc là làm co mạch và tăng tính thấm thành mạch của histamin trên mao mạch nên làm giảm hoặc mất các phản ứng viêm và dị ứng, do đó sẽ giảm phù nề và giảm ngứa. Ngoài ra, thuốc còn có tác dụng làm giảm các cơn co thắt cơ trơn đường tiêu hóa nên sẽ làm giảm đau bụng do dị ứng thức ăn, thuốc gây ức chế sự bài tiết nước bọt, nước mắt... và đặc biệt vì qua được hàng rào máu não nên thuốc có tác dụng ức chế thần kinh trung ương, gây an thần. Vì vậy, thuốc chủ yếu được sử dụng với mục đích chống dị ứng, đó là các trường hợp như viêm mũi dị ứng, nổi mề đay, ban da, viêm da dị ứng, viêm da tiếp xúc, phù mạch; các trường hợp do côn trùng cắn, các tình trạng ngứa do dị ứng. Ngoài ra, thuốc còn có thể dùng trong các trường hợp khác như cảm cúm, chống say tàu xe...

Tuy nhiên khi sử dụng thuốc sẽ gặp các tác dụng không mong muốn, trong đó đáng chú ý tác dụng phụ hay gặp nhất là hiện tượng buồn ngủ, mệt mỏi, điều này gây nguy hiểm cho người làm việc trên cao, người tham gia giao thông hoặc người làm việc cần tỉnh táo. Ngoài ra, thuốc còn gây đau đầu, căng ngực, hồi hộp, khó tiêu, khô miệng, khô họng và mũi, ăn kém, buồn nôn và nôn, có thể gây tiêu chảy. Các tác dụng không mong muốn này không có hoặc rất ít xảy ra ở các thuốc kháng histamin thế hệ 2.

Thuốc không được sử dụng cho người mang thai, thời kỳ cho con bú, u xơ tiền liệt tuyến, nhược cơ, tăng nhãn áp.