Nắng nóng lan rộng, có nơi nhiệt cao gần 43 độ C
Những ngày qua, các tỉnh miền Bắc và Bắc Trung Bộ đang trải qua một đợt nắng nóng diện rộng. Ngày 19/4, ở phía Tây Bắc Bộ, khu vực từ Thanh Hóa đến Phú Yên có nắng nóng và nắng nóng gay gắt với nhiệt độ cao nhất phổ biến 35-37 độ, có nơi trên 37 độ.
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, ngày hôm qua (19/4), ở phía Tây Bắc Bộ, khu vực từ Thanh Hóa đến Phú Yên có nắng nóng và nắng nóng gay gắt với nhiệt độ cao nhất phổ biến 35-37 độ, có nơi trên 37 độ; riêng Điện Biên, Sơn La và khu vực từ Nghệ An đến Quảng Ngãi có nắng nóng gay gắt, có nơi nắng nóng đặc biệt gay gắt với nhiệt độ cao nhất phổ biến 37-39 độ, có nơi trên 40 độ như Mường La (Sơn La) 42.4 độ, Sông Mã và Yên Châu (Sơn La) 41.3 độ, Tương Dương (Nghệ An) 40.3 độ, Nam Đông (Thừa Thiên Huế) 40.7 độ,... Độ ẩm tương đối thấp nhất phổ biến 20-55%.
Nhiều nơi đã ghi nhận mức nhiệt độ cao kỷ lục trong đợt nắng nóng đang diễn ra.
Hôm nay phía Tây Bắc Bộ và khu vực từ Thanh Hóa đến Phú Yên có nắng nóng và nắng nóng gay gắt, có nơi đặc biệt gay gắt với nhiệt độ cao nhất phổ biến 36-39 độ, có nơi trên 40 độ. Độ ẩm tương đối thấp nhất phổ biến 20-55%. Phía Đông Bắc Bộ từ ngày 21/4 có nắng nóng.
Vậy đợt nắng nóng gay gắt, có nơi đặc biệt gay gắt ở phía Tây Bắc Bộ, khu vực từ Thanh Hóa đến Phú Yên còn kéo dài đến bao giờ. Theo nhận định từ cơ quan khí tượng, có khả năng kéo dài đến khoảng ngày 23/4, từ ngày 24/4 nắng nóng dịu dần. Phía Đông Bắc Bộ ngày 22/4 có nắng nóng diện rộng, từ ngày 23/4 nắng nóng giảm dần.
Do ảnh hưởng của nắng nóng và nắng nóng gay gắt kết hợp với độ ẩm trong không khí giảm thấp và gió Tây Nam gây hiệu ứng phơn nên có nguy cơ xảy ra cháy nổ và hỏa hoạn ở khu vực dân cư do nhu cầu sử dụng điện tăng cao và nguy cơ xảy ra cháy rừng. Ngoài ra, nắng nóng còn có thể gây tình trạng mất nước, kiệt sức, đột qụy do sốc nhiệt đối với cơ thể người khi tiếp xúc lâu với nền nhiệt độ cao.
Ông Hoàng Phúc Lâm, Phó giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, năm 2023, hiện tượng ENSO (sự biến đổi có tính chu kỳ không đều của gió và nhiệt độ bề mặt biển trên Đông Thái Bình Dương) duy trì trạng thái trung tính từ nay đến khoảng tháng 6/2023. Sau đó nhiệt độ mặt nước biển khu vực trung tâm Thái Bình Dương có xu hướng tăng dần và nghiêng về pha nóng El Nino.
Dự báo từ tháng 4-6/2023, nhiệt độ cả nước xấp xỉ cho tới nóng hơn trung bình nhiều năm khoảng 1 độ C. Mỗi đợt nắng nóng thường 3-5 ngày, năm nay có thể dài hơn, khoảng 5-7 ngày, riêng Trung Bộ hơn 7 ngày. Cao điểm hè sẽ là hai tháng 6-7 ở miền Bắc và từ cuối tháng 6 đến 8 ở miền Trung với khả năng xuất hiện nắng nóng gay gắt (từ 37 đến 39 độ C) và đặc biệt gay gắt (từ 39 độ C trở lên). Dự báo, Nam Bộ sẽ dứt nắng nóng từ tháng 6, miền Bắc kéo dài đến đầu tháng 8, miền Trung đến cuối tháng 8.
Đối với mùa mưa bão năm 2023, ông Hoàng Phúc Lâm nhận định, do El Nino nên số lượng, cường độ bão, áp thấp nhiệt đới năm nay sẽ ít hơn giai đoạn năm 2020-2022 (trung bình mỗi năm có 12-13 cơn, trong đó 5-6 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam). Bão chỉ xuất hiện từ giữa tháng 6. Từ tháng 8 đến 10, có khoảng 6-7 cơn bão và áp thấp nhiệt đới, tác động chủ yếu đến miền Bắc và Trung.
Mùa hè năm nay sẽ rất khốc liệt
TS. Nguyễn Ngọc Huy, chuyên gia về biến đổi khí hậu và thời tiết cực đoan nhận định, năm nay có sự chuyển pha từ giai đoạn La Nina sang El Nino. La Nina biểu hiện là hình thái thời tiết mưa nhiều, giai đoạn chuyển pha gọi là ENSO là giai đoạn trung tính, kéo dài từ tháng 3-5 và chuyển sang El Nino là pha nóng. Nhiệt độ bề mặt biển cao hơn ít nhất 0,5 độ C so với trung bình nhiều năm. Hình thái chuyển pha lần này khá gấp, trước đây kéo dài hàng năm, nhưng hiện nay chỉ kéo dài 3 tháng. Biểu hiện là thời tiết cứ nóng lại lạnh đan xen, đó chính là sự bất thường.
Khi El Nino trở lại, giai đoạn đầu nắng nóng sẽ chưa thực sự khốc liệt, nhưng sẽ có những đợt nắng nóng kéo dài hơn 1 tuần. Nhiệt độ năm nay có thể phá vỡ kỷ lục của nhiều năm trước. Đây là kết quả của các mô hình dự báo tiên tiến nhất của thế giới, do vậy có thể khẳng định mùa hè năm nay sẽ rất nắng nóng.
Ông Nguyễn Ngọc Huy cho biết, khi ông xem chuỗi số liệu về El-nino, "số liệu không biết nói dối" và dự báo "chúng ta sẽ phải đối diện với một mùa hè rất nóng". TS. Nguyễn Ngọc Huy cho biết thêm, ông vẫn chưa biết nên sử dụng tính từ nào phù hợp để đưa ra thông điệp cảnh báo vì việc sử dụng tính từ mô tả quá mức hay bình thường hóa một hình thái thời tiết cực đoan đều không nên.
"Tôi vẫn đang phân vân trong việc sử dụng các tính từ mô tả "nóng kinh hoàng", "nóng khủng khiếp", "nắng nóng gay gắt", "nóng ... rất nóng"? Thế mới biết việc chuyển các con số từ các mô hình dự báo thành các thông tin cảnh báo hay dự báo đến với người dân không phải lúc nào cũng dễ", ông Huy cho hay.
Trước đó, từ ngày 15/3, sau khi tham khảo từ NOAA và 13 mô hình dự báo khác nhau, chuyên gia Nguyễn Ngọc Huy đã đưa ra cảnh báo: "ElNino đang đến! Dự báo El-Nino có thể bắt đầu từ cuối tháng 5, đầu tháng 6 năm nay. Lúc đó gió khô nóng Tây Nam sẽ thổi mạnh và nắng nóng gay gắt.
Các số liệu nhiệt độ bề mặt biển thu thập được ở khu vực cận xích đạo, phía Đông của Thái Bình Dương cho thấy nhiệt độ bề mặt biển đang có xu hướng gia tăng và được dự báo sẽ lên mức cao hơn 0,5 độ C so với trung bình chung nhiều năm. Điều này cho thấy xu hướng chuyển dịch từ hình thái thời tiết trung tính (ENSO) sang thời tiết khô nóng (El Nino) từ mùa hè năm nay.
Khi El Nino thịnh hành, gió Tây khô nóng sẽ chiếm thế chủ đạo trong các tháng 5, 6 và 7 ở khu vực Bắc Trung Bộ và Tây Nguyên. Nhiệt độ mùa hè năm nay sẽ cao hơn trung bình chung nhiều năm và sẽ có nắng nóng theo từng đợt do hiệu ứng gió Phơn hoặc do các vùng khí áp cao gây nên. Lượng mưa sẽ ít hơn so với trung bình nhiều năm và có thể xảy ra hiện tượng nhiều tháng liền không có mưa, hoặc chỉ có mưa rào cục bộ do các hiệu ứng đô thị, hoặc mưa do bốc hơi cục bộ gây ra. Những loại mưa này thường sẽ dồn dập trong khoảng thời gian ngắn vào các buổi chiều hàng ngày.
TS. Nguyễn Ngọc Huy khuyến cáo, do ảnh hưởng của El Nino khiến các con sông cạn dần nước, nước ngầm bị tụt, nắng nóng và gió khô nóng chiếm ưu thế. El Nino thường ảnh hưởng kéo dài và âm ỉ. Xâm nhập mặn ở Mekong và các thành phố ven biển sẽ trở nên trầm trọng. Tây Nguyên cũng sẽ khô hạn và kéo theo nhiều hệ lụy như thiếu nước cho sinh hoạt, thiếu nước cho thủy điện và cho nông nghiệp, nhu cầu tiêu thụ điện gia tăng.
Các kỷ lục thời tiết cực đoan như nhiệt độ, lượng mưa... sẽ bị phá vỡ do biến đổi khí hậu. Năm nay vào tháng 3, nhiều nơi đã ghi nhận được những con số nhiệt độ tăng cao vượt giá trị lịch sử. Trong khi âm lịch vẫn đang là tháng 2, nên có thể khẳng định là nắng nóng đến sớm. Trong các năm El Nino thì lượng mưa sẽ giảm, tổng lượng mưa giảm sẽ gây nên hạn hán. Các tỉnh phía Bắc có thể không ảnh hưởng nhiều nhưng Trung Bộ, Tây Nguyên và Tây Nam Bộ sẽ có lượng mưa rất ít, nguy cơ hạn hán rất cao.Nắng nóng sẽ thiết lập nhiều kỷ lục mới trong thời gian tới. Đặc biệt ở Đồng Bằng sông Cửu Long sẽ có hạn hán, xâm nhập mặn nghiêm trọng, cần có các kịch bản ứng phó sớm.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Sáng 20/4: Đừng Nghĩ Thói Bắt Nạt Chỉ Có Trên Phim, Vụ Nữ Sinh Trường Chuyên Là Đời Thực | SKĐS
