Có nên uống dầu cá mỗi ngày?

Dầu cá là gì?

Dầu cá (fish oil) được chiết xuất từ mô cá béo như cá hồi, cá thu, cá mòi, cá trích. Thành phần chính của dầu cá là acid béo Omega-3 chuỗi dài gồm:

• EPA (Eicosapentaenoic acid)
• DHA (Docosahexaenoic acid)

Đây là các acid béo thiết yếu, cơ thể không tự tổng hợp đủ, có vai trò quan trọng trong tim mạch, não bộ, thị giác và miễn dịch.

Dầu cá có tác dụng gì?

Dầu cá đã được chứng minh là đem đến nhiều lợi ích cho sức khỏe bao gồm:

Dầu cá có tốt cho tim mạch không?

Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA, 2019): Bổ sung 1–2 g EPA/DHA/ngày giúp giảm triglycerid máu 20–30%. Một số nghiên cứu lớn (REDUCE-IT trial, NEJM 2019) cho thấy dùng 4g EPA tinh khiết (icosapent ethyl) ở người bệnh tim mạch đã điều trị statin cho thấy giảm 25% nguy cơ biến cố tim mạch nặng.

Tuy nhiên kết quả này áp dụng cho EPA tinh khiết, không đồng nghĩa rằng tất cả viên dầu cá thông thường đều mang lại hiệu quả tương tự.

Não bộ và trí nhớ

Cơ quan An toàn Thực phẩm Châu Âu (EFSA, 2010): DHA giúp duy trì chức năng não bình thường (≥250 mg/ngày). Một số nghiên cứu cho thấy Omega-3 có lợi trong giảm nguy cơ trầm cảm nhẹ và suy giảm nhận thức.

Thị giác

DHA là thành phần cấu tạo võng mạc. Thiếu DHA kéo dài có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa điểm vàng tuổi già (AMD).

Dầu cá tốt cho phụ nữ mang thai

DHA đóng vai trò hỗ trợ phát triển não bộ và thị giác thai nhi, phụ nữ có thai được khuyến nghị dùng ≥200 mg/ngày từ cá hoặc dầu cá.

Có nên uống dầu cá liên tục không?

WHO/FAO (2010) đã đưa ra khuyến nghị người trưởng thành nên bổ sung 250–500 mg EPA + DHA/ngày từ thực phẩm hoặc viên bổ sung. Tuy nhiên nếu chế độ ăn của bạn đã có cá béo từ 2-3 lần/tuần thì có thể không cần uống thêm viên dầu cá.

Viên dầu cá chỉ cần thiết khi:

• Người không ăn được cá.
• Người cần kiểm soát triglycerid máu cao.
• Phụ nữ mang thai, cho con bú theo chỉ định.

Những lưu ý khi dùng dầu cá thường xuyên

• Khi dùng với liều cao >3 g/ngày có thể gây chảy máu kéo dài, đặc biệt khi dùng chung với thuốc chống đông.
• Có thể gây rối loạn tiêu hóa, ợ tanh mùi cá. Sản phẩm không rõ nguồn gốc có nguy cơ nhiễm kim loại nặng như thủy ngân, dioxin.
• Không thay thế hoàn toàn cho ăn cá tươi, vì trong cá còn có nhiều dưỡng chất khác (vitamin D, selenium…).

Các chuyên gia dinh dưỡng đưa ra khuyến nghị

• Người trưởng thành khỏe mạnh: Ăn cá béo 2–3 lần/tuần.
• Nếu không đủ khẩu phần: uống 1 viên dầu cá/ngày (cung cấp 250–500 mg EPA+DHA), chọn sản phẩm uy tín.
• Người có các bệnh tim mạch, rối loạn mỡ máu: cần có sự chỉ định từ bác sĩ tim mạch hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
• Phụ nữ mang thai nên chọn dầu cá tinh khiết, đã loại bỏ kim loại nặng.

Dầu cá không phải "thuốc tiên" cho mọi người. Dầu cá có lợi ích rõ rệt nhất là cho tim mạch và não bộ khi dùng đúng đối tượng, đúng liều. Bạn nên nhớ bổ sung cá vào thực đơn ăn uống vẫn là cách bổ sung Omega-3 an toàn, hiệu quả và tự nhiên nhất. Trước khi uống viên dầu cá hằng ngày, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có liều và sản phẩm phù hợp.

7 tác dụng phụ của dầu cá, ai không nên dùng?

SKĐS - Dầu cá là một chất bổ sung phổ biến giàu axit béo omega-3, hỗ trợ sức khỏe tim mạch và não bộ. Tuy nhiên, giống như bất kỳ chất bổ sung nào, nó có thể gây ra tác dụng phụ.