Tôi nghe bạn nói có thể dùng melatonin để giúp ngủ ngon. Xin bác sĩ cho lời khuyên tôi có nên dùng melatonin không, nếu dùng thuốc này lâu dài có hại gì không? Xin chân thành cảm ơn bác sĩ!
Đào Huy Hưng (TP. Hồ Chí Minh)
Melantonin đã được giới thiệu rất nhiều trong sách, báo. Tôi chỉ xin nhấn mạnh, trước hết về tác dụng: Melatonin là một hormon tự nhiên của cơ thể, được sinh ra từ tuyến yên ở hệ thần kinh trung ương, giúp tạo giấc ngủ giống với sinh lý bao gồm tạo giấc ngủ ngon, sâu, sự tỉnh táo vào buổi sáng, từ đó cải thiện, nâng cao chất lượng của cuộc sống, tăng cường sức khỏe. Ưu điểm lớn nhất của melatonin đó là không gây nhờn, phụ thuộc thuốc như các thuốc gây ngủ có nguồn gốc tổng hợp khác. Melatonin dùng trước khi ngủ 1 - 2 giờ.
Tuy nhiên, melatonin chỉ có hiệu quả trong việc chữa khó ngủ, mất ngủ do thay đổi múi giờ (công nhân làm ca, hoặc sau các chuyến bay dài có thay đổi múi giờ...). Ngoài tác dụng chữa bệnh mất ngủ do thay đổi múi giờ thì melatonin cũng được sử dụng cho người già. Vì sự tiết chế hormon melatonin bị giảm theo độ tuổi, người già sẽ bị suy giảm hormon melatonin nhiều hơn so với người trẻ. Nhưng việc sử dụng melatonin để chữa bệnh mất ngủ không phải là giải pháp cho tất cả mọi người vì lạm dụng nó sẽ dẫn đến nhiều hậu quả tai hại như làm cơ thể ngừng tiết hormon này, bị phụ thuộc vào thuốc và càng mất ngủ hơn.
Vì mất ngủ có rất nhiều nguyên nhân nên tốt nhất bạn nên đến khám và tư vấn bởi bác sĩ tâm thần kinh để tìm ra nguyên nhân gây mất ngủ của riêng bạn, từ đó mới có hướng điều trị chính xác. Nếu được bác sĩ kê đơn dùng melatonin, khi dùng cần chú ý, một số tác dụng không mong muốn có thể gặp khi dùng thuốc này như tăng đường huyết; to vú; giảm số lượng và chất lượng tinh trùng; đau, khó chịu ở đường ruột và tiêu hóa, hoa mắt, chóng mặt; có cảm giác ngây ngất nhưng không rơi vào trạng thái ngủ sâu giấc; buồn ngủ vào ban ngày; tâm trạng chán nản, cảm thấy khó chịu; đau bụng; đau đầu... Khi có bất kỳ biểu hiện nào như trên nên ngừng dùng thuốc và xin tư vấn của bác sĩ.
PGS. TS. Bùi Quang Huy (Chủ nhiệm khoa Tâm thần Bệnh viện Quân y 103)