Có một dự án mang tên “Hà Nội đẹp và chưa đẹp” do UBND TP. Hà Nội, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hà Nội, Quỹ Văn hóa Hà Nội tổ chức đã chính thức ra mắt vào năm 2013. Dự án do Quỹ Văn hóa Hà Nội (Sở VH-TT&DL) khởi xướng nhưng những người thực hiện là các bạn trẻ. “Hà Nội đẹp và chưa đẹp” lấy các biểu hiện cụ thể trong đời sống bao gồm: văn hóa ăn uống, văn hóa mặc, văn hóa đi lại, văn hóa giao tiếp - ứng xử (nói năng) và vui chơi - giải trí làm chủ đề xuyên suốt để bàn luận. Mục tiêu là thông qua hình ảnh, hành động để hướng đến việc xây dựng một Hà Nội văn minh, thanh lịch ngay từ thế hệ trẻ.

Xếp hàng ăn phở sáng - một nét đẹp ở Hà Nội.

Nét thanh lịch, ứng xử văn minh vốn là những giá trị văn hóa phi vật thể riêng có và vô cùng đáng quý của Thủ đô Hà Nội. Vì vậy, bảo tồn và không ngừng nhân rộng, phát triển các giá trị văn hóa tốt đẹp ấy trong đời sống cộng đồng là một yêu cầu cấp thiết đặt ra đối với Hà Nội, đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay. Nếu như bảo tồn và phát huy văn hóa vật thể đã khó thì đối với các giá trị văn hóa phi vật thể còn khó khăn hơn gấp nhiều lần, do vậy, cần tìm ra những hướng đi đúng đắn, lâu dài và sự chung tay của toàn xã hội.

Cụ thể của dự án này là thành lập trang thông tin điện tử “Hanoidep.vn” bàn về văn hóa ứng xử của người dân Thủ đô. Trang web là nơi “phơi bày” tất cả những thói hư, tật xấu, sự nhếch nhác hay xấu xí của Hà Nội, bên cạnh những hình ảnh của người Tràng An hồn hậu, thanh lịch, những câu chuyện đẹp, hình ảnh đẹp của Hà Nội. Website này sẽ giống như một mạng xã hội, mọi người đều có thể đăng ký tài khoản để trở thành thành viên và tham gia đăng tải nội dung dưới mọi hình thức khác nhau như bài viết, tranh ảnh, các câu đố vui... Những thông tin trên website sẽ cung cấp những luận cứ khoa học nhằm phục vụ cho mục tiêu Phát triển văn hóa – xã hội, nâng cao chất lượng nguồn lực Thủ đô, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh.

Dự án “Hà Nội đẹp và chưa đẹp” kéo dài trong 7 năm (từ 2013 - 2020), nằm trong mục tiêu phát triển và nâng cao nguồn nhân lực Thủ đô Hà Nội thanh lịch, văn minh.    

“Bên cạnh tinh hoa người Hà Nội thu nhận được, xuất hiện những mặt trái của văn hóa đi kèm như một hệ quả của quá trình giao lưu. Một Hà Nội kinh kỳ, xứ Tràng An hiện đang tồn tại rất nhiều hành vi ứng xử thiếu văn hóa. Lối cư xử nhã nhặn, thanh lịch của người Hà Nội đang mất dần. Thay vào đó là lối nói xô bồ, tục tĩu, huỵch toẹt, thiếu văn hóa, kiểu ăn nói lệch chuẩn, nhất là ở giới trẻ. Một bộ phận nhà hàng mặc sức xả “bún mắng, cháo chửi” phục vụ “thượng đế”. Trên phương tiện công cộng, một số nhà xe thiếu tôn trọng khách, thoải mái văng, ném những phụ từ tục tĩu với âm lượng rất lớn đập vào tai hành khách... Văn hóa ẩm thực không được chú trọng. Người ta có thể ăn uống ở bất cứ nơi nào: vỉa hè, cống rãnh, ngõ hẹp, trước nhà vệ sinh công cộng... Người ta xả rác bừa bãi ở bất cứ nơi nào (trừ nhà mình), bất cứ thời điểm nào. Cho trẻ con tè, ị ngay trên vỉa hè, dắt chó ghếch chân tè, phóng uế ở bất cứ đâu thấy tiện. Mở loa, đài công suất lớn ở khu dân cư, rồ xe, rú ga ban đêm, đốt than tổ ong trong khu dân cư… Nơi công cộng được biến thành những tiện ích khác...

Trích dẫn TS. Lê Thị Bích Hồng – Phó Vụ trưởng Vụ Văn hóa –Văn nghệ, Ban Tuyên giáo Trung ương

Trọng Trường