Tránh tụ tập nơi đông người để phòng tránh dịch bệnh COVID-19 là nguyên nhân chính và trực tiếp khiến nhiều nhà phát hành, đơn vị kinh doanh sách ở nước ta lao đao. Hầu hết doanh thu của các đơn vị đều sụt giảm vì không có khách mua. Đại diện quản lý nhà sách Cá Chép cho biết, lượng sách bán ra từ thời gian gần đây trong toàn hệ thống giảm khoảng 30% so với trước. Nhà sách Phương Nam cũng gặp tình cảnh tương tự, cả hệ thống giảm khoảng 30% doanh số so với cùng kỳ năm ngoái. Các hiệu sách ở Hà Nội, Huế, Đà Nẵng thậm chí giảm tới 50% doanh số. Đìu hiu và vắng vẻ là thực trạng chung của nhiều nhà sách tại các thành phố lớn ở nước ta trong mùa dịch bệnh này.
Theo Cục Xuất bản, in và phát hành; do tác động của dịch COVID-19, số người đến các cửa hàng, các điểm bán sách giảm sút nghiêm trọng, các hội sách không được tổ chức đã ảnh hưởng trực tiếp đến số lượng sách phát hành. Ước tính quý 1, ngành xuất bản giảm khoảng 20% tổng sản lượng, dự báo quý 2 giảm khoảng 20% và quý 3 giảm khoảng 10% tổng sản lượng. Về lâu dài, lượng khách hàng, số lượng xuất bản phẩm phát hành và doanh thu sẽ giảm khoảng 60 - 70% so với cùng kỳ năm trước.
Nhiều chương trình bán sách online hút người mua thời gian gần đây.
Ngược lại với thực trạng các hiệu sách đìu hiu vắng vẻ, việc kinh doanh qua kênh online lại sôi động trong những ngày qua. Không khó lý giải điều này vì mua - bán sách online thuận tiện, nhanh và... an toàn trong mùa dịch. Người mua lên mạng và vào các trang web bán sách, chọn mua ấn phẩm, thể loại nào cũng có. Sách mua online được gửi đến tận nhà khách hàng, tiền sách thanh toán bằng hình thức chuyển khoản nên càng không lo lây nhiễm bệnh. Tiện lợi, an toàn và đáp ứng được nhu cầu của người mua, lại phù hợp thời COVID-19 là những gì mà kinh doanh sách online gần đây đã làm được.
Những ngày qua, NXB Phụ nữ, NXB Trẻ, Công ty sách Fahasa, Nhà sách Phương Nam, Vinabook, Tiki, Alphabooks... đã không ngừng có các chương trình, thậm chí tổ chức “hội sách online” trên mạng xã hội để phục vụ độc giả. Nhờ đó, hệ thống phát hành online của các đơn vị này trở nên sôi động, bù lại sự ảm đạm từ các cửa hàng sách. Đại diện NXB Trẻ, Công ty sách Đông A cho biết, lượng sách bán qua kênh online của họ gần đây đều tăng, sức mua trực tuyến cao hơn so với thời điểm COVID-19 chưa xuất hiện. Thậm chí, theo nhà sách Phương Nam, lượng sách bán qua kênh online của đơn vị này tăng tới 70% doanh số so với cùng kỳ năm ngoái, kênh thương mại điện tử của Fahasa 2 tháng đầu năm nay doanh thu tăng đến 55%.
Hiện nay, một số đơn vị xuất bản, đặc biệt là các thương hiệu sách tư nhân đã và đang làm rất tốt kênh quảng bá online với những cập nhật liên tục của các trang fanpage trên mạng xã hội cùng nhiều hoạt động giới thiệu sách, giao lưu tác giả - bạn đọc. Nhờ thế, độc giả có thêm nhiều sự lựa chọn và dễ dàng tiếp cận với những cuốn sách hay, sách mới mà không cần ra khỏi nhà. Đó cũng là cách để độc giả phòng tránh được COVID-19 vốn đã, đang tạo ra nhiều sự xáo trộn cho đời sống xã hội.