Có chặn được quan tham?

Bên thềm Giáp Ngọ, lãnh đạo Trung Quốc đã cấm các cán bộ của mình vung tay quá trán. Thế nhưng các quan chức không hề muốn từ bỏ quyền lợi: họ chui vào những biệt thự sang trọng với các nữ tiếp viên nhiệt tình hay các nhà hàng kín đáo. Họ nhận món quà rất văn hóa là sách, nhưng thực ra đó là các catalogue sản phẩm hàng hiệu.

Cùng với đó, cảnh các cán bộ đang dỡ xuống các két bạch tửu (baijiu) - loại rượu quý được giới thượng lưu ưa chuộng và những cây thuốc lá từ hai chiếc BMW đen sang trọng. Sau 4 tiếng đồng hồ rong ruổi từ Bắc Kinh, đích đến của các vị công bộc là một tiệm ăn nhỏ bé của một ngôi làng hẻo lánh thuộc tỉnh Hà Bắc, với quyết tâm “ăn chơi nhảy múa”. Các “đầy tớ của dân” tưng bừng mừng tất niên tại đây, tránh xa những cặp mắt dòm ngó tại Thủ đô, trước các quy định mới của Đảng nhằm chống tham nhũng.

Năm 2013, Trung Quốc đã trừng phạt trên 182.000 cán bộ trong “chiến dịch bàn tay sạch”.

Dù chiến dịch “diệt cả ruồi lẫn cọp” của ông Tập Cận Bình có phần nào làm hỏng không khí hội hè, đối với các vị “đầy tớ” này thì không có việc hủy bỏ tiệc tất niên năm Giáp Ngọ. Ban đầu có hơi ngần ngại khi thấy nhóm người phương Tây, nhưng rồi họ ồn ào ngồi vào bàn và kêu vô số món ăn. Một người nói: “Không có vấn đề gì về chứng từ phí xăng dầu, chúng ta đã đi đường mấy tiếng đồng hồ để tiếp xúc với dân địa phương”.

Óc sáng tạo là cơ sở cho sự sống còn của các công bộc, để né tránh một rừng quy định mới. Danh sách cấm đoán do lãnh đạo Trung Quốc đưa ra nhằm chống tham nhũng, lãng phí và xa hoa không ngừng nối dài. Bắc Kinh đã loại bỏ súp vi cá, súp tổ yến ra khỏi thực đơn các cuộc chiêu đãi. Việc biếu bánh trung thu, lịch, rượu và quà cáp các loại, mời đi nhà hàng sang trọng hay tiệc tùng đều bị cấm. Sử dụng máy bay riêng để di chuyển, đám cưới, đám tang... một cách xa hoa, theo Đảng là làm sống dậy “thái độ phong kiến và mê tín dị đoan”.

Chủ tịch Tập Cận Bình kêu gọi có cách sống “đạm bạc, không phô trương” và cảnh cáo: “Mỗi viên chức đều phải nhớ rằng tất cả những bàn tay bẩn sẽ đều bị tóm”. Bản thân ông Tập đã làm gương khi đi ăn bánh bao tại một cửa hàng bình dân ở Bắc Kinh. Chính quyền đóng cửa khoảng 30 câu lạc bộ dành riêng cho giới thượng lưu bên hồ Tây ở Hàng Châu, lên án là nơi che giấu “những ngọn gió từ địa ngục”.

Năm 2013, Trung Quốc đã trừng phạt trên 182.000 cán bộ trong “chiến dịch bàn tay sạch”, cao hơn năm ngoái 13%. Tuy vậy, cũng rất dễ nhận ra các tác động của chiến dịch. Lượng khách đến khách sạn sang trọng sụt hẳn, các nhà hàng chịu mất bớt sao, bỏ bớt nhiều món cao lương mỹ vị ra khỏi thực đơn để cố giữ khách. Doanh số bán rượu ngoại, lịch, đũa bằng vàng... giảm mạnh gây ra những vụ phá sản và sáp nhập. Một chủ nhà hàng phàn nàn: “Không phải tất cả mọi người đều thích bánh bao. Chủ tịch Tập đã làm mất đi nghệ thuật ẩm thực tuyệt vời của chúng tôi”. Một người bán hàng điện tử bực tức: “Hậu quả là các doanh nghiệp đành phải thắt lưng buộc bụng: chấm dứt việc thưởng Tết hậu hĩnh, không còn xổ số tombola cuối năm để nhân viên mang về nào iPad hay smartphone”. Các địa điểm tổ chức tiệc tất niên bị giảm đến 50% lượng khách và theo một thăm dò mới nhất thì những người ăn lương bị thiệt mất 15% tiền thưởng Tết.

(Theo CNN, AFP, Le Figaro)