Hiện trường vụ cháy chung cư ở Hong Kong (Trung Quốc) ngày 26/11/2025. (Ảnh: THX/TTXVN)
Trong vụ cháy tại khu chung cư cao tầng ở Hong Kong (Trung Quốc), hiện trường vụ cháy được xác định là nơi phần tường ngoài bị phủ lưới bảo hộ để phục vụ công tác sửa chữa và được bao quanh bởi giàn giáo làm từ tre.
Theo phóng viên TTXVN tại Tokyo, các chuyên gia am hiểu cơ chế cháy nổ của Nhật Bản cho rằng có khả năng hiện tượng “hiệu ứng ống khói” đẩy luồng khí nóng bốc lên nhanh chóng, đã góp phần làm đám cháy lan rộng.
Về lý do khiến đám cháy lan nhanh, ông Takao Sakaguchi, cựu nhân viên Sở Cứu hỏa Tokyo và hiện là Viện trưởng Viện Nghiên cứu phòng cháy dân sự cho biết, ngoài yếu tố vật liệu dễ cháy bao quanh, còn có khả năng xảy ra hiện tượng gọi là “hiệu ứng ống khói,” theo đó, không gian hẹp giữa giàn giáo và tường ngoài đã tạo dòng khí nóng đối lưu và bốc lên, khiến lửa lan nhanh hơn thông thường.
Giáo sư danh dự Kyoichi Kobayashi của Đại học Công nghệ Tokyo, chuyên ngành Phòng cháy-cứu nạn cho rằng cấu trúc bên trong tòa nhà cũng đóng vai trò rất lớn trong việc kiểm soát cháy nổ.
Ông nhận định có thể khí nóng đã bốc lên qua cầu thang bộ và thang máy nằm ở trung tâm tòa nhà, khiến lửa dễ lan lên các tầng trên.
Cấu trúc này được cho là giống với tòa Grenfell Tower ở London, Anh, nơi xảy ra vụ cháy gây nhiều thương vong vào năm 2017. Nếu khói tràn vào cầu thang bộ và thang máy, việc sơ tán sẽ trở nên vô cùng khó khăn.
Tại Nhật Bản, sau mỗi lần xảy ra vụ cháy lớn gây thiệt hại nghiêm trọng như vụ cháy ở Trung tâm thương mại Sennichi ở Osaka năm 1972, các quy định pháp lý về phòng cháy chữa cháy đều được siết chặt hơn.
Luật Phòng cháy định nghĩa các tòa nhà cao hơn 31m là “công trình cao tầng.” Tức là điều này áp dụng với các tòa nhà 11 tầng trở lên và yêu cầu bắt buộc tuân thủ nhiều hơn các biện pháp phòng cháy, chống cháy lan và cứu hộ.
Luật này quy định phải lắp đặt hệ thống phun nước cho các tầng từ tầng 11 trở lên, đồng thời yêu cầu sử dụng rèm và thảm có khả năng chống cháy. Luật Tiêu chuẩn xây dựng của Nhật Bản cũng yêu cầu bố trí thang máy chuyên dụng phục vụ công tác cứu hộ và chữa cháy.
Theo Sở Cứu hỏa Tokyo, trong năm 2024 đã xảy ra 249 vụ cháy tại các chung cư cao tầng ở Tokyo, trong đó 69 vụ cháy từ tầng 11 trở lên.
Mặc dù số vụ cháy có xu hướng tăng do ngày càng nhiều tòa chung cư được xây mới, nhưng các vụ cháy lan trên diện rộng hầu như được kiểm soát hiệu quả.
Ông Sakaguchi cho biết nếu tuân thủ các biện pháp theo quy định pháp luật, khả năng xảy ra một vụ cháy tại Nhật Bản như ở Hong Kong là vô cùng thấp.
Ông nhấn mạnh việc thực hiện các biện pháp thường xuyên như đảm bảo không có chướng ngại vật trên đường thoát hiểm như ban công và cầu thang…là vô cùng cần thiết./.
