Công trình Hàm cá mập đã từng bị phản đối khi xây dựng
Ngày 5/3, Văn phòng UBND TP Hà Nội vừa ký văn bản thông báo kết luận của Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn tại cuộc họp xem xét về phương án thiết kế, cải tạo quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục, quận Hoàn Kiếm
Theo văn bản, trước đó, Phó chủ tịch Hà Nội Dương Đức Tuấn đã chủ trì cuộc họp xem xét về phương án thiết kế, cải tạo quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục.
Chủ trương phá bỏ tòa nhà Hàm cá mập, tổ chức lại cảnh quan Hồ Gươm được chuyên gia và người dân ủng hộ.
Tại cuộc họp, lãnh đạo Hà Nội tán thành chủ trương phương án ý tưởng, giải pháp tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan khu vực quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục. Từ đó, làm cơ sở nghiên cứu dự án đầu tư cải tạo, chỉnh trang, tái thiết, khu vực trên thành khu vực có giá trị lịch sử văn hóa cao, kết nối giữa 2 khu vực quan trọng: Khu di tích quốc gia đặc biệt hồ Hoàn Kiếm (phía Bắc) với khu vực Di tích quốc gia Khu phố Cổ (phía Nam)
Cùng với đó thực hiện đồng thời với việc triển khai nghiên cứu, đầu tư xây dựng các không gian công cộng khác xung quanh hồ Hoàn Kiếm theo chỉ đạo của Trung ương, Thành ủy, UBND TP.
UBND TP Hà Nội tán thành phương án đề xuất phá bỏ tòa nhà "Hàm cá mập", đề xuất không gian ngầm tại khu vực quảng trường hiện có và không gian mở rộng (sau khi phá bỏ tòa nhà "Hàm cá mập").
Đồng thời, nghiên cứu khoảng 3 tầng hầm, đề xuất cụ thể chức năng sử dụng tầng hầm (nên bố trí không gian văn hóa, thương mại tại tầng hầm 1, khu vực đỗ xe tại tầng hầm 2,3). Trường hợp không bố trí đỗ xe, Hà Nội cho rằng có thể sử dụng thành không gian lưỡng dụng.
UBND thành phố yêu cầu nghiên cứu việc tác động thay đổi cảnh quan đối với khu vực mặt đứng tòa nhà Long Vân - Hồng Vân; khu vực cảnh quan công trình tòa nhà Thủy tạ, Trung tâm thông tin văn hóa Hồ Gươm và khu vực nhà dân hiện có giữ lại tiếp giáp phố Cầu Gỗ.
KTS Trần Huy Ánh (Ủy viên Thường vụ Hội Kiến trúc sư Hà Nội) cho biết, tòa nhà Hàm cá mập ở số 7 phố Đinh Tiên Hoàng (quận Hoàn Kiếm) được xây từ đầu năm 1990, hoàn thành vào năm 1993. Quá trình xây dựng, tòa nhà này gặp phải nhiều ý kiến trái chiều từ giới chuyên gia quy hoạch đô thị, cũng như người dân. Về việc TP Hà Nội quyết định phá bỏ tòa nhà Hàm cá mập, KTS Trần Huy Ánh cho rằng đây là mong ước của nhiều thế hệ người Hà Nội và giới kiến trúc sư.
"Đây là việc làm mang tính lịch sử, hành động mang tính đột phá, góp phần thay đổi tư duy khi nhìn đất đai Hà Nội chỉ là bất động sản khổng lồ để kiếm lợi. Chúng ta phải tạo dựng không gian công cộng đem lại lợi ích cho người dân hôm nay và mai sau", ông Trần Huy Ánh nêu quan điểm.
Ông Trần Huy Ánh ủng hộ việc phá bỏ tòa nhà "Hàm cá mập" nhiều tai tiếng và thị phi hơn 30 năm qua, cũng như việc phá dỡ, di dời một số trụ sở cơ quan ở phía Đông hồ Hoàn Kiếm (khu vực đường Đinh Tiên Hoàng) như Tổng Công ty Điện lực miền Bắc, Tổng Công ty Truyền tải điện quốc gia, Tổng Công ty Điện lực TP Hà Nội, Sở Văn hóa - Thể thao và hàng chục hộ dân.
"Thủ đô Hà Nội trước đây quy hoạch cho 25 vạn dân, nhưng giờ đã lên gần 10 triệu người. Do vậy, việc mở rộng không gian công cộng là điều đương nhiên", ông Trần Huy Ánh nói thêm.
Trả lại không gian văn hóa cho Hồ Gươm
TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm, nguyên Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho rằng, việc mở rộng không gian hồ Hoàn Kiếm để tạo sự liên kết với các khu vực xung quanh là vấn đề đặt ra từ năm 1995. Tuy nhiên, sau 30 năm, việc này chưa thể thực hiện được vì thiếu vốn đầu tư và kinh phí giải phóng mặt bằng.
"Rất mừng là Hà Nội đã quyết liệt thực hiện việc này, trả lại cho không gian Hồ Gươm những giá trị vốn có của nó sau một thời gian dài phải chịu quá nhiều áp lực của đô thị", chuyên gia nói.
Ông Nghiêm cho rằng, đối với chủ trương nghiên cứu quy hoạch, cải tạo tại khu vực phía đông hồ Hoàn Kiếm theo hướng tăng cường không gian công cộng, không gian mở, cơ quan chức năng cần có một bức tranh tổng thể.
"Trong bức tranh đó, phải thể hiện nội dung mở rộng ra phía Đông hồ Hoàn Kiếm như thế nào, phía tây ra sao, khu vực Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, khu vực đặt cột mốc số 0… Đồng thời phải có sự liên kết với ga ngầm C9 thuộc tuyến đường sắt đô thị số 2. Khi có bức tranh tổng thể, thành phố sẽ lựa chọn thứ tự ưu tiên đầu tư không gian mở quanh hồ Hoàn Kiếm.
Chuyên gia phong thủy Phạm Cương nhận định, Hà Nội là thành phố vì hòa bình, công trình Hàm cá mập để ở vị trí ngay cạnh Hồ Gươm là không phù hợp. Cải tạo, chỉnh trang lại khu vực này là điều rất cần thiết. Bởi mỗi khi có sự kiện lớn ở đây, người dân tham dự vô cùng chật vật tìm chỗ gửi xe, tình trạng tắc đường vài tiếng là bình thường. Không còn đường đi, xe máy lao lên vỉa hè, người dân khu vực đó được dịp nhận dịch vụ trông xe với giá cắt cổ... "Cải tạo lại không gian Hồ Gươm là mong mỏi của rất nhiều người yêu Hà Nội", ông Phạm Cương nói.
Theo chuyên gia, tòa nhà Hàm cá mập được xây dựng trên nền điểm quản lý các tuyến xe điện của Hà Nội trước đây. Khi xây dựng, tòa nhà "Hàm cá mập" vấp phải nhiều ý kiến phản đối do tòa nhà nằm chắn ngang điểm kết nối giữa khu phố cổ và hồ Gươm. Về mặt phong thủy, có thể hình dung từ chỗ cao là phố cổ, năng lượng tràn xuống bị chặn lại. Đồng thời tòa nhà như bức tường chắn khiến Hồ Gươm trông rất nhỏ.
Thành phố Hà Nội giao quận Hoàn Kiếm tổ chức lập đồ án thiết kế đô thị riêng khu vực bắc hồ Gươm, khu nam phố cổ, trong đó nội dung chủ đạo là quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục. Sau khi hoàn chỉnh phương án, ý tưởng, giải pháp tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan, quận chủ trì tham vấn Hội đồng kiến trúc thành phố.
Việc quy hoạch, tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục được thực hiện đồng thời với triển khai nghiên cứu, đầu tư xây dựng các không gian công cộng khác xung quanh hồ Gươm theo chỉ đạo của T.Ư, Thành ủy, UBND thành phố.
