TS.BS. Nguyễn Trọng Hưng – Trưởng khoa Khám và Tư vấn dinh dưỡng người lớn, Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia cho biết, vào mùa hè, nếu bảo quản thực phẩm không đúng cách, không bảo đảm an toàn thì thực phẩm rất dễ bị nhiễm vi sinh vật, vi khuẩn gây ngộ độc thực phẩm như: Tả (V. Cholerae), thương hàn (Salmonella), lỵ (Shigella), E.Coli ... Khi con người ăn phải một số lượng đáng kể những vi khuẩn này sẽ bị ngộ độc bởi độc tố của chúng.
Theo đó, TS. Nguyễn Trọng Hưng chỉ ra 5 nguyên tắc giúp bảo quản thực phẩm an toàn trong thời tiết nắng nóng:
Rửa tay sạch trước khi chế biến, sơ chế thực phẩm
Cần rửa tay sạch trước khi chế biến, sơ chế thực phẩm để không làm thực phẩm bị nhiễm khuẩn và lưu ý rửa tay sau khi chạm vào thực phẩm sống rồi mới chạm vào thực phẩm chín tránh nhiễm khuẩn chéo.
Vệ sinh dụng cụ nấu ăn giữa các lần sử dụng
Vệ sinh dụng cụ nấu ăn giữa các lần sử dụng để phòng ngừa tình trạng nhiễm khuẩn chéo giữa các loại thực phẩm. Không nên sử dụng chung dụng cụ đối với thực phẩm sống và chín. Ví dụ thớt dùng cho thịt sống thì không dùng cho thịt chín, đũa đã đảo thịt sống không dùng cho thịt chín…
Cách bảo quản thực phẩm tươi sống
Thực phẩm tươi sống không nên dự trữ quá nhiều và quá lâu vì dễ hư hỏng và mất chất khi sử dụng. Các loại thịt, cá tươi sống sau khi mua về cần sơ chế qua, rửa sạch để ráo nước rồi cho vào tủ lạnh. Nếu sử dụng trong ngày thì để ngăn mát, còn nếu để qua ngày hôm sau thì cho vào ngăn đá.
Với rau xanh nhặt bỏ gốc và lá sâu cho vào túi đựng thực phẩm buộc kín, lót một lớp giấy để vào ngăn mát tủ lạnh. Nếu chưa ăn ngay không nên rửa rau vì dễ làm rau nhanh hỏng và chảy nước ra tủ. Các loại rau cải, rau lá xanh… không nên để lâu quá 1 tuần, thời hạn dùng tốt nhất là trong vòng 3 ngày kể từ lúc mua.
Các loại rau xanh hoa quả chỉ nên lưu lại trong ngăn mát tủ lạnh 4-5 ngày.
Với trái cây mua về rửa sạch để ráo nước hoặc lau khô cho vào túi đựng thực phẩm để trong ngăn mát.
Một số loại thực phẩm không nên để trong tủ lạnh: khoai tây, cà phê, hành tỏi, bánh mì, chuối,…không nên bảo quản trong tủ lạnh vì như thế sẽ làm chúng bị mất đi mùi thơm, làm giảm chất lượng và gây mùi ảnh hưởng đến các thực phẩm khác.
Không nên trữ thực phẩm quá 7 ngày, kể cả các thực phẩm đông đá như các loại thịt, hải sản… các loại rau xanh và hoa quả chỉ nên lưu lại trong ngăn mát tủ lạnh từ 4 đến 5 ngày.
Cách bảo quản thực phẩm chín
Các loại thực phẩm sau khi nấu chín cần để nguội, để riêng từng loại vào các hộp đựng thực phẩm có nắp hoặc dùng màng bọc thực phẩm bọc kín và cất vào tủ lạnh.
Bảo quản thức ăn thừa tránh xa các thực phẩm sống để ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập.
Không để đồ ăn chín cùng ngăn với đồ ăn sống trong tủ lạnh (ảnh minh họa)
Không để thức ăn sống cùng ngăn với thức ăn chín. Trước khi ăn phải nấu lại cho sôi kỹ các món ăn này và chỉ nên ăn lại một lần sau đó. Những món canh chỉ để tủ lạnh trong khoảng 24 giờ. Các món kho, mặn thì không nên để trong tủ lạnh quá 3 ngày.
Tuyệt đối không sử dụng những thức ăn đã có mùi ôi thiu hoặc màu sắc thay đổi bất thường.
Cách bảo quản thực phẩm đông lạnh
Những gia đình có thói quen đi chợ một lần mua thức ăn dự trữ để dùng cho nhiều ngày, sau khi mua về nên sơ chế, làm sạch các thực phẩm tươi sống ngay sau khi mua về để hạn chế khả năng thực phẩm bị ảnh hưởng do thời tiết nắng nóng.
Nên chia thịt, cá thành từng phần nhỏ phù hợp với bữa ăn của gia đình để tránh việc rã đông thực phẩm nhiều lần khiến thực phẩm bị nhiễm khuẩn. Thịt, cá cần sơ chế, rửa sạch và để ráo nước trước khi cho vào ngăn đá; dụng cụ chứa thực phẩm phải tuyệt đối kín để dịch thức ăn không chảy ra.
Tuyệt đối không để lại thực phẩm đã rã đông vào ngăn đông lạnh.
Về nguyên tắc, thực phẩm tươi sống có thể để được đến một năm nếu được cấp đông từ -18 đến -30 độ C, cấp đông với nhiệt độ -36 độ C thì bảo quản được đến 18 tháng. Tuy nhiên, khi để lâu thì một số enzyme trong thực phẩm sẽ tự phân hủy và chuyển hóa, làm cho thực phẩm ít nhiều mất đi một số chất dinh dưỡng, chất béo bị oxy hóa...
Do vậy, thời gian bảo quản tối đa trong ngăn đá đối với thịt bò, cừu, dê là 30 ngày; thịt heo, gà, vịt khoảng 10 - 15 ngày. Riêng với cá, nên sử dụng trong vòng 7 ngày từ khi cất giữ trong ngăn đá để cá được tươi ngon hơn.
Tuyệt đối không để lại thực phẩm đã rã đông vào ngăn đông lạnh.
Nên vệ sinh tủ lạnh thường xuyên (1-2 tuần lau chùi một lần), lau các vết bẩn ngay khi xuất hiện để giúp giảm sự tăng trưởng và ngăn ngừa sự lây lan vi khuẩn từ thực phẩm này sang thực phẩm khác.
