10% trường hợp vô sinh không rõ nguyên nhân là thách thức với các nhà khoa học
Theo thống kê tỉ lệ vô sinh do nam giới chiếm khoảng 40%, nữ giới chiếm 40%, còn 10% do cả hai vợ chồng và 10% không rõ nguyên nhân. Điều này cho thấy nguyên nhân gây vô sinh hiếm muộn xuất phát từ cả hai phía nam và nữ. Những năm gần đây nhóm nguyên nhân về vô sinh nam bắt đầu được chú ý hơn so với giai đoạn trước.
Những thông tin trên được các chuyên gia nhấn mạnh tại hội thảo khoa học lần thứ 5 do Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội tổ chức hôm nay, 22/9 tại Hà Nội.
Các chuyên gia cho hay Việt Nam là một trong những quốc gia có tỉ lệ vô sinh cao trên thế giới, trong đó 50% số ca mắc nằm ở độ tuổi dưới 30.
Tại hội thảo, PGS.TS Nguyễn Quang, Chủ tịch Hội Y học Giới tính Việt Nam, Giám đốc Trung tâm Nam học (Bệnh viện Việt Đức), cho biết vô sinh là vấn đề y tế phổ biến, trong đó nguyên nhân từ phía nam giới chiếm gần một nửa các trường hợp.
Các yếu tố khác nhau góp phần vào sự bất thường trong quá trình sinh tinh trùng và dẫn đến vô sinh nam là rối loạn do môi trường, do di truyền, viêm nhiễm, nhiễm trùng, thuốc và hormone.
Ngoài nguyên nhân bệnh lý, PGS.TS Nguyễn Quang cho biết yếu tố môi trường và lối sống, những thói quen sinh hoạt, có sự tác động tiêu cực đến khả năng sinh sản của nam giới. Trong đó, số lượng tinh trùng thấp hơn đáng kể ở những người hút thuốc lá điện tử và thuốc lá.
Tình trạng suy giảm chức năng sinh dục ở nam giới có xu hướng trẻ hóa và thường gặp ở nam giới ngoài 40 tuổi.
Ở người thừa cân, béo phì cũng cho thấy tỉ lệ phần trăm gia tăng các thông số tinh dịch bị thay đổi. Những cậu bé thừa cân có khả năng trở thành những người đàn ông vô sinh cao hơn.
Cùng đó, còn có các nguyên nhân về giải phẫu như giãn tĩnh mạch tinh và tắc nghẽn đường dẫn tinh trùng. Trong đó giãn tĩnh mạch tinh là nguyên nhân phổ biến nhất có thể điều trị của vô sinh nam.
"Ngoài ra, có khoảng 10% vô sinh không rõ nguyên nhân. Thực tế chắc chắn sẽ có nguyên nhân. Đây là thách thức của các y bác sĩ, nhà khoa học trong lĩnh vực để tìm ra các nguyên nhân này, tiến tới có phương pháp điều trị cho người bệnh"- PGS.TS Nguyễn Quang nói.
Ngoài các nguyên nhân do bệnh lý, PGS.TS Nguyễn Quang cũng cho hay yếu tố môi trường và lối sống có sự tác động tiêu cực đến khả năng sinh sản của nam giới.
Trong đó, số lượng tinh trùng thấp hơn đáng kể ở những người hút thuốc lá điện tử và thuốc lá. Ở người thừa cân, béo phì cũng cho thấy tỉ lệ phần trăm gia tăng các thông số tinh dịch bị thay đổi. Những cậu bé thừa cân có khả năng trở thành những người đàn ông vô sinh cao hơn.
Kết quả do AI đưa ra sẽ là công cụ hỗ trợ hữu ích cho các y bác sĩ trong quá trình điều trị vô sinh
Theo ThS.BS Đinh Hữu Việt, Trưởng khoa Nam học, Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội hiện nay đã có nhiều nghiên cứu khoa học được ứng dụng để điều trị vô sinh ở nam giới.
Trước đây với những bệnh nhân không có tinh trùng, thông thường chỉ dừng lại ở xét nghiệm nội tiết, xét nghiệm chỉ số sinh học, nhiễm sắc thể, siêu âm tinh hoàn,… thì bây giờ các bác sĩ còn có thể xét nghiệm gen chuyên sâu để sàng lọc những gen gây ảnh hưởng đến tinh trùng nam. Từ giải trình gen này có thể tìm thêm những nguyên nhân dẫn đến không có tinh trùng mà trước đây chưa biết.
Với nhóm nguyên nhân vô sinh nam do không có tinh trùng trong tinh dịch hay còn gọi là vô tinh, bệnh viện đã và đang triển khai thành công phương pháp phẫu thuật vi phẫu tinh hoàn tìm tinh trùng MicroTESE.
Đây là kỹ thuật mổ vi phẫu để tìm từng ống sinh tinh còn sót lại trong tinh hoàn, từ đó kiểm tra và tìm tinh trùng. Có rất nhiều bệnh nhân vô tinh khi thực hiện các kỹ thuật PESA, TESE không tìm thấy tinh trùng nhưng đã thành công nhờ Micro TESE và có được đứa con của "chính chủ".
ThS.BS Đinh Hữu Việt tham luận tại hội nghị.
"Kết quả này cũng cho bác sĩ lâm sàng có thêm căn cứ đánh giá tỉ lệ tìm thấy tinh trùng cho bệnh nhân trước khi mổ để đưa ra quyết định cuối cùng"- BS Việt cho hay.
PGS.TS Nguyễn Quang cho biết thêm hiện nay đã có một số ứng dụng sử dụng AI trong chẩn đoán và tiên lượng điều trị vô sinh nam. Ứng dụng AI có thể dự đoán chính xác ở 87% nam giới được cho là có khả năng cải thiện. Điều này cho thấy những kết quả do AI đưa ra sẽ là công cụ hỗ trợ hữu ích cho các y bác sĩ trong quá trình điều trị.
Tuy nhiên, ông Quang cũng cho hay hiện nay trong điều trị vô sinh nam còn một số khó khăn nhất định như khó xác định nguyên nhân, di truyền học phức tạp, do tác động tâm lý, chi phí điều trị cao, tỉ lệ thành công không chắc chắn và những kỳ thị, định kiến của xã hội.
Theo Tổ chức Y tế thế giới, vô sinh hiếm muộn là tình trạng một cặp vợ chồng chung sống, có quan hệ tình dục thường xuyên không sử dụng biện pháp tránh thai nào nhưng sau 1 năm (với người vợ dưới 35 tuổi) và sau 6 tháng (với người vợ trên 35 tuổi) mà vẫn chưa có thai một cách tự nhiên.
