Chuyển đổi số làm thay đổi phương thức quản lý ngành y tế
Nền tảng là trung gian kết nối dịch vụ y tế giữa người bệnh với các cơ sở Y tế để người dân có thể đặt hẹn khám theo giờ tới bất kỳ bệnh viện nào trên toàn tỉnh. Là một trong những giải pháp trực tuyến được Bộ Y tế khuyến nghị áp dụng nhằm giảm thiểu tiếp xúc trực tiếp trong giai đoạn ứng phó với dịch COVID- 19 vừa qua.
Trước nhu cầu thực tiễn về ứng dụng Công nghệ thông tin (CNTT) vào công tác quản lý, ngành y tế Đồng Tháp, thời gian qua đã có nhiều nỗ lực và triển khai thực hiện đồng bộ tại tất cả các tuyến.
Hình ảnh minh họa về giám sát chỉ số bệnh tay chân miệng trên địa bàn tỉnh với các số liệu từ các địa phương
Tại thời điểm tháng 3/2018, 100% các bệnh viện đã ứng dụng phần mềm HIS, LIS vào công tác quản lý và cơ bản đạt mức 3, một số bệnh viện đã đạt mức 4 (theo Thông tư số 54/2017/TT-BYT ngày 29/12/2017 của Bộ Y tế ban hành bộ tiêu chí ứng dụng công nghệ thông tin tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh).
100% các cơ sở khám, chữa bệnh (bao gồm cả tuyến xã) đã kết nối dữ liệu thành công với cơ quan bảo hiểm y tế (ít nhất kết xuất được dữ liệu đến bảng 3, một số đơn vị kết xuất được bảng 4,5) theo quy định tại Quyết định số 4210/QĐ-BYT ngày 20/9/2017 của Bộ Y tế về việc Quy định chuẩn và định dạng dữ liệu đầu ra sử dụng trong quản lý, giám định và thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh BHYT.
Sở Y tế Đồng Tháp đã trình UBND tỉnh phê duyệt dự án “Xây dựng hệ thống thông tin Quản lý ngành Y tế tỉnh Đồng Tháp” và đi vào triển khai thực hiện từ giữa năm 2019.
Sau hơn một năm triển khai, hệ thống thông tin quản lý ngành Y tế tỉnh Đồng Tháp đã đi vào hoạt động và bước đầu hiện thực hóa việc kết nối, tương tác chia sẻ dữ liệu trực tuyến giữa 3 thành phần quan trọng của hệ thống y tế gồm: Cơ sở cung cấp dịch vụ y tế (các bệnh viện, trung tâm y tế và trạm y tế xã); Cơ quan quản lý nhà nước (Sở Y tế Đồng Tháp) và người dân.
Tác động tích cực tới tiến trình chuyển đổi số tại địa phương.
Hệ thống thông tin quản lý ngành y tế Đồng Tháp, được kết nối và hoạt động với ý tưởng xuyên suốt của giải pháp là ứng dụng phương pháp làm giàu dữ liệu theo thời gian.
Theo đó, mọi dữ liệu y tế có thể thu thập đều sẽ được thu gom tổng hợp, theo thời gian sẽ mở rộng các tập dữ liệu (data sets) để tạo thành kho dữ liệu lớn (data lake) và từ đó có thể triển khai các ứng dụng khai thác, phân tích dữ liệu chuyên sâu.
Người dân tiếp cận sử dụng Kiosk thông tin đăng ký khám bệnh tại BVĐK Đồng Tháp
Kể từ khi hệ thống đi vào hoạt động, hệ thống đã thực hiện việc kết nối và chuẩn hóa dữ liệu từ 22 bệnh viện trên toàn tỉnh Đồng Tháp. Tạo lập được kho hồ sơ dữ liệu y tế điện tử (CDR – Clinical Data Repository) cho hơn 1 triệu dân trên toàn tỉnh với trên 9 triệu lượt hồ sơ khám, chữa bệnh.
Tại Sở Y tế, lãnh đạo ngành y tế có được hệ thống báo cáo thông minh cho phép tổng hợp và phân tích dữ liệu phục vụ công tác giám sát và cảnh báo về dịch bệnh trên địa bàn.
Việc ra đời sản phẩm giúp giải quyết được ít nhất hai bài toán trọng yếu của ngành y tế hiện nay là dữ liệu lớn y tế và nền tảng kết nối, chia sẻ thông tin.
Hệ thống thông tin quản lý ngành y tế tại Đồng Tháp là một giải pháp chuyển đổi số tiêu biểu, đã tác động tích cực tới tiến trình chuyển đổi số nói chung tại địa phương.
Hơn nữa, các chức năng của hệ thống đã đáp ứng một phần các nhiệm vụ đề ra trong đề án Y tế thông minh theo QĐ 4888/QĐ-BYT ngày 18 tháng 10 năm 2019 của Bộ trưởng Bộ Y tế về “Phê duyệt Đề án ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin y tế thông minh giai đoạn 2019 -2025”.
Với việc ứng dụng nền tảng này, ngành y tế tỉnh Đồng Tháp đã cơ bản thiết lập một nền tảng giao tiếp số, không những chỉ phục vụ việc chia sẻ dữ liệu giữa các bệnh viện mà còn phục vụ cho người dân được tiếp cận với dịch vụ y tế một cách thuận tiện hơn.
Khi tới bệnh viện, người dân có thể tự làm dịch vụ đăng ký khám chữa bệnh tại các cây Kiosk thông tin thay vì phải xếp hàng khai báo và đăng ký khám thủ công tại các quầy tiếp nhận như trước kia.
Ngoài ra, sau khi khám bệnh người dân còn có thể tự in đơn thuốc điện tử đối với các lượt khám ngoại trú mà bác sĩ đã kê đơn. Trên đơn thuốc điện tử này còn được tích hợp mã QR Code sử dụng để truy vấn tới đơn thuốc gốc từ các nhà thuốc nhằm giúp cho các dược sĩ xác nhận tính chính xác của đơn thuốc gốc, hoặc có thể tái sử dụng dữ liệu điện tử để liên thông với cơ sở dữ liệu dược quốc gia tại nhà thuốc khi bán thuốc kê đơn cho người dân.
Đối với các bác sĩ, chuyên gia y tế: Khi thăm khám cho người bệnh, các bác sĩ có thể tiếp cận tới tập hồ sơ y tế điện tử toàn vẹn người dân.
Từ các thông tin bệnh sử cho tới các kết quả xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh của mỗi lần khám cho dù bệnh nhân đi khám tại bất kỳ cơ sở y tế nào tại địa phương. Việc này hạn chế các chỉ định lặp lại về xét nghiệm, cận lâm sàng từ đó tiết kiệm chi phí y tế cho người dân.
Đã cơ bản thiết lập một nền tảng giao tiếp số phục vụ cho người dân khi tiếp cận với dịch vụ y tế. Khi tới bệnh viện, người dân có thể tiếp cận và sử dụng, đăng ký dịch vụ khám chữa bệnh từ hệ thống Kiosk thông tin thay vì phải xếp hàng đăng ký khám như trước kia. Ngoài ra, người dân còn có thể tự in đơn thuốc điện tử đối với các lượt khám ngoại trú mà bác sĩ đã kê đơn.
Với người dùng có sở hữu điện thoại thông minh, có thể tải ứng dụng Y tế Đồng Tháp từ kho ứng dụng để có thể tiếp cận được với dịch vụ y tế của tất cả các cơ sở khám, chữa bệnh trên địa bàn tỉnh. Ngoài chức năng thao tác đặt lịch cho bản thân, phần mềm Y tế Đồng Tháp còn cho phép người dân đặt lịch hẹn khám theo giờ cho người thân trong gia đình.
Để tăng khả năng tiếp cận tới dịch vụ y tế số của ngành, Sở Y tế đã thiết lập chuyên trang điện tử tại địa chỉ https://ytedongthap.vn; đây sẽ là nơi truy cập duy nhất cho người dân và đội ngũ y, bác sĩ của các cơ sở y tế.
Đội ngũ y, bác sĩ của các cơ sở y tế đã được tập huấn và cấp phát tài khoản truy cập vào hệ thống kho dữ liệu. Hiện nay, đã có hơn 1 triệu hồ sơ y tế điện tử của người dân Đồng Tháp (đạt xấp xỉ 70% độ bao phủ).
Các y, bác sĩ khi thực hiện việc khám, điều trị cho người bệnh đều có thể được truy cập an toàn vào kho dữ liệu điện tử này. Mọi truy cập và khai thác dữ liệu đều được hệ thống tự động ghi vết nhằm đảm bảo an toàn, an ninh thông tin.
Để việc khai thác dữ liệu điện tử được thuận tiện, hệ thống trang bị công cụ tìm kiếm dữ liệu linh hoạt từ kho dữ liệu CDR (clinical data repository). Từ đây bác sĩ có thể tìm kiếm với nhiều tiêu chí khác nhau một cách đơn giản như thao tác với công cụ tìm kiếm Google (tìm kiếm đơn hay kết hợp đa tiêu chí).
Khi thăm khám cho người bệnh, các bác sĩ đều có thể tiếp cận tới tập hồ sơ y tế điện tử toàn vẹn của mọi người bệnh. Từ các thông tin bệnh sử cho tới các kết quả xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh của mỗi lần khám cho dù bệnh nhân đi khám tại bất kỳ cơ sở y tế nào tại địa phương.
Ngoài ra, để việc đưa hệ thống vào vận hành sử dụng an toàn đồng thời nêu cao ý thức tuân thủ các quy định về bảo mật, an toàn thông tin.
Sở Y tế Đồng Tháp đã ban hành Quyết định số 683/QĐ-SYT ngày 9/6/2020 về việc ban hành Quy chế tạm thời quản lý, sử dụng Hệ thống thông tin quản lý ngành Y tế tỉnh Đồng Tháp. Theo đó nêu rõ chức năng, quyền hạn cũng như các hướng dẫn và quy định thực hiện nhiệm vụ mà các bên liên quan phải tuân thủ khi tham gia vào các dịch vụ Y tế trên môi trường mạng thông qua hệ thống này.
Theo ông Nguyễn Lâm Thái Thuận, Giám đốc Sở Y tế Đồng Tháp, trong tương lai gần, Sở Y tế Đồng Tháp sẽ tích hợp thêm trợ lý y tế ảo ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo để trả lời tự động về kiến thức y học thường thức, thông tin chăm sóc sức khỏe cộng đồng cho người dân trên ứng dụng di động và cổng thông tin của Sở Y tế.
