Chiếc Toyota đắt tiền mang biển kiểm soát của Lào từ từ giảm tốc độ trước Trạm kiểm soát vé thuộc huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai, lúc đó khoảng 23h đêm 22/4/2015. Cho đến lúc này, các đối tượng trên xe vẫn chưa phát hiện dấu hiệu gì nghi vấn, tên cầm lái từ từ hạ kính… Đúng lúc này, các trinh sát Phòng PC 47 Công an tỉnh Lào Cai phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ Công an tỉnh bất ngờ áp sát. Phát hiện bị bao vây, nhóm đối tượng chốt cửa cố thủ trên xe, tìm cách tháo chạy.
Trong tình huống ấy, lực lượng đánh án buộc phải nổ súng uy hiếp, bắt gọn 3 đối tượng, thu giữ 227 bánh hêrôin cùng nhiều tang vật. Đây là vụ án vận chuyển ma túy lớn nhất từ trước đến nay trên địa bàn tỉnh Lào Cai được phát hiện và bắt giữ.
Lộ diện đường dây buôn ma túy khủng
Đường dây vận chuyển ma túy xuyên quốc gia được Phòng PC47 Công an tỉnh Lào Cai phát hiện vào khoảng cuối năm 2014. Trong quá trình quản lý địa bàn, điều tra, bóc gỡ một số tụ điểm mua bán trái phép chất ma túy, những thông tin ban đầu về đường dây dần được hé lộ.
Đường dây này do nhóm người Lào cầm đầu, móc nối với một số đối tượng người Mông ở huyện Mường Khương (tỉnh Lào Cai), tạo thành đường dây khép kín - Trung tá Trần Quốc Huy, Trưởng phòng PC47 Công an tỉnh Lào Cai cho biết. Lợi dụng địa hình biên giới hiểm trở, nhiều đường mòn tiểu ngạch, ma túy sẽ được vận chuyển sang nước thứ ba đi tiêu thụ.
Các đối tượng sử dụng xe ôtô đắt tiền, vận chuyển một lượng hàng lớn từ nước ngoài vào Việt Nam. Trong khi di chuyển, chúng bố trí nhiều xe hoa tiêu thay nhau dẫn đường, kịp phát hiện những chốt chặn nghi vấn của lực lượng Công an Việt Nam. Yêu cầu đặt ra là phải nắm bắt được quy luật hoạt động của đối tượng, chặn đứng đường dây vận chuyển ma túy với quy mô lớn từ nước ngoài vào Việt Nam.
Được sự đồng ý của Đại tá Giàng Ly Pao, Phó giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra, các trinh sát dày dạn kinh nghiệm của Phòng PC47 được tung vào cuộc. Thời điểm vụ án được xác lập cũng là những ngày miền Bắc đang ở giữa mùa đông giá lạnh, tiết trời Mường Khương diễn biến bất thường. Chẳng quản gian khó, các trinh sát bám bản, bám địa bàn…
Sau nhiều ngày dày công theo dõi, PC47 Công an tỉnh Lào Cai bước đầu dựng được chân dung nhóm đối tượng nghi vấn. Các đối tượng có biểu hiện bất minh về kinh tế. Chúng không có việc làm nhưng thường đi ôtô đẹp, sử dụng điện thoại đắt tiền và chi tiêu rất mạnh tay…
Cùng với việc nắm bắt di biến động của nhóm đối tượng người Việt ở huyện Mường Khương, các mũi trinh sát của Phòng PC47 Công an tỉnh Lào Cai được tung đến các cửa khẩu giáp Lào thuộc các tỉnh Nghệ An, Thanh Hóa, Điện Biên, Sơn La. Trung tá Huy cho biết: Thủ đoạn của nhóm đối tượng này rất tinh vi, chúng thường xuyên thay đổi các cửa khẩu để qua lại Việt Nam…
Sau khi vào Việt Nam, chúng đi theo đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, vận chuyển ma túy lên Mường Khương. Gần nửa năm theo dõi, trinh sát PC47 Công an tỉnh Lào Cai đã báo cáo Ban giám đốc tỉnh xác lập án đấu tranh.
Dù đã có kinh nghiệm nhiều năm trên lĩnh vực phòng chống tội phạm ma túy, tham gia và trực tiếp chỉ đạo hàng chục vụ án lớn nhưng Trung tá Trần Quốc Huy, Trưởng phòng PC47 Công an tỉnh Lào Cai và các cộng sự của anh vẫn không khỏi lo âu. Trước hết là việc tính toán phương án tác chiến, việc bắt giữ các đối tượng, thu giữ tang vật làm sao đảm bảo an toàn cho cán bộ chiến sĩ trong đơn vị. Tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai thuận lợi cho việc đi lại song đây cũng là điều kiện tội phạm triệt để sử dụng hoạt động.
Nhiều câu hỏi được đặt ra trước khi vụ án được triệt phá thành công. Trên đường di chuyển, chúng thường phóng xe ôtô với tốc độ rất cao. Làm thế nào để tiếp cận nhưng không bị lộ, tránh để các đối tượng phát hiện chống trả hoặc tháo chạy… Sau nhiều lần họp bàn, lực lượng đánh án quyết định sẽ vây bắt những tên trùm ma túy tại tuyến đường cao tốc Hà Nội - Lào Cai, địa điểm là một trạm thu phí…
Chiều 22/4, Phòng PC47 và các đơn vị nghiệp vụ thuộc Công an tỉnh Lào Cai có thông tin các đối tượng sẽ vận chuyển một lượng ma túy lớn về Lào Cai.
Trước đó, kế hoạch đánh án đã được anh em tính toán tỉ mỉ, Ban giám đốc Công an tỉnh cũng phê duyệt nhưng các thành viên tham gia đều không khỏi lo lắng. Mũi trinh sát thứ nhất do Trung tá Huy phụ trách có nhiệm vụ bám sát chiếc ôtô nghi vấn suốt chặng đường gần 150 km theo hướng từ Hà Nội lên Lào Cai. Các mũi còn lại phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ phục kích tại trạm thu phí thuộc huyện Bảo Thắng. Việc bố trí đội hình được tính toán một cách chi tiết, bảo đảm chiếc Toyota của nghi phạm ở vào thế tiến thoái lưỡng nan…
Vào thời điểm bắt quả tang, lực lượng đánh án thu giữ trong khoang bí mật dưới sàn xe 227 bánh hêrôin. Các đối tượng bị bắt giữ gồm Hơ Lếc (SN 1992, trú tại huyện Sầm Nưa, tỉnh Hủa Phăn, Lào); Hơ Ly Giê (SN 1969, trú tại Vang Viên, Viên Chăn, Lào) và Nha Ly Von (SN 1985, ở tại huyện Sầm Nưa, tỉnh Hủa Phăn, Lào) và được đưa về trụ sở.
Ba đối tượng bị bắt giữ cùng tang vật trong vụ án.
Chúng tôi có mặt tại Công an tỉnh Lào Cai, khi các trinh sát đơn vị đang xoay trần với công việc. Suốt hai đêm không ngủ, những cán bộ bao ngày qua phải lao tâm khổ tứ lần theo hành trình của đối tượng, đều thấm mệt nhưng không ai rời nhiệm vụ. Cùng với việc phối hợp với các phiên dịch viên người Mông có uy tín, có đầy đủ kinh nghiệm tiến hành hỏi cung các đối tượng, họ còn phải phối hợp với Phòng Kỹ thuật hình sự và Viện Kiểm sát tiến hành giám định số lượng ma túy vừa được thu giữ…
Vết trượt tội lỗi của cán bộ công đoàn tỉnh và những kẻ gieo rắc “cái chết trắng”
Gần 24 giờ sau khi đánh án, trụ sở Công an tỉnh Lào Cai vẫn sáng đèn. Các đối tượng được tách riêng để lực lượng Công an lấy lời khai, nhưng không phải ai trong số chúng cũng ngoan ngoãn chấp hành. Chập choạng tối, Hơ Ly Giê - một trong 3 đối tượng bị bắt giữ có sự biến đổi về tâm lý. Hắn bất ngờ khóc rống lên, khi gặp, nói chuyện với nữ thông dịch viên. Đưa tay lau nước mắt như một đứa trẻ, Giê bảo mình đi kiếm tiền cho con, nhưng giờ lại khiến các con còn khổ hơn nữa.
Giê khóc bù lu bù loa nói với cán bộ phiên dịch người Mông, như để giải tỏa cảm xúc cố kìm nén sau gần một ngày bị tạm giữ. Giê nói với giọng ê a, như thể ân hận: "Người có tội như tôi sao được ngồi ghế…". Rồi người đàn ông 46 tuổi ngồi bệt xuống đất bảo: "Nhịn đói cho nó chết đi… chứ không xứng đáng để được ăn cơm". Giê nói vậy khi các cán bộ điều tra tới động viên, đưa bữa tối cho anh ta. Thông qua phiên dịch, các trinh sát, điều tra viên đã ân cần thuyết phục, động viên Giê bình tĩnh.
Đêm 23/4, với sự giúp đỡ của phiên dịch viên tên Say, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với Hơ Ly Giê. Theo lời kể của Giê, anh ta là con thứ hai trong một gia đình có 7 anh chị em. Giê học hết lớp 7 thì ở nhà làm nương, làm rẫy rồi lấy vợ và sinh được 4 đứa con. Con gái lớn đang học lớp 11, con thứ 2 học lớp 10, cậu con trai học lớp 8. Tiền học mỗi tháng ngốn một khoản không nhỏ cộng với gánh nặng phải nuôi đứa con trai út bệnh tật, khiến kinh tế gia đình vô vùng khó khăn.
Giê bảo muốn có tiền để nuôi các con ăn học nhưng chẳng biết làm gì ra, khi thu nhập của gia đình chỉ biết trông chờ vào việc làm nương, làm rẫy… Trong lúc ấy, Giê được một số đối tượng lôi kéo vào đường dây buôn bán ma túy. Giê biết đó là ma túy nhưng vẫn nhận lời vì được trả công cao. Theo đó, Giê có nhiệm vụ lái xe, tháp tùng chuyến hàng sang Việt Nam…
Sau khi hoàn tất việc mua bán, mang tiền đem về Trung Quốc, Giê sẽ nhận được 10.000 USD. Trước khi bị Công an tỉnh Lào Cai bắt giữ khoảng vài ngày, Giê gặp Hơ Lếc. Trước đây, khi còn ở cùng làng, Hơ Lếc còn là đứa trẻ, sau này Giê chuyển đến sinh sống ở một ngôi làng khác nên cũng không gặp Hơ Lếc nữa.
10 năm trước, Nha Ly Von được cử sang Việt Nam học tập. Sau 5 năm đèn sách tại Trường Hữu nghị Việt - Lào, có trụ sở ở Sơn Tây (Hà Nội), Von về nước rồi được cử làm cán bộ công đoàn cho một tỉnh tại Lào với thu nhập hàng tháng khoảng 800 kíp… Nha Ly Von đang sinh sống như vợ chồng với một cô giáo.
Đồng lương công chức eo hẹp, trong khi bố mẹ đẻ chẳng khá giả gì nên cho đến lúc này, Von cũng chẳng có đủ tiền để cưới vợ. Biết Von có thể nói tiếng Việt, Hơ Lếc tìm đến đặt vấn đề. Theo sự gợi ý của Hơ Lếc thì Von có nhiệm vụ đưa, dẫn đường kiêm phiên dịch viên… Nếu việc đưa, dẫn hoàn tất, Von sẽ được trả 10.000 USD.
Từng có thời gian học tập và sinh sống ở Việt Nam, Von biết việc mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy là vi phạm pháp luật của hai nước Việt Nam và Lào nên cũng rất hoang mang, lo sợ. Nhưng rồi khoản lợi nhuận quá lớn khiến anh ta bất chấp cả luật pháp…
Mới ngoài hai mươi tuổi, Hơ Lếc đã là cha của 4 đứa trẻ… đứa lớn nhất 7 tuổi, đứa nhỏ mới tròn 7 tháng. Qua môi giới của các đối tượng người Mông tại Lào, Hơ Lếc bắt mối với các đối tượng ở huyện Mường Khương (Lào Cai) hình thành đường dây vận chuyển trái phép chất ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam. Hơ Lếc đã nhiều lần nhập cảnh vào Việt Nam đến Mường Khương tìm đầu mối tiêu thụ hàng.
Theo lời khai ban đầu của Hơ Lếc thì 227 bánh hêrôin bị bắt quả tang vào đêm 22/4 là của anh ta. Số hàng này, Hơ Lếc lấy từ một đầu mối ma túy ở giáp biên giới Lào và Myanmar. Hơ Lếc đã trả trước một phần tiền, số còn lại sau khi tiêu thụ trót lọt sẽ trả hết. Do chặng đường từ Lào về Việt Nam khá dài, Hơ Lếc thuê Hơ Ly Giê cùng đi, ngoài việc áp tải hàng Hơ Ly Giê còn kiêm luôn lái xe; thuê Nha Ly Von làm phiên dịch viên…
Trước đó, đối tượng sang Việt Nam, nghỉ tại một nhà nghỉ ở Thanh Hóa rồi vận chuyển ma túy về Lào Cai. Dù còn trẻ nhưng Hơ Lếc là kẻ lỳ lợm và tinh quái. Làm việc với các cán bộ điều tra, đối tượng luôn khai báo cầm chừng, tìm mọi cách đối phó với lực lượng chức năng.
Sau vụ án Tàng Keangnam, đây là vụ thu được số lượng ma túy lớn thứ nhì toàn quốc bị lực lượng Công an phát hiện và bắt giữ từ trước đến nay. Chiến công của Phòng PC47 Công an Lào Cai nói riêng, của Công an tỉnh Lào Cai nói chung đã góp phần chặn đứng dòng chảy của ma túy thẩm lậu vào Việt Nam.
Việc bóc gỡ, mở rộng đường dây trong thời gian tới còn rất gian nan và không kém phần nguy hiểm. Song chúng tôi tin rằng, với sự nỗ lực của các trinh sát, điều tra viên Phòng PC47 Công an tỉnh Lào Cai; sự chỉ đạo quyết liệt của Ban giám đốc Công an tỉnh, những mắt xích tiếp theo của đường dây rồi sẽ được đưa ra ánh sáng, góp phần chặn đứng dòng chảy của “cái chết trắng” ở mảnh đất nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt.
