Chuyện chữ viết

LAN ANH (Thành phố Vinh, Nghệ An)

Chúng ta đang cải cách giáo dục. Cải cách toàn diện. Luyện học sinh viết chữ đẹp là công việc hàng ngày của các thầy cô giáo. Rất nhiều phụ huynh bây giờ cũng kêu con em mình viết chữ quá xấu. Những con chữ mà ngay đến cả người viết ra chúng cũng không đọc được.

Khi chấm bài thấy hiện lên tâm tình, nét mặt/ Chữa nét chữ câu văn là chữa tính người (Nhà thơ Trần Nhuận Minh).

Ngày xưa, hồi chúng tôi đi học, các thầy cô rèn chữ rất kỹ. Nhà thơ Trần Nhuận Minh, một thi sĩ nhiều năm làm nhà giáo đã từng tâm niệm: “Khi chấm bài thấy hiện lên tâm tình, nét mặt - Chữa nét chữ câu văn là chữa tính người”. Có lẽ cũng vì thế mà các thầy cô chấm bài cũng rất kỹ. Học trò được uốn nắn chăm chút rất chu đáo. Việc chăm chút đầu tiên là chăm chút nét chữ. Học sinh chỉ được dùng bút máy, bút bi khi đã lên cấp 3 (tương tự Trung học phổ thông bây giờ) hoặc khi vào Đại học, nghĩa là khi đã viết thạo. Còn khi mới bắt đầu vào học, đặc biệt là bậc tiểu học, từ lớp 1 đến lớp 4, học trò cấm không được viết bút máy, bút bi, bởi dùng những loại bút ấy, nét nào cũng giống nét nào, trông lại hóa vô cảm. Học trò chỉ được dùng một loại bút, là bút dông, loại bút có quản, có ngòi, chấm mực, nên nét thanh, nét đậm rất phân minh, mềm mại và uyển chuyển. Ngày nào, học sinh cũng có giờ Tập viết. Rồi cao hơn nữa, có giờ Chính tả. Thầy đọc cho học sinh chép. Thì cũng vẫn cứ là tập viết đó thôi. Hỗ trợ cho việc luyện chữ, rèn chữ ấy, hàng tháng, nhà trường còn tổ chức thi Vở sạch chữ đẹp. Những cuốn vở sạch, chữ đẹp đoạt giải còn được mang đi triển lãm, rồi đưa vào Phòng truyền thống nhà trường.

Bây giờ không còn cái mỹ tục đó nữa. Nếu có tổ chức thi thì người ta cũng chỉ thi tin học, thi sử dụng computer. Điều đó cũng là rất cần thiết. Nhưng cũng không phải vì thế mà bỏ đi cái truyền thống đã trở thành mỹ tục của học trò: Thi Viết đẹp. Và Thi Vở sạch, chữ đẹp.

Còn nhớ những năm trước đây, chúng ta bắt đầu cải cách giáo dục. Điều đáng tiếc là Bộ Giáo dục lại thay bộ chữ rất đẹp đã trở thành truyền thống bằng lối viết rất xấu, lại bớt nét, nên trông những con chữ rất quấy quá. Chúng ta cũng đã mất mấy thế hệ như vậy. Đấy  là việc làm sai lầm, cũng là một trong những tác nhân đẩy học sinh đến tình trạng viết chữ xấu.

Nếu học trò chỉ còn thành thạo mỗi một thao tác, là bấm ngón tay xuống bàn phím thì có phải là một thảm họa hay không? (Nhà thơ Trần Đăng Khoa)

Bây giờ chúng ta đang sống trong một xã hội văn minh, hiện đại với tốc độ phát triển công nghệ như bão lốc. Nhiều người đã viết bằng computer. Rồi dần dần, computer sẽ thay thế cho các loại bút. Chính vì vậy, việc rèn luyện cho học sinh viết chữ đẹp là rất cấp thiết. Cần phải khôi phục lại những vẻ đẹp đã trở thành mỹ tục mà chúng ta đã từng có trong những năm trước đây. Buổi sáng đầu tuần chào cờ, thầy hiệu trưởng tuyên dương những em học giỏi, những em viết chữ đẹp, những em làm được việc tốt, nhặt được của rơi trả lại người mất.

Không nên coi thường những việc làm cụ thể như thế. Bởi hiện nay, cái ác đã len đến giới học đường rồi. Đã từng có học sinh đánh, giết thầy cô giáo ngay trên bục giảng. Rồi còn bao nhiêu chuyện không đẹp xảy ra trong giới học đường. Đó là điều rất đau lòng cô giáo ạ. Cần phải lấy đó làm tiếng chuông báo động về sự suy thoái đạo đức. Cần phải quan tâm hơn đến con em chúng ta. Việc uốn nắn các em phải bắt đầu từ những việc cụ thể, trong đó có cả việc rèn từng nét chữ. Điều này phải tiến hành đồng bộ. Đời sống càng văn minh hiện đại lại càng phải chú ý đến những việc tưởng như là nhỏ nhặt. Phải xem việc viết chữ xấu của học sinh cũng là việc cần chú ý, chấn chỉnh. Nếu không, e rằng sẽ đến ngày con em chúng ta không còn biết viết nữa. Lúc ấy, học trò chỉ còn thành thạo mỗi một thao tác, là bấm ngón tay xuống bàn phím. Điều ấy ai dám bảo không phải là một thảm họa?

Nhà thơ TRẦN ĐĂNG KHOA