Hiện nay, trên thế giới cũng như Việt Nam tình trạng lao kháng thuốc có xu hướng gia tăng, Việt Nam đứng thứ 14 trong 27 Quốc gia có gánh nặng lao đa kháng thuốc trên toàn cầu.
Bệnh lao kháng đa thuốc là do vi khuẩn lao gây bệnh không bị tiêu diệt bởi các thuốc chống lao hàng 1 (hiện đang dùng) do đó phải dùng thuốc chống lao hàng 2 để điều trị. Đây là một thể lao đặc biệt nguy hiểm khác với bệnh lao thông thường nên việc điều trị sẽ khó khăn hơn.
Nếu người mắc lao thông thường không được điều trị thì 50% trong số đó sẽ bị tử vong sau 5 năm. Với lao kháng đa thuốc, sự nguy hiểm còn cao hơn nhiều. Sử dụng thuốc điều trị lao kháng đa thuốc để chữa bệnh cũng đồng nghĩa với việc thêm nhiều tác dụng phụ không mong muốn, thời gian điều trị kéo dài tối thiểu là 19 tháng.
Về nguyên nhân gây ra lao kháng đa thuốc có rất nhiều, nhưng các trường hợp lao kháng đa thuốc hiện đang điều trị tại bệnh viện Phổi Hà Nội nhiều bệnh nhân do không tuân thủ đúng theo nguyên tắc điều trị, dùng thuốc chống lao vài ba tháng, thấy khỏe hơn đã ngừng uống thuốc, trong khi điều trị bệnh lao buộc phải tiêm và uống thuốc đủ 8 tháng dưới sự giám sát của nhân viên y tế.
Chương trình chống lao Thành phố Hà Nội dưới sự chỉ đạo của CTCLQG, Sở Y tế Hà Nội đã triển khai thực hiện chương trình điều trị và quản lý người bệnh lao kháng đa thuốc theo đúng quy chuẩn và là một trong 5 điểm điều trị trên toàn quốc, thu nhận điều trị tại thành phố Hà Nội và một số các tỉnh lân cận.
Tính đến tháng 12 năm 2012, sau hai năm triển khai, Bệnh viện Phổi Hà Nội đã thu nhận điều trị 86 bệnh nhân lao kháng đa thuốc được điều trị theo đúng phác đồ dưới sự giám sát chặt chẽ của nhân viên y tế và những người hỗ trợ.
Việc điều trị người bệnh lao kháng đa thuốc đòi hỏi nhân viên y tế chuyên trách tại các tuyến và những người hỗ trợ phải theo dõi sát người bệnh, phát hiện kịp thời các tác dụng không mong muốn của thuốc để có hướng xử trí, hướng dẫn, tư vấn và hỗ trợ tâm lý cho người bệnh trong suốt quá trình điều trị, đồng thời người bệnh phải tuân thủ nghiêm túc các quy định theo hướng dẫn của nhân viên y tế để đảm bảo được tiêm và uống thuốc đầy đủ, đúng giờ, đúng liều, đều đặn và có những biện pháp phòng chống lây nhiễm thích hợp.
Khi phỏng vấn người bệnh đang điều trị lao kháng đa thuốc tại bệnh viện, chúng tôi ghi lại những ý kiến của người bệnh như bệnh nhân P.X.T 49 tuổi địa chỉ tại quận Long Biên cho biết: Bệnh nhân đã bị bệnh lao nhiều năm nay, điều trị nhiều lần không khỏi sức khoẻ giảm sút, không làm được việc nặng - bệnh nhân được chẩn đoán và điều trị lao kháng đa thuốc, tuy chưa hết liệu trình điều trị nhưng người bệnh thấy thuyên giảm rất nhiều, tăng cân, không ho, không sốt và kết quả xét nghiệm nhiều tháng nay đã âm tính và nói: “Tôi rất cảm ơn bệnh viện và CTCL đã điều trị cho tôi”.
Chăm sóc bệnh nhân.
Còn bệnh nhân P.V.K 41 tuổi ở tại Đông Anh nói rằng: trước khi được điều trị kháng thuốc tôi tưởng không thể sống được do liên tục ho ra máu, cơ thể gày sút không đi lại được, nhưng hiện nay tình trạng sức khoẻ cũng đã được cải thiện rất nhiều, sinh hoạt và làm việc bình thường, bệnh nhân thấy rằng việc tuân thủ điều trị lao theo hướng dẫn của thày thuốc chuyên khoa đối với bệnh nhân là rất quan trọng và cần thiết, bên cạnh đó không được chủ quan khi có các dấu hiệu: Ho, khạc, đau ngực, ho ra máu….cần phải đến cơ sở chuyên khoa khám ngay.
ThS. Phạm Hữu Thường - GĐ bệnh viện Phổi Hà Nội nhấn mạnh: “ Cần được phát hiện và điều trị sớm theo đúng hướng dẫn của CTCLQG bệnh lao có thể được chữa khỏi hoàn toàn, ít tái phát và phòng được vi khuẩn lao kháng thuốc”.
BV