Một phái đoàn thượng nghị sĩ Mỹ thăm Cuba trong 3 ngày kể từ thứ bảy 17/1/2015 đến ngày 19/1/2015. Đa số dân Mỹ ủng hộ chính sách hâm nóng quan hệ với Cuba nhưng chỉ có một thiểu số tin rằng LaHabana sẽ cải cách dân chủ.
Theo Văn phòng đại diện quyền lợi Hoa Kỳ tại Thủ đô La Habana, phái đoàn đến thăm Cuba gồm 4 thượng nghị sĩ và 2 dân biểu, tất cả thuộc đảng Dân chủ, do Thượng nghị sĩ Patrick Leahy dẫn đầu. Thượng nghị sĩ Patrick Leahy tuyên bố, đây là chuyến công tác đầu tiên của Lưỡng viện quốc hội Mỹ tại Cuba từ khi Tổng thống Obama thông báo thay đổi chính sách. Vị thượng nghị sĩ có thế lực này cho biết, nhiệm vụ của phái đoàn là thảo luận với phía Cuba về những “mong chờ” của đôi bên khi bình thường hóa quan hệ, thăm dò những cơ hội để hai nước hợp tác trong điều kiện tốt đẹp nhất. Phái đoàn cũng sẽ khuyến khích chính quyền Cuba thảo luận về “những vấn đề mà người dân Mỹ và đại diện của họ ở Quốc hội quan tâm”. Theo AFP, trong chương trình làm việc 3 ngày tại Cuba, phái đoàn dân cử Mỹ sẽ tiếp xúc với cán bộ chính quyền, với xã hội dân sự, các nhà tranh đấu dân chủ và đại sứ nhiều nước châu Âu và châu Mỹ khác như Tây Ban Nha, Na Uy, Mexico và Colombia. Theo một kết quả thăm dò ý kiến do Viện PEW Research vừa công bố, đại đa số dân Mỹ (63%) đồng ý chính sách hâm nóng quan hệ với Cuba. Chuyển biến mới là có đến 65% người Mỹ gốc Nam Mỹ ủng hộ chính sách này.
Bình thường hóa quan hệ Mỹ - Cuba là một bước đi được người dân hai nước hoan nghênh.
Trước đó, tại Washington, chính giới và dư luận Mỹ rất hoan nghênh thông báo ngày 15/1 của chính quyền Tổng thống Barack Obama về việc bắt đầu nới lỏng việc đi lại và giao dịch thương mại với Cuba, coi đây là bước đi tiếp theo cụ thể hóa việc bình thường hóa quan hệ giữa hai nước láng giềng sau hơn nửa thế kỷ bao vây cấm vận. Theo thông báo mới nhất của Bộ Tài chính Mỹ, từ ngày 16/1, mọi người dân Mỹ đều có thể làm thủ tục sang Cuba mà không cần phải xin giấy phép chứng minh nằm trong 12 nhóm người được phép tới thăm Cuba như trước kia. 12 nhóm người này gồm người Mỹ gốc Cuba về thăm gia đình và các nhà báo, chức sắc tôn giáo, các nhà giáo dục, các chuyên gia, các vận động viên thể thao... đến Cuba trong các chương trình giao lưu nhân dân và do các công ty tư nhân dàn xếp.
Trước đây, người Mỹ muốn đi du lịch sang Cuba phải quá cảnh tại một nước thứ ba, chủ yếu là Mexico. Mặc dù bị hạn chế, nhưng theo số liệu của chính phủ Cuba, trong năm 2012, sau khi Tổng thống Obama nới lỏng các hạn chế đi lại đã có tổng cộng 98.000 lượt người Mỹ thăm Cuba, gấp đôi số lượng người Mỹ thăm quốc đảo này trong 5 năm trước đó. Đó là chưa kể hàng trăm nghìn người Mỹ gốc Cuba về nước hàng năm vì Chính phủ Cuba vẫn coi là người Cuba. Quy định mới cũng tạo điều kiện dễ dàng hơn cho các công ty dịch vụ viễn thông và các tổ chức tài chính của Mỹ trong việc làm ăn tại Cuba. Ngoài ra, cứ 3 tháng, người Mỹ gốc Cuba có thể gửi về cho người thân ở Cuba 2.000USD, thay vì 500USD như hiện nay.
Quy định mới còn cho phép mở rộng xuất khẩu nông sản của Mỹ vào Cuba. Năm 2014, nông dân Mỹ xuất khẩu hàng hóa vào Cuba đạt 300 triệu USD. Các quan chức Nhà Trắng thừa nhận có một khoảng cách lớn giữa tiềm năng xuất khẩu nông sản của Mỹ, khoảng 3 tỷ USD, vào Cuba với những gì đã làm được trong vài năm qua. Do vậy, quy định mới sẽ mở rộng cơ hội cho các chủ trang trại và nông dân Mỹ.
Cũng trong lộ trình bình thường hóa quan hệ hai nước, trong hai ngày 21 - 22/1 tới đây, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách khu vực Mỹ Latinh, bà Roberta Jacobson sẽ có mặt tại Havana để thảo luận với giới chức Cuba về các bước đi cụ thể trong việc bình thường hóa quan hệ song phương, trong đó có việc mở đại sứ quán tại Thủ đô hai nước. Bộ trưởng Thương mại Mỹ Penny Pritzker cũng có kế hoạch sẽ dẫn đầu một phái đoàn ngoại giao thương mại tới Cuba vào cuối năm nay để thăm dò tiềm năng của thị trường hàng hóa và dịch vụ Cuba.
(Theo AP, CNN)
Phạm Quỳnh
