Bệnh xơ cứng vật hang là sự hình thành các mảng xơ hoặc cục xơ cứng ở dương vật. Mảng xơ này phát triển trong lớp mô cương (vật hang) và có thể nằm ở mặt lưng hay mặt bụng của dương vật. Tỷ lệ mắc bệnh được ước lượng khoảng 1- 3% dân số nam giới.
Đây là một bệnh ít gặp nhưng có tác hại không nhỏ đến khả năng tình dục và sinh sản của nam giới. Bệnh tiến triển từ từ hay đột ngột với mức độ từ nhẹ đến nặng. Trong một số trường hợp nặng, mảng xơ cứng co kéo làm cho dương vật cong, gập và gây đau mỗi khi cương làm cản trở hoạt động tình dục của người bệnh.
Có nhiều giả thiết về nguyên nhân gây bệnh đã được đưa ra: mảng xơ phát triển sau các chấn thương (bẻ cong hay va đập mạnh, có thể là cấp tính hoặc mạn tính lâu ngày do quan hệ tình dục). Xơ cứng dương vật cũng có thể do rối loạn cơ chế tự miễn của cơ thể hoặc do các nguyên nhân di truyền, rối loạn tổng hợp sợi collagen, do tác dụng phụ của thuốc (thuốc trị bệnh tăng huyết áp)…
Cơ chế gây bệnh có thể do phản ứng tạo xơ bất thường dưới tác động của những vi chấn xảy ra khi massage mạnh lúc thủ dâm hoặc dùng tay bẻ dương vật, dương vật bị gập lại khi giao hợp... Những chấn thương này lặp đi lặp lại, có thể gây một số vết rách trong lớp mô này, hai lớp sợi dọc và sợi ngang của lớp vỏ bao quanh thể hang bị tách ra gây viêm rồi tạo xơ và những sợi xơ mới sắp xếp lộn xộn, đồng thời các vi huyết quản cũng có thể bị tổn thương gây xuất huyết. Sự tạo sẹo bất thường này là nguyên nhân hình thành những mảng dày, cứng bên dưới da. Chính mảng mô sợi này làm dương vật không thể co giãn như lúc cương bình thường.
Dấu hiệu của xơ cứng vật hang thường thấy là dương vật bị cong từ từ hoặc vặn lại thành góc, lúc cương cứng bị đau, do các mảng mô sợi dưới da dương vật dày lên. Bệnh nhân có cảm giác đau, khi dương vật cương, cong vẹo hoặc biến dạng, viêm dưới da vùng quanh mô sẹo. Bệnh phát triển chậm, có khi lại tự hết dần dần. Trường hợp bệnh nặng cần phải can thiệp nội khoa và ngoại khoa mới giải quyết được.
Để phòng ngừa căn bệnh này, cần hạn chế thủ dâm, bỏ thói quen bẻ dương vật hoặc tiêm thuốc vào dương vật. Khi thấy có biểu hiện bất thường ở cậu nhỏ thì cần đi khám để được điều trị kịp thời.
