Vì vậy phụ nữ cần hiểu rõ về chứng khô hạn này, nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị; đừng nên đơn độc chịu đựng mà cần thực hiện những vấn đề liên quan để lấy lại sự tự tin về tình dục và chất lượng cuộc sống.
Về độ ẩm của âm đạo
Độ ẩm của âm đạo thường được làm trơn một cách tự nhiên bởi chất dịch sản xuất từ các tuyến ở cổ tử cung giữ cho âm đạo luôn dẻo dai và ẩm ướt. Độ ẩm tạo ra do sự di chuyển chất dịch từ cổ tử cung đi xuống qua âm đạo, giữ cho âm đạo luôn sạch sẽ và loại bỏ đi các tế bào chết; chúng có tính axít nhẹ nên góp phần giữ cho vùng kín được khỏe mạnh, ngăn ngừa sự nhiễm trùng cũng giống như ngăn ngừa bệnh nấm Candida sinh dục như nấm gây tưa ở miệng vậy.
Thực tế chất tiết dịch âm đạo là hiện tượng hoàn toàn bình thường đối với phần lớn phụ nữ khi thấy dịch có màu trắng trong. Trong quá trình ham muốn hay hưng phấn tình dục, các tuyến Bartholins ở hai bên đường đi vào âm đạo sẽ tiết ra chất nhờn để tạo thêm độ ẩm hỗ trợ cho hoạt động quan hệ tình dục được dễ dàng. Tuy vậy trên thực tế có khoảng 1/4 phụ nữ ở độ tuổi từ 50 - 59 thường gặp tình trạng khô âm đạo và 16% bị đau khi quan hệ tình dục.Đây là vấn đề cần được quan tâm.
Khô âm đạo trước khi mãn kinh
Theo thống kê ghi nhận có khoảng 17% phụ nữ trong độ tuổi từ 18 - 50 gặp vấn đề có liên quan đến chứng khô âm đạo khi quan hệ tình dục ngay cả trước thời kỳ mãn kinh diễn ra. Nhiều trường hợp phụ nữ có thể bị khô âm đạo khi quan hệ tình dục vì không có sự ham muốn hay sự kích thích tình dục, vấn đề này thường xảy ra do màn dạo đầu không thực hiện đầy đủ hoặc do tâm lý ảnh hưởng như bị căng thẳng.
Ảnh minh họa
Ngoài ra, chứng khô âm đạo xảy ra trước khi mãn kinh có thể có liên quan đến việc sử dụng các sản phẩm vệ sinh phụ nữ như thuốc xịt hoặc xà phòng; hóa chất ở bể bơi và bồn tắm nước nóng, một số loại bột giặt hay nước giặt áo quần... Đồng thời trong một số trường hợp khi sử dụng thuốc chống dị ứng, chống cảm lạnh, chống trầm cảm... để điều trị bệnh cũng có thể làm khô lớp màng nhầy ở mô tế bào âm đạo.
Để bôi trơn âm đạo khi bị khô, có thể sử dụng một số phương pháp đơn giản như: Dùng chất bôi trơn, đây là một sản phẩm được xem là chất bôi trơn tự nhiên ở âm đạo để bôi ở khu khu vực chung quanh các môi của âm hộ và âm đạo trước khi thực hiện hành vi giao hợp. Dùng kem dưỡng ẩm âm đạo, sản phẩm được sử dụng mỗi tuần từ hai đến ba lần và thường kéo dài khoảng hai ngày, do đó chúng không phải là sản phẩm được dùng trực tiếp trước khi giao hợp.
Chứng khô âm đạo có thể là một vấn đề phổ biến xảy ra đối với phụ nữ tiền mãn kinh có nồng độ nội tiết tố estrogen thấp như trong các trường hợp người mẹ đang cho con bú sữa, những người đã phẫu thuật cắt bỏ tử cung và những người đã được hóa trị liệu điều trị bệnh ung thư. Phụ nữ tiền mãn kinh bị cắt bỏ buồng trứng, cắt bỏ tử cung sẽ gặp các triệu chứng giống như mãn kinh bao gồm biểu hiện khô âm đạo do mất nội tiết tố nữ.
Khô âm đạo là một tình trạng gây nên sự đau đớn, có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và các mối quan hệ, trong đó có quan hệ tình dục. Chứng khô âm đạo là một tình trạng tế nhị nhưng không nên để chúng trở nên thầm kín mà cần phải được giải quyết bằng cách trao đổi, thảo luận về các triệu chứng gặp phải đối với bác sĩ cũng như người phối ngẫu nhằm được hỗ trợ và có phương pháp can thiệp chữa trị phù hợp.
Những thay đổi này sẽ nặng nề hơn ở những phụ nữ bị cắt bỏ buồng trứng vì điều này làm cho thời kỳ mãn kinh xảy ra đột ngột; tuy vậy ngay cả những phụ nữ trẻ có phẫu thuật cắt bỏ tử cung mà buồng trứng vẫn còn nguyên vẹn, cũng sẽ bị giảm nồng độ nội tiết tố nữ. Những thay đổi nội tiết tố mà phụ nữ trải qua do hóa trị liệu cũng có tác dụng ảnh hưởng đột ngột dẫn đến các triệu chứng dữ dội hơn vì hóa trị liệu có thể làm hư hại buồng trứng nên chúng không sản xuất ra được nội tiết tố estrogen, điều này làm giảm khả năng bôi trơn âm đạo do chất dịch nhầy không được sản xuất ra; lượng nội tiết tố estrogen giảm cũng dẫn đến tình trạng niêm mạc âm đạo mỏng hơn, kém đàn hồi và dễ bị rạn nứt.
Khô âm đạo sau khi mãn kinh
Thông thường độ tuổi trung bình của thời kỳ mãn kinh ở phụ nữ là 51, sau khi mãn kinh phụ nữ cảm thấy cơ thể của họ có sự thay đổi.Buồng trứng ngừng sản xuất nội tiết tố estrogen và nồng độ bắt đầu giảm, một trong những dấu hiệu sớm của việc giảm nội tiết tố estrogen đối với âm đạo là hiện tượng giảm sự bôi trơn khi có hoạt động tình dục.Đồng thời nếu không có sự sản xuất nội tiết tố estrogen từ buồng trứng thì da và các mô tế bào hỗ trợ của các môi ở âm hộ, âm đạo trở nên mỏng hơn, kém đàn hồi hơn dẫn đến âm đạo có thể bị khô.Thực tế có khoảng 58% phụ nữ sau tuổi mãn kinh thường bị khô âm đạo.
Triệu chứng biểu hiện khi khô âm đạo
Triệu chứng khô âm đạo thường gặp là âm đạo mất chất bôi trơn và đau khi quan hệ tình dục. Sau khi mãn kinh, các vấn đề có liên quan đến việc bôi trơn âm đạo và đau khi quan hệ tình dục thường tăng lên, lớp niêm mạc chung quanh âm đạo bị mỏng làm cho chúng dễ bị tổn thương. Sự thương tổn này có thể xảy ra trong quan hệ tình dục, đặc biệt là khi việc bôi trơn không được hỗ trợ; thậm chí chỉ cần có một sự ma sát nhẹ khi giao hợp cũng gây đau và khó chịu.Tình trạng mỗi lần giao hợp bị đau đớn này có thể có tác dụng ảnh hưởng góp phần vào việc làm mất khả năng ham muốn tình dục; nếu làm giảm được triệu chứng đau đớn khi giao hợp thì có thể làm tăng ham muốn tình dục và sự hưng phấn cực khoái.
Triệu chứng đau có thể xảy ra trong một khoảng thời gian khác vì trên thực tế hiện tượng khô âm đạo không chỉ gây ra đau đớn khi quan hệ tình dục mà còn có thể làm cho khó chịu khi ngồi, đi đứng, tập thể dục, đi tiểu tiện, thậm chí là khi đang làm việc bình thường. Khô âm đạo có thể làm ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày cho dù phụ nữ có hoạt động hay không có hoạt động tình dục, điều này có thể làm tác động ảnh hưởng đến sự bất lợi và chất lượng cuộc sống. Nhiều phụ nữ cũng nhận thấy rằng việc lấy phết chất nhầy ở cổ tử cung để làm xét nghiệm gây đau đớn hoặc lấy rất khó khăn.
Có cảm giác thay đổi xuất hiện ở âm đạo và âm hộ khi bị bệnh lý khô âm đạo.Triệu chứng thường thấy là có sự khác thường ở âm đạo và âm hộ với cảm giác nóng bỏng. Triệu chứng này có thể làm cho phụ nữ lo ngại nhưng thực ra chúng chỉ do nguyên nhân đơn giản là có sự thay đổi nội tiết tố nữ và không phải là dấu hiệu của một vấn đề gì đó nghiêm trọng.
Sự cảm xúc của phụ nữ có thể bị ảnh hưởng khi bị chứng khô âm đạo, điều này làm cho phụ nữ cảm thấy có sự khác biệt trong sinh hoạt hàng ngày. Những thay đổi đối với cơ thể của phụ nữ khó có thể chịu đựng được, sự đau đớn và khó chịu do tình trạng này gây ra có thể dẫn đến sự mất tự tin về cuộc sống kể cả mất tự tin về tình dục.
Trên thực tế đối với nhiều phụ nữ, các triệu chứng đã nêu trên có thể dẫn đến sự nhầm lẫn vì chúng cũng tương tự như các triệu chứng của một số bệnh lây truyền qua đường tình dục hoặc bệnh nhiễm nấm Candida sinh dục giống trường hợp nhiễm nấm này gây bệnh tưa miệng thông thường. Một số phụ nữ đã sai lầm cho rằng đây là một thương tổn bình thường giống bệnh tưa miệng nên tự ý mua thuốc không cần kê đơn để điều trị, điều này có thể làm cho bệnh lý trở nên tồi tệ hơn. Một số phụ nữ quan niệm rằng đây là một vấn đề đáng xấu hổ nên đã kín đáo giữ riêng cho bản thân mình, điều này có thể gây nên sự căng thẳng trong mối quan hệ đối với người phối ngẫu, đặc biệt là phụ nữ không thể nói với người phối ngẫu của họ lý do tại sao họ không quan tâm đến hoạt động tình dục.
Hiện tượng mãn kinh sớm
Thực tế có khoảng 1% phụ nữ trải qua thời kỳ mãn kinh sớm còn gọi là suy buồng trứng sớm, đây là hiện tượng xảy ra khi thời kỳ mãn kinh bắt đầu trước tuổi 40. Thời kỳ mãn kinh sớm có thể nói là một thời gian cực kỳ khó khăn đối với một người phụ nữ trẻ do có những thay đổi sớm về thể chất cũng như sự cảm xúc về tinh thần. Hiện tượng mãn kinh sớm sẽ dẫn đến tình trạng bị vô sinh lâu dài, vấn đề này đối với phụ nữ là một hậu quả nghiêm trọng và gây khó chịu nhất do có thời kỳ mãn kinh sớm. Đối với những phụ nữ trẻ năng động, chứng khô âm đạo và hiện tượng mãn kinh sớm cũng có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ của họ đối với bạn tình và đời sống tình dục khi tuổi còn trẻ.
Một vấn đề thầm lặng khó nói
Mặc dù có nhiều phụ nữ đã gặp phải các vấn đề có liên quan đến chứng khô âm đạo nhưng đây vẫn còn là một vấn đề thầm lặng làm cho nhiều người cảm thấy xấu hổ khi nói chuyện với bạn tình, bạn bè và thậm chí cả bác sĩ nữa.Trong đó chỉ có khoảng 1/4 phụ nữ không ngần ngại về vấn đề này và thực sự mạnh dạn đi khám bác sĩ để được chỉ định hướng dẫn điều trị.
Hãy nhớ rằng phụ nữ phải mất 1/3 cuộc đời của họ để rơi vào tình trạng của thời kỳ mãn kinh, vì vậy cần phải bảo đảm những biện pháp cần thiết để duy trì chất lượng cuộc sống mà phụ nữ đã có trước khi mãn kinh. Chứng khô âm đạo cần được xem là là một vấn đề không thể tránh khỏi khi cơ thể phụ nữ đã già đi và một số điều có thể nhận biết để phát hiện như: cảm thấy đau, kích thích, nóng rát hoặc khô hạn khi quan hệ tình dục; chảy máu hoặc có đốm máu trong hay sau khi quan hệ tình dục; khi đi làm xét nghiệm lấy bệnh phẩm phết cổ tử cung sẽ gặp khó khăn hay khó chịu; xuất hiện sự thay đổi ở âm hộ và âm đạo.