Tuy nhiên, đau thần kinh tọa thường xảy ra khi thoát vị đĩa đệm hoặc xương phát triển quá mức gây áp lực lên một phần của dây thần kinh. Điều này gây viêm, đau và thường bị tê ở chân bị ảnh hưởng.
Nguyên nhân đau thần kinh tọa thường là thoát vị đĩa đệm ở cột sống hoặc sự phát triển quá mức của xương, đôi khi được gọi là gai xương, hình thành trên xương cột sống. Hiếm gặp hơn, một khối u có thể gây áp lực lên dây thần kinh, hoặc một căn bệnh như bệnh tiểu đường có thể làm hỏng dây thần kinh.
Dấu hiệu đau thần kinh tọa
Đau dây thần kinh tọa có thể ở hầu hết mọi nơi dọc theo con đường thần kinh, có khả năng đi theo một con đường từ thắt lưng đến mông và mặt sau của đùi và bắp chân. Bệnh có thể có một hoặc các triệu chứng như: Triệu chứng chính là đau nhói ở bất cứ đâu dọc theo dây thần kinh tọa; từ lưng dưới, qua mông và xuống mặt sau của một trong 2 chân.
Các triệu chứng phổ biến khác của đau thần kinh tọa bao gồm:
Người bệnh có biểu hiện tê chân dọc theo dây thần kinh. Một số người cũng bị tê, ngứa ran hoặc yếu cơ ở chân hoặc bàn chân. Một phần của chân có thể bị đau, trong khi phần khác có thể bị tê.
Ngoài ra, người bệnh có cảm giác ngứa ran (kim châm) ở bàn chân và ngón chân. Cơn đau này có thể ở mức độ nghiêm trọng và có thể trầm trọng hơn khi ngồi trong thời gian dài.
Cơn đau có thể thay đổi từ đau nhẹ đến đau nhói, nóng rát. Đôi khi nó có thể cảm thấy như bị giật hoặc điện giật. Cơn đau tệ hơn khi ho, hắt hơi hoặc ngồi lâu. Thông thường, đau thần kinh tọa chỉ ảnh hưởng đến một bên của cơ thể.
Ai dễ bị đau thần kinh tọa?
Người lớn tuổi khi cột sống thoái hóa, chẳng hạn như thoát vị đĩa đệm và gai xương, là những nguyên nhân phổ biến nhất gây đau thần kinh tọa.
Thừa cân, béo phì làm tăng căng thẳng cho cột sống. Người hay vặn lưng, mang vác nặng hoặc lái xe cơ giới trong thời gian dài có thể gây đau thần kinh tọa. Những người ngồi nhiều hoặc ít vận động dễ bị đau thần kinh tọa hơn những người năng động. Người bị bệnh tiểu đường đối diện nguy cơ tổn thương thần kinh.
Cách chữa đau thần kinh tọa
Tùy tình trạng đau thần kinh tọa và mỗi bệnh nhân, sau khi thăm khám, xét nghiệm, chụp phim… bác sĩ sẽ có cách điều trị khác nhau cho từng người bệnh.
Các phương pháp điều trị thường là:
Với đau thần kinh tọa cấp hầu hết các trường hợp đều đáp ứng tốt với các biện pháp tự chăm sóc, bao gồm: Thuốc giảm đau như ibuprofen. Tuy nhiên, không phải tất cả các loại thuốc giảm đau đều phù hợp với tất cả mọi người; người bệnh cần được bác sĩ tư vấn. Các bài tập như đi bộ hoặc kéo dài nhẹ. Chườm nóng hoặc lạnh giúp giảm đau.
Với đau thần kinh tọa mạn tính các bác sĩ thường chỉ định kết hợp của các biện pháp gồm: Tập vật lý trị liệu, phục hồi chức năng, nhất là liệu pháp hành vi nhận thức – giúp kiểm soát cơn đau mãn tính bằng cách huấn luyện mọi người phản ứng khác với cơn đau của họ thuốc giảm đau.
Phẫu thuật có thể là một lựa chọn nếu các triệu chứng không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác và tiếp tục tăng cường.
Các lựa chọn phẫu thuật bao gồm: Phẫu thuật cắt bỏ thắt lưng – mở rộng tủy sống ở lưng dưới để giảm áp lực lên các dây thần kinh. Discectomy – loại bỏ một phần hoặc toàn bộ đĩa đệm thoát vị. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây đau thần kinh tọa, bác sĩ phẫu thuật sẽ xem xét các rủi ro và lợi ích của phẫu thuật và có thể đề xuất một lựa chọn phẫu thuật phù hợp.
Các bài tập và kéo dài: Có nhiều cách để giảm áp lực lên dây thần kinh tọa thông qua tập thể dục giúp người bệnh tự giảm bớt các triệu chứng gây đau, giảm hoặc tránh dùng thuốc…
Phòng ngừa đau thần kinh tọa
Không phải lúc nào cũng có thể ngăn ngừa đau thần kinh tọa và bệnh có thể tái phát. Do đó, người bệnh cần hạn chế bệnh bằng cách luyện tập thể dục đều đặn. Để giữ cho lưng chắc khỏe, hãy tập luyện các cơ cốt lõi — các cơ ở bụng và lưng dưới cần thiết để có tư thế và sự thẳng hàng tốt.
Giữ tư thế tốt khi ngồi. Chọn một chiếc ghế có hỗ trợ lưng dưới tốt, tay vịn và chân đế xoay.
Để hỗ trợ lưng thấp tốt hơn, hãy đặt một chiếc gối hoặc khăn tắm cuộn tròn ở phần nhỏ của lưng để giữ cho lưng cong bình thường. Giữ đầu gối và hông ngang.
Khi đứng trong thời gian dài, thỉnh thoảng hãy đặt một chân lên ghế đẩu hoặc hộp nhỏ. Cần mang vác đúng tư thế nhất là khi nâng vật nặng.