Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM đã thực hiện thành công hai trường hợp thay van động mạch chủ qua ống thông (TAVI - Transcatheter Aortic Valve Implantation). PGS.TS. Trương Quang Bình - Phó giám đốc BV. Đại học Y Dược TP.HCM cho biết, thủ thuật thay van động mạch chủ qua ống thông là một biện pháp mới trong điều trị bệnh hẹp van động mạch chủ. Biện pháp điều trị này tương đối nhẹ nhàng và đơn giản hơn so với biện pháp điều trị phẫu thuật thay van động mạch chủ thông thường.
Hai cụ già được cứu sống nhờ kỹ thuật mới
Cụ ông Trần Sỹ C., 81 tuổi, ở tại Q.12, TP.HCM, nhập viện cấp cứu tại BV. ĐHYD TP.HCM vì khó thở. Đã từ 1 tháng trước đó, ông thường xuyên bị nặng ngực, khó thở khi gắng sức (đi bộ khoảng 5m là ông phải dừng lại để thở). Sau khi khám, các bác sĩ chẩn đoán là ông đang bị suy tim mức độ III do hẹp van động mạch chủ nặng, đồng thời mang bệnh mạn tính là tăng huyết áp, đái tháo đường týp 2, bệnh thận mạn. Các bác sĩ đã tiến hành thay van động mạch chủ qua ống thông cho bệnh nhân Trần Sỹ C. Đây là bệnh nhân đầu tiên được thực hiện thủ thuật này tại BV. ĐHYD TP.HCM.
Ca phẫu thuật thay van động mạch chủ qua ống thông cho ông Trần Sỹ C.
Tiếp đến là cụ bà Lê Thị K., 78 tuổi, ở Gia Lai. Tim cụ K. có tình trạng hẹp khít van động mạch chủ do vôi hóa, van động mạch chủ của cụ chỉ có 2 mảnh (van tim bình thường có 3 mảnh) đã 3 năm nay. Khoảng vài năm nay, cụ K. đã được bác sĩ chỉ định mổ để thay van tim nhưng do sức khỏe yếu nên gia đình chưa quyết định mổ. Khi nắm được thông tin về kỹ thuật mới - TAVI - thay van động mạch chủ qua ống thông mà không cần mổ mở lồng ngực, gia đình đã trao đổi, tìm hiểu kỹ thông tin và đăng ký với Trung tâm Tim mạch, BV. ĐHYD TP.HCM để cụ được phẫu thuật bằng kỹ thuật này.
Hai bệnh nhân sau khi thực hiện thay van động mạch chủ qua ống thông sức khỏe đã phục hồi rất tốt. Theo PGS. Trương Quang Bình, đây là trường hợp thứ 7 và thứ 8 thay van động mạch chủ qua ống thông của Việt Nam.
Một kỹ thuật mới nhẹ nhàng và đơn giản
PGS.TS. Trương Quang Bình cho biết, trong những năm gần đây, một biện pháp điều trị hẹp van động mạch chủ đã được nghiên cứu và áp dụng. Đó là biện pháp thay van động mạch chủ qua ống thông. Nhờ sự phát triển của công nghệ vật liệu mà một loại van nhân tạo đã được chế tạo. Đầu tiên là một khung kim loại với tính chất “nhớ hình” được chế tạo. “Nhớ hình” nghĩa là dụng cụ được chế tạo với hình dáng giống như mạch máu nhưng dụng cụ này có thể được thu nhỏ vào trong một ống thông và khi đẩy dụng cụ này ra khỏi ống thông thì dụng cụ trở lại hình dáng được chế tác ban đầu. Một van tim được gắn dính vào khung kim loại này.
Cụ ông Trần Sỹ C. sau phẫu thuật
Với chế tác dụng cụ như thế này thì các bác sĩ sẽ thực hiện việc đưa dụng cụ nằm trong ống thông đi từ một mạch máu lớn từ đùi để đưa dụng cụ đến ngay chỗ van động mạch chủ bị hẹp. Khi dụng cụ (mang ở đầu ống thông) được đưa đến ngay chỗ van động mạch chủ bị hẹp thì thủ thuật viên sẽ đẩy van nhân tạo ra khỏi ống thông. Một khi ra khỏi ống thông thì van nhân tạo “bung” ra với hình dạng cũ và sẽ hoạt động như một van tim bình thường.
Theo PGS. Bình, thủ thuật thay van động mạch chủ qua ống thông là một biện pháp mới trong điều trị bệnh hẹp van động mạch chủ. Biện pháp điều trị này tương đối nhẹ nhàng và đơn giản hơn so với biện pháp điều trị phẫu thuật thay van động mạch chủ thông thường. Chúng ta không cần “mở” ngực của bệnh nhân, không cần phải chạy máy tim phổi nhân tạo và quan trọng nhất là chúng ta có thể thực hiện thủ thuật thay van động mạch chủ bằng ống thông cho những bệnh nhân mà không thể chịu đựng được cuộc phẫu thuật tim “mở” vì những bệnh lý đi kèm của họ. Trở ngại duy nhất đến từ giá của dụng cụ. Khi dụng cụ được chế tạo nhiều hơn và khi bệnh nhân của chúng ta có nhiều điều kiện về tài chính hơn thì thủ thuật này sẽ trở thành biện pháp điều trị chính trong điều trị bệnh hẹp van động mạch chủ.
Thay van động mạch chủ qua ống thông đã được nghiên cứu từ 20 năm trước và trong 12 năm gần đây biện pháp này được thực hiện nhiều hơn. Trong năm 2015 đã có nhiều công trình nghiên cứu về hiệu quả và an toàn của thủ thuật này. Hiện tại, biện pháp điều trị này mang lại hiệu quả không thua kém gì so với phẫu thuật thay van. Vì những kết quả này mà thủ thuật này ngày càng được chỉ định thực hiện nhiều hơn. 2 - 3 năm nay, biện pháp thay van động mạch chủ qua ống thông đã được thực hiện tại Việt Nam. Vì chi phí dụng cụ quá cao cho nên số lượng bệnh nhân được thực hiện thay van động mạch chủ qua ống thông chưa nhiều.