Thực hiện nghiêm kỷ luật tài chính - NSNN
Báo cáo với Đoàn Giám sát, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trình bày báo cáo việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021 trong quản lý, sử dụng nguồn lực.
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, Bộ đã thực hiện nghiêm kỷ luật tài chính – ngân sách nhà nước (NSNN), tăng cường kiểm tra, giám sát và công khai, minh bạch việc sử dụng NSNN, tiết kiệm được 6.087,9 tỷ đồng trong công tác lập, thẩm định, phê duyệt dự toán, quyết toán, quản lý, sử dụng kinh phí NSNN; cắt giảm 100% các dự án đầu tư công không nằm trong quy hoạch, kế hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt; cắt giảm 100% việc tổ chức lễ động thổ, lễ khởi công, khánh thành các công trình xây dựng cơ bản.
Toàn cảnh Đoàn giám sát của Quốc hội làm việc với Bộ Tài chính về việc thực hiện chính sách pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021.
Giai đoạn 2016 - 2021, Bộ Tài chính tinh giản được 1.166 biên chế, đạt 105% kế hoạch; chủ động tổ chức, sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc thẩm quyền của Bộ, giảm từ 36 đơn vị xuống còn 26 đơn vị.
Ngay trong quá trình lập dự toán chi NSNN, giai đoạn 2016 – 2020, Bộ đã tính toán, giảm chi hơn 22.300 tỷ đồng. Năm 2021, tiếp tục giảm chi NSNN khoảng 3.260 tỷ đồng gắn với tinh giản biên chế và sắp sếp lại tổ chức bộ máy. Trong 6 tháng cuối năm 2020 các địa phương cắt giảm 70% công tác phí hơn 1.000 tỷ đồng, tiết kiệm chi thường xuyên hơn 6.440 tỷ đồng. Năm 2021, tiết kiệm hơn 6.000 tỷ đồng, trong đó cắt giảm 50% kinh phí hội nghị, công tác trong và nước ngoài là gần 900 tỷ đồng, tiết kiệm thêm 10% chi thường xuyên.
Thượng tướng Trần Quang Phương - Phó Chủ tịch Quốc hội, Trưởng Đoàn giám sát.
Về công tác quản lý đầu tư công, qua thẩm tra, phê duyệt quyết toán dự án hoàn thành sử dụng vốn nhà nước giai đoạn 2016-2020 đã giảm giá trị đề nghị quyết toán hơn 27 nghìn tỷ đồng; đã chuyển dịch hơn 230 nghìn ha đất sang các mục đích phi nông nghiệp; xử lý, thu hồi, yêu cầu đưa vào sử dụng 100 nghìn ha đất của các dự án chậm triển khai.
Bộ cũng đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chương trình tổng thể của Chính phủ về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí hàng năm và từng giai đoạn; trình cấp có thẩm quyền ban hành 1.206 văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực tài chính ngân sách, nhiều văn bản đã giúp tháo gỡ khó khăn trong sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và từng bước cơ cấu lại NSNN.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trình bày Báo cáo về việc thực hiện chính sách pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016-2021.
Các thành viên Đoàn giám sát lưu ý, một số văn bản thuộc chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền nhưng Bộ vẫn chưa hoàn thành theo tiến độ; Một số văn bản chi tiết chậm ban hành hoặc ban hành chậm hơn so với thời điểm Luật có hiệu lực… đã ảnh hưởng dến chiến lược, kế hoạch phát triển KT-XH.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Thị Phú Hà đề nghị Bộ Tài chính cần rà soát, bổ sung danh mục các văn bản quy phạm pháp luật chưa hoàn thành, chậm tiến độ, còn bất cập; trong đó, làm rõ số văn bản được giao chủ trì xây dựng hoặc ban hành theo thẩm quyền nhưng đến nay chưa ban hành hoặc chậm so với tiến độ yêu cầu; lộ trình, kế hoạch ban hành các văn bản này trong thời gian tới...
Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính – Ngân sách Bùi Đức Thụ cũng cho rằng, xét trên bình diện chung, công tác quản lý, sử dụng NSNN vẫn còn rất nhiều tồn tại, hạn chế đòi hỏi Bộ Tài chính phải chủ động, quyết liệt tham mưu, đề xuất với Chính phủ, Quốc hội tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp luật về vấn đề này.
Tạo chuyển biến thực sự, rõ nét trong thực hành tiết kiệm, chống lãng phí
Sau khi lắng nghe ý kiến thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá cao sự chuẩn bị của Đoàn giám sát và Bộ Tài chính. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, kết quả quan trọng nhất là dự thảo Nghị quyết giám sát trình Quốc hội như thế nào để tạo chuyển biến thực sự, rõ nét trong thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.
Trên tinh thần đó, Chủ tịch Quốc hội gợi mở một số vấn đề cần nghiên cứu đưa vào dự thảo Nghị quyết giám sát trình Quốc hội. Theo Chủ tịch Quốc hội, Đoàn giám sát nên kiến nghị Chính phủ đổi mới việc ban hành Chương trình hành động hàng năm về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và tổ chức thực hiện Chương trình.
Cùng với đó, Chủ tịch Quốc hội cũng gợi mở, Đoàn giám sát nghiên cứu kiến nghị phát động một cuộc vận động thực hiện phong trào thi đua thực hành tiết kiệm, chống lãng phí sâu rộng trong toàn dân, cả khu vực công và khu vực tư, cả khu vực sản xuất, sinh hoạt, tiêu dùng, nhân lực, vật lực, tài lực...
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị sau hoạt động giám sát tối cao của Quốc hội nên đề xuất cuộc vận động hoặc phong trào thi đua thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.
Bộ Tài chính thay mặt Chính phủ quản lý nhà nước về lĩnh vực quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công. Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội lưu ý, tiết kiệm, chống lãng phí không phải đơn thuần như "cây kéo" để cắt xén chi tiêu, mà một khía cạnh khác rất quan trọng là phải kịp thời tháo gỡ khó khăn, kiến tạo thể chế, kiến tạo sự phát triển, tạo ra nhiều giá trị gia tăng hơn. Ngành tài chính phải lo cân đối ngân sách, bảo đảm an toàn tài chính quốc gia nên cũng luôn phải cẩn trọng hơn, luôn thực hiện tinh thần nếu 1 tỷ đồng mà cần thiết thì chi ngay nhưng 1 đồng mà không cần thiết cũng không chi.
Theo Chủ tịch Quốc hội, Đoàn giám sát nên kiến nghị Chính phủ: rà soát lại việc miễn, giãn, giảm thuế bằng công văn, các quyết định hành chính không đúng thẩm quyền, nhất là áp dụng cho các doanh nghiệp FDI; tăng cường chống chuyển giá trong các doanh nghiệp FDI; xử lý các tồn đọng của dự án BT, BOT; rà soát các quy định về quản lý nợ công; rà soát xử lý các dự án treo, chậm tiến độ, phân loại để có kiến nghị giải pháp cụ thể...
Kết luận cuộc làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị Đoàn giám sát tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội để hoàn thiện báo cáo kết quả giám sát.
Đối với Bộ Tài chính, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị phân tích rõ nguyên nhân chủ quan, khách quan, trong đó tập trung chủ yếu vào nguyên nhân chủ quan cả ở những việc làm tốt và chưa tốt trong thực hiện pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; báo cáo bổ sung những địa chỉ làm tốt để nhân rộng; đề xuất cụ thể với Quốc hội, UBTVQH, Chính phủ để hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật; trực tiếp chỉ đạo giải quyết những vấn đề đã rõ, thuộc thẩm quyền để tạo chuyển biến ngay trong quá trình giám sát…
