Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, đây là lần thứ 2 trong nhiệm kỳ Quốc hội tiến hành xem xét việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn theo đúng quy định của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân. Trước đó, lần đầu tiên tiến hành là tại Kỳ họp thứ 6 - kỳ họp giữa nhiệm kỳ.
Để triển khai hoạt động này, ngay từ rất sớm, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Kế hoạch để các cơ quan chức năng chủ động triển khai thực hiện. Chính phủ, Tòa án Nhân dân Tối cao, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao đã tích cực chuẩn bị và gửi đến các vị đại biểu Quốc hội 20 báo cáo về các lĩnh vực, trong đó nêu khá chi tiết, cụ thể việc thực hiện đối với từng nội dung được nêu trong các nghị quyết của Quốc hội.
Trên cơ sở đó, các cơ quan của Quốc hội đã tiến hành thẩm tra, đánh giá cụ thể về các nội dung đã thực hiện. Tổng Thư ký Quốc hội đã có báo cáo tổng hợp ý kiến thẩm tra về những nội dung này.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, về tổng thể các báo cáo cho thấy có nhiều kết quả tích cực, thể hiện tinh thần nghiêm túc, trách nhiệm, quyết tâm rất cao của Chính phủ, các bộ, ngành cũng như từng thành viên Chính phủ và các vị trưởng ngành trong việc triển khai các yêu cầu của Quốc hội. Mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhất là trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 và những khó khăn do thiên tai trong năm nay nhưng những kết quả đạt được là rất đáng ghi nhận, tạo được niềm tin trong nhân dân và xã hội.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu mở đầu phiên chất vấn
Chủ tịch Quốc hội cho hay, phiên chất vấn này là phiên cuối cùng về hoạt động chất vấn của Quốc hội khóa XIV. Mục đích chính là đánh giá lại một cách toàn diện kết quả triển khai các yêu cầu của Quốc hội được nêu trong các Nghị quyết về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ đến nay.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị các vị đại biểu Quốc hội phát huy tinh thần chủ động, sâu sát, tập trung phân tích, làm rõ những vấn đề còn tồn tại, những nhiệm vụ chưa hoàn thành cần làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm, đề ra các yêu cầu, giải pháp cần tiếp tục thực hiện để xây dựng nghị quyết chuyển giao cho Quốc hội khóa sau tiếp tục giám sát, theo dõi.
Trong phiên chất vấn này, cách thức tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn sẽ không theo nhóm chuyên đề mà đại biểu Quốc hội tiến hành chất vấn tất cả các vấn đề, lĩnh vực nào thì người đứng đầu các cơ quan liên quan sẽ chịu trách nhiệm trực tiếp trả lời theo điều hành của Chủ tọa kỳ họp.
Riêng đối với lĩnh vực thuộc trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Y tế, do đã đảm nhiệm nhiệm vụ mới và đang được Quốc hội tiến hành các thủ tục phê chuẩn việc miễn nhiệm, bổ nhiệm nên chất vấn của các đại biểu Quốc hội sẽ được trả lời bằng văn bản. Những nội dung thuộc thẩm quyền của Chính phủ thì Phó Thủ tướng phụ trách lĩnh vực trả lời, làm rõ thêm. Cuối phiên chất vấn, Thủ tướng Chính phủ sẽ phát biểu làm rõ thêm một số nội dung thuộc trách nhiệm của Chính phủ.
Chủ tịch Quốc hội cho biết, lần này, việc đăng ký chất vấn và tranh luận của đại biểu Quốc hội được thực hiện thông qua app Quốc hội. Chủ tọa điều hành theo hướng mỗi lượt chất vấn sẽ mời 3 đến 5 đại biểu đặt câu hỏi; các vị đại biểu Quốc hội nêu chất vấn không quá một phút và người trả lời chất vấn cũng không quá 3 phút đối với mỗi nội dung trong câu hỏi của đại biểu. Thời gian tranh luận cho mỗi đại biểu là 2 phút, mỗi đại biểu tranh luận không quá 2 lần.
Chủ tịch Quốc hội bày tỏ tin tưởng, với sự chủ động chuẩn bị từ rất sớm của các cơ quan, cùng với kinh nghiệm qua nhiều kỳ chất vấn trước đây, phiên chất vấn cuối cùng của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV sẽ diễn ra chất lượng, hiệu quả với tinh thần xây dựng, trách nhiệm cao, đáp ứng được sự kỳ vọng của cử tri và nhân dân cả nước.
