Liên quan đến sự việc này, Báo Suckhoedoisong.vn đã có một loạt bài lên án và phản ánh. Để hiểu rõ hơn về thông tin địa long có thực sự chữa được covid-19 không, địa long là một vị thuốc đông y có công dụng chính là gì... mời bạn gặp gỡ TTND.PGS.TS. Đậu Xuân Cảnh – Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam
Hậu quả từ những tin đồn
Phóng viên: Thưa PGS Đậu Xuân Cảnh trong mấy ngày qua cộng đồng mạng lan truyền bài thuốc địa long trị COVID-19 do diễn viên Angela Phương Trinh chia sẻ trên facebook, PGS có ý kiến gì về việc này?
TTND.PGS.TS. Đậu Xuân Cảnh: Vấn đề liên quan đến sức khỏe cộng đồng, đặc biệt sức khỏe của người dân trong dịch bệnh COVID-19 là vô cùng quan trọng. Vì vậy những thông tin liên quan đến sức khỏe của cộng đồng rất nhạy cảm nên cần phải hết sức thận trọng.
Những người nói về cách chăm sóc sức khỏe của người dân phải là những người có chuyên môn, có trách nhiệm, thẩm quyền... Những người không có chuyên môn về y tế, y học cổ truyền mà đưa những thông tin về điều trị bệnh là không nên.
Do không có chuyên môn nên những thông tin của họ đưa ra sẽ không đầy đủ, đôi lúc phiến diện, không có cơ sở khoa học khiến người dân hiểu không chính xác, gây hoang mang, nhất là trong giai đoạn dịch bệnh như hiện nay.
Hơn nữa, nếu người dân tin tưởng vào những thông tin không chính thống này và làm theo sẽ gây ra những xáo trộn không cần thiết trên thị trường.
Ví dụ, người dân sẽ đổ xô đi mua địa long về dùng với hy vọng sẽ chữa được COVID-19 khiến thị trường thuốc địa long tự nhiên rối loạn, tăng giá và trở nên khan hiếm.
Điều này gây khó khăn cho các nhà quản lý, khó khăn cho công tác điều trị bệnh nhân COVID-19 của ngành Y tế.
Trong khi cả nước dưới sự chỉ đạo của Đảng và Nhà nước ta đang ra sức tìm mọi cách để đẩy lùi dịch bệnh, ngành Y tế lực lượng tuyến đầu vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách thì những thông tin không chính thống, không đầy đủ, không chính xác của những người không có chuyên môn, không có trách nhiệm chỉ làm cho công tác phòng chống dịch bệnh càng thêm khó khăn.
Vì vậy theo tôi là không nên có những thông tin như vậy và càng không nên tin vào những thông tin kiểu này, nếu làm theo thì sẽ rất nguy hại.
Địa long là vị thuốc có trong bài thuốc trị hen
Phóng viên: Địa long có tác dụng gì, trong Y học cổ truyền địa long chữa được những bệnh gì và có tác dụng như thế nào đối với bệnh COVID-19, thưa PGS.?
TTND.PGS.TS. Đậu Xuân Cảnh: Địa long là giun đất, trong nông nghiệp là một sản phẩm được chế biến làm thức ăn cho chăn nuôi. Trong Đông y, giun đất được chế biến làm thuốc được gọi với tên vị thuốc là Địa long.
Tác dụng chính của địa long là phòng chống co giật, hạ sốt, điều trị khó thở trong các trường hợp hen phế quản, trị co giật trong bệnh động kinh, giúp huyết lưu thông tốt hơn, giảm đau nhức…
Hiện nay các thầy thuốc Đông y sử dụng địa long trong điều trị, nhưng không dùng đơn thuần một vị thuốc địa long mà tùy theo thể bệnh, tùy từng trường hợp bệnh cụ thể, giai đoạn bệnh mà chúng tôi kết hợp vị thuốc địa long với các vị thuốc khác để điều trị.
Còn về tác dụng của địa long đối với COVID-19 thì hiện nay chưa có bất kỳ một nghiên cứu hay bằng chứng khoa học nào chứng minh tác dụng của địa long trong điều trị COVID-19. Thực tế lâm sàng điều trị, các thầy thuốc Đông y thường hay dùng địa long điều trị khó thở trong hen suyễn. Địa long có trong thành phần bài thuốc điều trị hen. Ngoài địa long, chúng tôi còn dùng thêm các vị thuốc khác như cam thảo, cát cánh, trần bì, bán hạ… để điều trị hen.
Về bản chất, địa long có tác dụng đối với cơ trơn phế quản, làm giảm co thắt cơ trơn phế quản. Trong khi bệnh lý COVID-19, bệnh nhân bị viêm phổi, các phế nang cùng tiểu phế quản bị viêm, gây đông đặc phổi, làm phổi mất chức năng, dẫn đến khó thở và giảm bão hòa oxy máu chứ không phải chỉ là bệnh lý co thắt phế quản như trong hen suyễn.
Do vậy bản chất hai bệnh hoàn toàn khác nhau. Vì vậy không nên tùy tiện sử dụng, mà cần có những nghiên cứu và đánh giá bài bản về tác dụng của địa long đối với bệnh COVID-19.
Nuốt địa long sống, rước bệnh vào thân
Phóng viên: Trong loạt bài viết của Angela Phương Trinh có nói đến việc nuốt sống địa long giống như bộ đội ta từng chữa sốt rét trong chiến trường xưa những năm chiến tranh. PGS. nghĩ sao về việc này?
TTND.PGS.TS. Đậu Xuân Cảnh: Địa long có tác dụng thanh nhiệt, giảm cơn co, vì vậy trong bệnh sốt rét bệnh nhân sốt cao và rét run nếu dùng địa long sẽ có tác dụng thanh nhiệt, giảm rét run, nhưng phải kết hợp địa long với các vị thuốc khác trong điều trị sốt rét.
Bộ đội ta trong hoàn cảnh chiến tranh, điều kiện vô cùng khó khăn, không có thuốc điều trị, suy dinh dưỡng, thiếu lương thực thực phẩm. Còn ngày nay không ai sử dụng địa long sống để điều trị. Chưa có bằng chứng rõ ràng về tác dụng của địa long sống. Vì vậy tôi khuyến cáo người dân không nên nuốt địa long sống.
Ngoài ra, do môi trường sống trong đất chứa nhiều vi khuẩn nên khi nuốt sống địa long các vi khuẩn này sẽ xâm nhập vào đường tiêu hóa gây ra các bệnh lý về tiêu hóa cho người dùng.
Khuyến cáo của chuyên gia
Phóng viên: PGS. có lời khuyên gì với độc giả trong việc phòng ngừa bệnh?
TTND.PGS.TS. Đậu Xuân Cảnh: Người dân cần thực hiện tốt các biện pháp phòng chống dịch của Đảng, Nhà nước ta và của ngành Y tế, hết sức bình tĩnh tin tưởng vào các thầy thuốc.
Khi có bệnh các thầy thuốc y học hiện đại và y học cổ truyền luôn sẵn sàng bên cạnh người dân, giúp người dân điều trị theo hướng dẫn của Bộ Y tế và Hội Đông y Việt Nam. Người dân đừng tin vào những thông tin thất thiệt của những người không có chuyên môn, không có trách nhiệm đối với sức khỏe cộng đồng.
Người dân không nên tự ý sử dụng bất kỳ một vị thuốc nào, đặc biệt trong giai đoạn phòng chống dịch bệnh COVID-19 như hiện nay mà cần có sự hướng dẫn của thầy thuốc để bảo vệ sức khỏe cho mình và cộng đồng.
Phóng viên: Xin chân thành cảm ơn PGS!