Da khô nẻ vì sao?
Hàng ngày da cần một lượng nước nhất định để luôn căng mọng và không bị khô. Bình thường, cơ thể luôn có sự mất nước từ bên trong qua da. Vào mùa đông lạnh giá, thời tiết khô hanh, hoặc khi ở lâu trong phòng điều hòa, sự mất nước này lại càng tăng mạnh, vì vậy da thường khô ráp, dễ bị nứt nẻ, nhất là đối với trẻ nhỏ. Trời càng lạnh thì da càng khô hơn. Đây là do hiện tượng tăng mất nước qua thượng bì khi trời lạnh. Hơn nữa do trời lạnh nên ai cũng ngại uống nước, thường đợi khát mới uống, nên lượng nước cung cấp cho da cũng ít, đó là lý do khiến da càng dễ bị nẻ hơn. Với trẻ em, do da trẻ chưa có lớp bã nhờn và sự đàn hồi da còn kém bởi hệ thống sợi collagen non nớt nên khả năng chống chọi với mọi tác hại cũng thấp hơn nhiều lần so với người lớn. Chính các đặc điểm trên làm cho da bé dễ bị ảnh hưởng bởi thời tiết, tình trạng nẻ ở trẻ em thường nặng hơn.
Khi da bị khô nẻ, lớp thượng bì trên cùng trở nên thô, nhăn nheo, đôi khi bong hàng lớp tế bào da chết trông như da bị mốc, nhiều trường hợp da trông xù xì. Một số người có thể bị ngứa nhẹ. Nếu không giữ vệ sinh vùng da nẻ rất dễ bị các tác nhân gây bệnh tấn công dẫn đến viêm da, nổi mụn trứng cá...
Dùng thuốc gì chữa nẻ?
Khi bị nẻ, ai cũng nghĩ ngay đến việc dùng thuốc gì chữa nẻ, thế nhưng có cách rất hữu hiệu đó là tăng cường lượng nước cho da qua chế độ ăn. Hàng ngày nên ăn uống nhiều hoa quả, nước quả tươi, rau xanh và uống nhiều nước để cung cấp đủ lượng nước cho da, da sẽ đỡ bị khô. Khi trời lạnh, nhu cầu nước cho cơ thể vẫn rất cao, do vậy vẫn phải uống nước đều đặn. Vào những ngày độ ẩm cao, trời hanh khô cần uống nhiều nước hơn. Ngày 2-3 lần lấy khăn ẩm ủ lên mặt chừng 2 phút để da bớt bị khô và căng. Nên dùng dưa chuột, cà chua, củ đậu rửa sạch, thái lát đắp mặt nạ trước khi đi ngủ. Khi đi ra ngoài trời nên đeo khẩu trang để hạn chế da bị tiếp xúc với ánh nắng, khói bụi, càng dễ bị nẻ.
Sử dụng kem nẻ cũng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Với da bị nẻ, việc chú ý giữ vệ sinh vùng nẻ rất quan trọng. Cần rửa mặt nhẹ nhàng ngày 2-3 lần bằng nước ấm vừa phải, không dùng nước nóng sẽ làm cho da mất nước nhiều hơn. Không nên lạm dụng sữa rửa mặt và xà phòng vì hoạt chất tẩy rửa của chúng càng tẩy mất chất nhờn trên da nhanh hơn, da càng thêm khô.
Sau khi rửa mặt xong, có thể bôi các chế phẩm làm ẩm, mềm da như physiogel, cetaphil, vitamin E... Các loại kem chứa vaselin, glyceryl, saccharid isomerate, lanolin, mineral oil... có cấu trúc ngậm nước và giữ ẩm cho da, tránh tình trạng khô da nứt nẻ. Các loại kem chứa các thành phần như dầu jojoba, vitamin E, dầu hướng dương, milk protein... thường được dùng như một sản phẩm dưỡng da chống lão hóa và giữ ẩm cho da nhằm ngăn chặn các triệu chứng như khô ráp, nhăn. Thường thì kem bôi nẻ rất ít tác dụng phụ, song với những trường hợp da nhạy cảm, có tiền sử dị ứng, vẫn có thể xảy ra những phản ứng không mong muốn. Đã có nhiều người do dùng kem bôi nẻ không phù hợp đã bị dị ứng gây ngứa ngáy, ban đỏ, sưng tấy ở vùng da bôi kem và phải điều trị rất lâu ở chuyên khoa da liễu mới khỏi bệnh. Vì vậy, người sử dụng kem nẻ phải hết sức cẩn trọng, trước khi dùng nên bôi thử lên bề mặt da mu bàn tay 15 phút, nếu thấy không có phản ứng mới bôi lên mặt. Đặc biệt là với trẻ nhỏ, để chữa nẻ cho con, bố mẹ nên lau sạch da bé bằng nước ấm (không dùng nước nóng) rồi bôi lớp mỏng cetaphil lên da bé, tạo thành lớp màng mỏng ngăn da trẻ bị mất nước hoặc chọn những loại kem giữ ẩm dành riêng cho trẻ em. Nên tránh các sản phẩm có mùi thơm, chứa cồn vì có thể làm da thêm khô và có nguy cơ dị ứng.
Tuyệt đối không bôi các thuốc có chứa steroid như trangala, cortebios, chlorocid H, flucinar, fobancort, gentrisone, diprosone... Đây là các thuốc điều trị bệnh lý ở da, không có tác dụng chữa nẻ. Dùng kéo dài các thuốc này sẽ gây nên nhiều hậu quả xấu như nổi mụn trứng cá, da mặt sần sùi, teo da. Có tình trạng nhiều người còn dùng thuốc mỡ tetracyclin tra mắt để chữa nẻ. Việc này rất sai lầm do mỡ tetracyclin là thuốc kháng sinh dạng bôi để điều trị tình trạng viêm, không có tác dụng chữa da bị khô nẻ, rất hạn chế dùng trên da mặt.
Mặt khác, song song với việc dùng thuốc bôi chữa nẻ, những viên thuốc làm đẹp da, chống khô da đã được nhiều người lựa chọn. Mục đích của việc dùng thuốc là tăng độ săn chắc giúp da trở nên mềm mại, mịn màng (những chất có chứa chiết xuất từ sinh vật biển hoặc collagen); duy trì độ ẩm, ngăn ngừa mất nước và cung cấp độ ẩm cần thiết cho da (thuốc có chứa các chất như hyaluronic, ceramide và amino acid); cung cấp vitamin và dưỡng chất thiết yếu cho da (thuốc có chứa vitamin C, A, E,...panothenic acid, selenium). Thuốc làm đẹp cho da đa số đều là thuốc không cần kê toa. Tuy được nhiều người gọi là thuốc, nhưng thực tế đây chỉ là thực phẩm bổ sung và cũng có những hạn chế nhất định. Các thành phần như collagen, vitamin, chất chống ôxy hóa... dù tốt nhưng muốn đưa vào cơ thể cũng cần có liều lượng, cách thức phù hợp với từng người. Mặt khác, những chất này khi uống vào đều phải qua quá trình hấp thụ, chuyển hóa và sẽ có tác động đến nhiều cơ quan khác chứ không chỉ tập trung tác động lên da như ta mong muốn. Thuốc đẹp da cũng là một loại thuốc bổ, mà quá nhiều thuốc bổ thì sẽ tăng lượng độc tố trong cơ thể. Ví dụ, uống quá nhiều vitamin A sẽ gây ra chứng rụng tóc; hay uống quá nhiều vitamin C sẽ ngăn ngừa cơ thể hấp thụ kẽm... Vì vậy, trước khi dùng thuốc nên hỏi ý kiến bác sĩ và dùng theo liều lượng nhất định.
