Trường hợp đầu tiên là bé Hoàng (5 tuổi, Hải Dương). Gia đình cho biết cháu Hoàng bị ong đốt do cháu và các bạn chọc phá tổ ong. Sau khi bị đốt, bé Hoàng có dấu hiệu tím tái, khó thở. Cháu được thầy giáo đưa đến BV Nhi Hải Dương cấp cứu. Tại đây, mặc dù đã các bác sĩ đã tiến hành xử trí hỗ trợ hô hấp, truyền dịch nhưng tình trạng sức khỏe của Hoàng không cải thiện.
Cháu được chuyển đến khoa Hồi sức cấp cứu, BV Nhi Trung ương trong tình trạng rất nguy kịch. Trẻ được chẩn đoán sốc phản vệ do biến chứng ong đốt, có suy đa phủ tạng (vô niệu, suy thận cấp, suy gan, rối loạn chức năng đông máu). Các bác sĩ đã chỉ định cho trẻ thở máy, điều trị sốc phản vệ và lọc máu liên tục. Hiện cháu vẫn đang được theo dõi tích cực.
Trẻ bị ong đốt điều trị tại BV Nhi Trung ương.
Nhập viện cùng ngày với bé Hoàng là hai anh em cháu Tú (10 tuổi) và Vân (8 tuổi) dân tộc Mông đến từ Lào Cai. Theo lời gia đình, do bò làm vỡ tổ ong nên cả hai bé đều bị ong đốt sưng nề vùng mặt, đau đớn và mệt mỏi. Gia đình đã đưa các cháu đến bệnh viện tỉnh điều trị. Xét nghiệm chức năng thận cho thấy cả hai cháu đều suy thận. Các cháu được chuyển đến BV Nhi Trung ương trong tình trạng vẫn tỉnh táo, tự thở, tiểu tiện được.
Tại BV Nhi Trung ương, sau khi thăm khám lâm sàng và thực hiện các xét nghiệm thăm dò chức năng, các bác sĩ nhận thấy tình trạng sức khỏe của cháu Tú khả quan hơn: Trẻ vẫn tiểu tiện được, qua theo dõi 24h thấy trẻ vẫn đáp ứng điều trị nội khoa nên đã chuyển cháu về khoa Thận - Tiết niệu để theo dõi suy thận.
Tuy nhiên bé gái 8 tuổi không may mắn như anh mình, bé bị hơn 50 vết ong đốt. Sau 7 tiếng nhập viện, cháu xuất hiện khó thở thanh quản do phù nề đường hô hấp, phải hỗ trợ thở máy. Thêm vào đó, bệnh nhân còn có biến chứng suy đa phủ tạng: suy thận, suy gan, rối loạn đông máu. Cháu được chỉ định lọc máu liên tục và chăm sóc tích cực tại khoa Hồi sức cấp cứu.
Làm gì khi bị ong đốt?
Theo TS.BS Tạ Anh Tuấn - Trưởng khoa Hồi sức Cấp cứu, BV Nhi Trung ương, tai nạn do ong đốt là tai nạn thường gặp ở trẻ, đặc biệt là các cháu sinh sống tại các vùng nông thôn, vùng dân tộc. Tùy theo loài ong mà nọc sẽ độc ít hay nhiều. Có loại gần như không độc (ong mật) nhưng cũng có loại gây chết người chỉ với mươi vết chích như ong vò vẽ, ong đất, ong đất (ong bắp cày), ong bầu.
Để tránh hậu quả thương tâm có thể xảy đến với trẻ do tai nạn ong đốt, TS. Tuấn khuyến cáo người lớn cần trang bị kiến thức xử trí khi gặp ong đốt. Trước hết, người bị nạn phải hết sức bình tĩnh, cần tìm chỗ tránh ngay, không vung tay xua đuổi ong loạn xạ càng thu hút số lượng ong tới nhiều hơn. Nọc ong được chứa trong 2 tuyến nọc dẫn vào một kim chích sau đít ong. Vì vậy, trong trường hợp trẻ bị bị ong chích, cần cho trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để thăm khám và theo dõi điều trị.
Ngay sau khi bị ong chích cần rửa sạch các vết chích bằng xà phòng hoặc dung dịch sát trùng và dùng kềm nhỏ để rút hết các vòi chích của ong ra; đắp khăn lạnh hay túi chườm nước đá lên vùng sưng nề khoảng 15-20 phút có thể giúp giảm đau giảm đau và giảm phù nề.
Các dấu hiệu nặng của nạn nhân bị ong độc đốt là nạn nhân cảm thấy mệt nhiều, tay chân lạnh, da nổi ban, nước tiểu đỏ, tiểu ít, khó thở.
Trong trường hợp đó, nên đặt nạn nhân nằm yên một chỗ, tránh cử động nhiều để hạn chế nọc độc lan chuyển sang nơi khác; phần bị chích nên để ở vị trí thấp hơn tim và sau đó nhanh chóng gọi cấp cứu hỗ trợ.
