Kỳ 1: Kéo dài đến bao giờ?
Kéo dài đã hơn 4 năm với 3 lần gia hạn điều tra nhưng vụ án cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng tại Đài phát sóng - phát thanh Quán Tre (trực thuộc Đài Tiếng nói Việt Nam) tại quận 12, TP. Hồ Chí Minh vẫn chưa kết thúc. Nguyên nhân là các cơ quan tố tụng vẫn chưa thống nhất được quan điểm xử lý vụ việc do cách hiểu khác nhau về việc đền bù, giải tỏa...
 Công trình nút giao thông Quang Trung đã thi công đúng tiến độ, giải tỏa ách tắc giao thông trên tuyến đường xuyên Á đoạn qua quận 12. |
Theo Chính sách đền bù thiệt hại và tái định cư bắt buộc của ADB được quy định tại Danh mục 6 của Hiệp định vay vốn 1660-VIE, ngày 30/8/2002, Bộ Giao thông Vận tải đã có Quyết định số 2772/QĐ-GTVT về đền bù, tái định cư cho 7 hạng mục bổ sung của Dự án đường xuyên Á. Theo đó, nguyên tắc đền bù, tái định cư của ADB khác biệt so với quy định tại Nghị định 22/1998/NĐ-CP. Cụ thể Bản Tóm tắt kế hoạch hành động tái định cư và thu hồi đất đã thống nhất giữa ADB và Chính phủ Việt Nam quy định: Người bị ảnh hưởng bởi Dự án không bị đòi hỏi phải có chủ quyền hợp pháp chính thức đối với đất đai do họ sử dụng mới đủ tiêu chuẩn để được đền bù thỏa đáng. Tất cả nhà ở, công trình, tài sản xây dựng trên đất bị thu hồi có trước ngày công bố quy hoạch dự án đều được bồi thường và được đền bù 100% theo giá trị xây dựng mới. Trong khi đó, Nghị định 22/1998/NĐ-CP lại nêu rõ: Người bị thu hồi đất phải có một trong tám điều kiện được quy định tại điều 6 thì mới được đền bù thiệt hại về đất. Nhà cửa, công trình trên đất thuộc diện đền bù phải có giấy phép xây dựng. Giá trị còn lại của nhà ở, công trình tối đã không lớn hơn 100%, tối thiểu không nhỏ hơn 60%.
Ngày 8/5/2007, Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng đã giao Bộ Công an chỉ đạo Cơ quan Cảnh sát điều tra thống nhất ý kiến với Viện Kiểm sát nhân dân tối cao về quan điểm, đường lối xử lý vụ án, bảo đảm phù hợp với luật pháp Việt Nam và thông lệ quốc tế về sử dụng vốn ODA, không được để oan sai và kéo dài thời gian. |
Báo cáo của phường Đông Hưng Thuận, quận 12, từ tháng 2/1993, tất cả 15 hộ dân trong khu vực Đài phát sóng - phát thanh Quán Tre đã xây dựng nhà ở, xin cấp số nhà, nhập hộ khẩu và đăng ký sử dụng đất với cơ quan quản lý địa phương cũng như sinh sống ổn định 10 năm trước ngày bị thu hồi đất. Vì vậy đất của 15 hộ dân này là đất ở theo đúng quy định của Luật Đất đai năm 1993, Nghị định 04/2000/NĐ-CP ngày 11/2/2000. Trong khi đó, điều 29, khoản 1, Nghị định Số 17/2001/NĐ-CP ngày 4/5/2001 của Chính phủ về ban hành Quy chế Quản lý và sử dụng nguồn hỗ trợ phát triển chính thức nêu rõ: Việc đền bù giải phóng mặt bằng, tái định cư trong các chương trình, dự án ODA thực hiện theo quy định hiện hành của Nhà nước Việt Nam. Trường hợp điều ước quốc tế về ODA đã được ký kết giữa Nhà nước hoặc Chính phủ Việt Nam có quy định liên quan đến giải phóng mặt bằng, tái định cư khác với quy định của Việt Nam thì thực hiện theo quy định của điều ước quốc tế đó.
Như vậy 15 hộ dân trong khu vực Đài phát sóng-phát thanh Quán Tre đủ điều kiện để được đền bù, hỗ trợ thiệt hại về đất. Trong khi đó, tại thời điểm khởi công nút giao thông Quang Trung vào ngày 6/7/2002 thì Hiệp định vay vốn số 1660-VIE chỉ còn 10 tháng là hết hiệu lực. Để giải quyết vấn đề này, ngày 6/11/2001, Văn phòng Chính phủ đã có Văn bản số 5321/VPCP-NN thông báo ý kiến của Thủ tướng Chính phủ giao cho UBND TP. Hồ Chí Minh quyết định giá đền bù, chịu trách nhiệm giải tỏa để công trình thực hiện đúng tiến độ. Sau đó, Hội đồng đền bù giải phóng mặt bằng quận 12 đã tiến hành kiểm kê khối lượng thực tế, xác minh pháp lý sử dụng đất, thời điểm xây dựng nhà, công trình trên đất của 15 hộ dân trong khu vực Đài phát sóng-phát thanh Quán Tre. Trên cơ sở này, Ban Quản lý Dự án Mỹ Thuận và Thường trực Ban chỉ đạo giải phóng mặt bằng đường xuyên Á trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh sẽ thống nhất chi trả tiền đền bù giải phóng mặt bằng cho 15 hộ dân này. Sau khi công tác đền bù hoàn thành, công trình nút giao thông Quang Trung đã thi công đúng tiến độ, giải tỏa ách tắc giao thông trên tuyến đường xuyên Á đoạn qua quận 12.
(Xem tiếp kỳ 2 trên SK&ĐS số Thứ bảy, ra ngày 5/7/2008)
Giáng Thăng