Ông al-Bashir, người từng lãnh đạo chính quyền của nhóm Hồi giáo Hayat Tahrir al-Sham (HTS) tại Idlib, đã được bổ nhiệm sau khi liên minh các nhóm đối lập chiếm được Damascus vào cuối tuần qua, lật đổ Tổng thống Bashar al-Assad, người đã nắm quyền lãnh đạo Syria trong suốt nhiều năm.
Trong cuộc phỏng vấn đầu tiên trên cương vị mới với tờ Al Jazeera, ngày 10/12, ông al-Bashir cho biết: "Chúng tôi đã mời các thành viên từ chính quyền cũ cũng như một số giám đốc tại Idlib tham gia để hỗ trợ quá trình chuyển tiếp. Nhiệm vụ của họ là tạo điều kiện thuận lợi cho tất cả các công việc cần thiết trong 2 tháng tới, nhằm hướng tới việc xây dựng một hệ thống hiến pháp mới phục vụ người dân Syria".
Ông nhấn mạnh: "Đã đến lúc người dân Syria được tận hưởng sự ổn định và hòa bình sau những năm tháng xung đột".
Việc bổ nhiệm al-Bashir diễn ra sau cuộc gặp giữa ông với thủ lĩnh HTS, Abu Mohammad al-Julani và cựu Thủ tướng trong chính quyền Assad, Mohammad al-Jalali. Theo Al Jazeera, các bộ trưởng từ chính quyền do HTS lãnh đạo ở Idlib cũng đã tới Damascus để hỗ trợ quá trình chuyển giao quyền lực.
Cải tổ toàn diện hệ thống chính quyền và quân đội
Nguồn tin của Al Jazeera tại Damascus cho biết chính quyền mới sẽ tiến hành cải tổ mạnh mẽ. Các cơ quan an ninh cũ sẽ bị giải thể, trong khi các luật chống khủng bố hiện hành – vốn được sử dụng để trấn áp phe đối lập – sẽ bị bãi bỏ.
Chính quyền chuyển tiếp cũng có kế hoạch tổ chức lại quân đội. Trong khi đó, nội các mới sẽ tập trung vào việc cải thiện an ninh và cung cấp các dịch vụ công thiết yếu cho người dân.
Mặc dù HTS cam kết bảo vệ các nhóm tôn giáo thiểu số tại Syria, mối quan hệ lịch sử của nhóm này với al-Qaeda và các cáo buộc tham gia thảm sát dân thường trong cuộc nội chiến đã gây lo ngại sâu sắc trong cộng đồng quốc tế. Hiện tại, HTS vẫn bị Liên hợp quốc và Mỹ liệt kê là một tổ chức khủng bố.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã cảnh báo vào ngày 8/12: "Đừng nhầm lẫn, một số nhóm phiến quân đã lật đổ Assad có lịch sử khủng bố và vi phạm nhân quyền của chính họ". Ông cũng nhấn mạnh, Washington sẽ theo dõi không chỉ lời nói mà cả hành động của chính quyền mới tại Syria.
Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan đã kêu gọi chính quyền chuyển tiếp Syria nhanh chóng thành lập một chính phủ đoàn kết. Ông nói rằng, chính phủ này cần hoạt động "một cách có trật tự" và bao gồm đại diện từ "tất cả các bên trong Syria" để đảm bảo sự ổn định lâu dài.