Trung tâm Nhi Khoa, Bệnh viện Bạch Mai vừa tiếp nhận một bệnh nhi nam, 10 tuổi (ở Phú Xuyên, Hà Nội) được chuyển từ Bệnh viện Đa khoa Nông Nghiệp đến trong tình trạng đặt nội khí quản, phải thở máy, suy hô hấp, đuối nước, phù phổi cấp.
Theo lời kể từ chị gái (11 tuổi) của bệnh nhân, ngày 2/8, trong lúc nhóm anh chị em đang chơi đùa thì người em trai bị trượt chân ngã xuống ao. Ngay lập tức, hai chị em vốn biết bơi vội lặn xuống ao tìm và kéo được bé trai lên.
"Từ lúc thấy em bị đuối nước đến lúc vớt được em lên chừng 2 phút. Lúc bế được em lên thấy em bất tỉnh, người tím tái, mềm nhũn nên cháu đã áp tai vào ngực nghe tim của em thấy còn đập nhưng yếu, sờ lên mũi thấy hơi thở cũng rất yếu" - chị gái nói.
Với kiến thức sơ cứu cho người bị đuối nước được học ở nhà trường, người chị tuy còn nhỏ tuổi đã biết cách hô hấp nhân tạo và ấn tim cho em, thấy ra được một chút nước. "Ấn tim được 2 lần thì em nói lên "cứu" (nhưng rất bé) nên cháu tiếp tục ấn thì em mở to mắt ra nhìn cháu. Trong lúc cháu ấn tim và hô hấp nhân tạo cho em, cháu có bảo mọi người đi gọi giúp đỡ" - người chị nhớ lại.
Sau đó, nhờ sự trợ giúp của mọi người xung quanh, bé trai được đưa đến trạm y tế xã. Thời điểm này, trẻ đỡ tím tái hơn, chưa nói được, hơi thở yếu.
Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhi đuối nước đang được điều trị tại Trung tâm Nhi khoa.
ThS.BS Nguyễn Hữu Hiếu - Trung tâm Nhi khoa, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Khai thác bệnh án của bệnh nhi cho thấy lúc nhập Bệnh viện Đa khoa Nông Nghiệp, bệnh nhân có tỉnh táo, hơi tím một chút, được thở oxy, được dùng lợi tiểu do bệnh nhân có phù phổi cấp. Sau khoảng 3-4 tiếng, bệnh nhân xuất hiện tình trạng khó thở, sốt cao liên tục, tình trạng oxy máu giảm còn khoảng 80 - 85%. Bệnh nhân đã được đặt ống nội khí quản và được chuyển đến Trung tâm Nhi khoa vào giờ thứ 6 (tính từ lúc bị đuối nước).
Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng bóp bóng qua nội khí quản, SpO2 vẫn duy trì được 94%, trào bọt hồng qua nội khí quản, phổi thông khí kém. Ngay khi vào Trung tâm, bệnh nhân đã được cấp cứu tích cực, an thần, thở máy.
Sau khoảng một ngày, tình trạng bệnh nhân đã tiến triển tốt hơn, chỉ số máy thở thấp, oxy trong máu tốt và đã tiến hành cai máy thở. Cho đến thời điểm ngày 7/8, bệnh nhân tỉnh táo hoàn toàn, tự thở.
Bác sĩ Hiếu nhấn mạnh: "Rất may quá trình xử lý cấp cứu ngay ban đầu của chị bệnh nhân rất hợp lý bằng những kiến thức kỹ năng được học ở trường và trên truyền hình khi cứu người bị đuối nước. Khi bệnh nhân được cứu lên có tình trạng tím tái, nghe tim vẫn còn nhưng yếu, không tự thở, người chị đã ngay lập tức hô hấp nhân tạo, ép tim và đã gọi người lớn đến hỗ trợ. Và sau 2 đến 3 lần thực hiện ép tim, hô hấp nhân tạo thì bệnh nhân đã tỉnh hơn rồi mới đưa bệnh nhân đến trạm y tế xã. Nếu bệnh nhân không được cấp cứu đúng cách thì sau khoảng 5 phút là bệnh nhân có thể ngừng thở, ngừng tim dẫn đến các di chứng nặng nề hoặc tử vong".
Nhờ chị gái cấp cứu ban đầu đúng cách nên bệnh nhi đã được cứu sống, không để lại di chứng nào.
Các bước sơ cứu cho nạn nhân đuối nước đúng cách
Bước 1: Cần đánh giá hiện trường, hiện trường phải an toàn thì mới xử lý cho bệnh nhân. Khi hiện trường không an toàn, chính bản thân người cứu lại là người bị nạn; nếu không biết bơi, phải tìm dụng cụ cứu vớt bệnh nhân và gọi người hỗ trợ.
Bước 2: Khi cứu được bệnh nhân, phải đánh giá về đường thở, tim, phổi của bệnh nhân. Áp vào mũi, miệng, ngực của bệnh nhân xem còn thở không, nghe xem tim có hay không. Nếu thấy bệnh nhân ngừng thở, ngừng tim, có tím tái, thì tiến hành ép tim, và thổi ngạt ngay. Với đánh giá ngoài môi trường thì có thể ép tim, thổi ngạt theo tỉ lệ 30/2 (ép tim 30 lần, thổi ngạt 2 lần).
Sau khoảng độ 4 đến 5 lần cần đánh giá lại xem bệnh nhân có thở được, có tim lại hay không. Nếu không có, cần tiếp tục ép tim, thổi ngạt đến khi có người hỗ trợ đến.
Khi cấp cứu bệnh nhân, đặt tư thế bệnh nhân trên nền cứng, nằm nghiêng an toàn để tránh trào ngược vào đường thở, phải ngửa cổ bệnh nhân làm sao để thông thoáng đường thở. Đảm bảo cấp cứu bệnh nhân tại chỗ trước, sau khi ổn định mới chuyển bệnh nhân đi. Nếu bệnh nhân đang ngừng thở ngừng tim, mà chuyển bệnh nhân đi luôn thì chắc chắn bệnh nhân sẽ để lại di chứng rất nhiều hoặc tử vong.
