Ảnh minh họa
Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy chế độ ăn lành mạnh đóng vai trò quan trọng đối với chức năng nhận thức. Chế độ ăn lành mạnh cung cấp các dưỡng chất quan trọng như các vitamins và acid béo omega-3, các dưỡng chất này đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của các tế bào não cũng như kiểm soát phản ứng viêm, qua đó mang lại lợi ích cho chức năng nhận thức.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Neurology đã chỉ ra chế độ ăn lành mạnh hơn có liên liên hệ với tăng thể tích não.
Kết quả này đến từ nghiên cứu lớn được tiến hành trên 4.213 người Hà Lan, tuổi trên 45 và không bị sa sút trí tuệ. Những người tham gia nghiên cứu sẽ trả lời bộ câu hỏi về thực phẩm và đồ uống họ thường sử dụng, số lượng cũng như tần suất tiêu thụ các loại thực phẩm, đồ uống đó. Dựa vào các câu trả lời, chế độ của mỗi người tham gia nghiên cứu sẽ được đưa vào đánh giá chất lượng dựa trên khuyến cáo chế độ ăn của Hà Lan. Sau đó những người này sẽ được chụp MRI để đánh giá thể tích mô não cũng như ghi nhận các bệnh lý mạch máu não nếu có (VD: các lỗ khuyết, các ổ xuất huyết vi thể).
Nhóm nghiên cứu cũng quan sát thấy điểm chất lượng bữa ăn cao hơn sẽ tương quan với thể tích não lớn hơn. Điều đặc biệt, nhóm nghiên cứu thấy điểm chế độ ăn cao hơn có mối liên hệ với thể tích hồi hải mã lớn hơn, đây là vùng có chức năng quan trọng với trí nhớ. Cần chú ý, mối liên hệ này không được quyết định bởi một nhóm thực phẩm hoặc đồ uống. Ăn nhiều rau, quả, các loại ngũ cốc nguyên hạt, các loạt hạt, sản phẩm từ sữa, cá và ít sử dụng các loại đồ uống có đường có mối liên hệ với thể tích não lớn hơn. Tuy nhiên, các nghiên cứu viên không tìm thấy mối liên hệ giữa chất lượng chế độ ăn và tác dụng bảo vệ trước các bệnh mạch máu nhỏ.
Do nghiên cứu này chỉ là nghiên cứu quan sát, do đó nó không phù hợp để đánh giá quan hệ nguyên nhân – hệ quả. Những người có chế độ ăn lành mạnh thường có các thói quen tốt khác có thể ảnh hưởng tích cực đến não bộ như tập thể dục hay tham gia những hoạt động liên quan đến trí tuệ. Cần phải nhấn mạnh rằng tương quan giữa chế độ ăn lành mạnh và thể tích não vẫn có ý nghĩa sau khi kiểm soát các yếu tố khác như vận động thể lực, trình độ giáo dục, tuổi, giới tính, lượng calori tiêu thụ, BMI.
Các kết quả này đồng nhất với các kết quả từ các nghiên cứu trước đó: tuân thủ chế độ ăn Địa Trung Hải (nhiều cá, các loại hạt và rau quả) có tác dụng chống lại mất mô não. Các kết quả từ các nghiên cứu ngẫu nhiên, đối chứng cho thấy người theo chế độ ăn Địa Trung Hải có nồng độ một loại protein được gọi là yếu tố nuôi dưỡng thần kinh (brain-derived neurotrophic factor ) trong máu cao hơn. Loại protein này hỗ trợ cho sự phát triển và tồn tại của các tế bào não.
Dựa trên những nghiên cứu này, kích thước não bộ có thể bị ảnh hưởng bởi tổng thể chất lượng bữa ăn chứ không phải một loại thực phẩm hay đồ uống cụ thể nào. Và điều quan trọng là theo một chế độ ăn cân bằng, lành mạnh chú trọng ăn nhiều các loại rau quả, cá, các loại đậu và ít ăn thực phẩm chế biến sẵn và đường.