Bệnh Crohn còn được gọi là hội chứng Crohn hay viêm ruột khu vực, là một loại hình của bệnh viêm ruột, có thể ảnh hưởng tới tất cả các phần của ống tiêu hóa (từ miệng tới hậu môn). Nó gây ra viêm màng đường tiêu hóa, có thể dẫn đến đau bụng, tiêu chảy và cả suy dinh dưỡng trầm trọng.
Các viêm nhiễm gây ra bởi bệnh Crohn thường lan sâu vào các lớp mô ruột bị ảnh hưởng. Giống như viêm loét đại tràng, bệnh Crohn có thể đau đớn và suy nhược, đôi khi có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm tính mạng.
Chất xơ trong đậu quả khiến người bệnh Crohn trướng bụng và tiêu chảy.
Trong khi không có biện pháp chữa bệnh đặc hiệu, những thay đổi trong chế độ ăn uống và lối sống có thể giúp kiểm soát các triệu chứng và kéo dài thời gian giữa đợt khởi phát bệnh Crohn.
Những thực phẩm cần hạn chế
Hạn chế các sản phẩm sữa. Giống như nhiều người mắc bệnh viêm ruột, bệnh nhân Corhn có thể gặp phải tiêu chảy, đau bụng và trướng bụng. Tình trạng này cải thiện khi giới hạn hoặc loại bỏ các sản phẩm sữa. Có thể không dung nạp lactose, có nghĩa là, cơ thể không thể tiêu hóa đường sữa (lactose) trong thực phẩm từ sữa. Nếu vậy, hạn chế sữa hoặc sử dụng sản phẩm enzym như lactaid sẽ giúp phá vỡ lactose.
Tránh các thực phẩm chứa nhiều chất béo. Nếu có bệnh Crohn ở ruột non, có thể không thể tiêu hóa hoặc hấp thụ chất béo bình thường. Thay vào đó, chất béo đi qua ruột, làm tiêu chảy nặng hơn. Thực phẩm có thể sẽ đặc biệt phiền hà bao gồm bơ, bơ thực vật, nước sốt kem và các loại thực phẩm chiên.
Đối với hầu hết mọi người, chất xơ như: trái cây tươi, rau quả và ngũ cốc nguyên chất là nền tảng của một chế độ ăn uống khỏe mạnh. Nhưng nếu bị bệnh viêm ruột, chất xơ có thể làm tiêu chảy, đau đớn và khí nặng hơn. Nếu trái cây và rau quả còn nguyên, cố gắng hấp, nướng hoặc hầm chúng. Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu chế độ ăn nhiều chất xơ.
Loại bỏ bất cứ loại thực phẩm khác dường như làm cho các dấu hiệu và triệu chứng nặng hơn. Nói chung, có thể có vấn đề nhiều hơn với các loại thực phẩm trong họ cải bắp như xúp lơ xanh, đậu quả, bắp cải, đặc biệt là các loại trái cây họ cam quýt, thức ăn cay, bỏng ngô, rượu, thức ăn và thức uống có chứa caffeine như socola và soda.
Sữa là thực phẩm mà người bệnh Crohn phải tránh xa.
Chế độ ăn uống cho người bệnh
Ăn bữa ăn nhỏ. Người bệnh sẽ cảm thấy tốt hơn với ăn năm, sáu bữa ăn nhỏ một ngày thay vì hai hoặc ba bữa lớn.
Uống nhiều chất lỏng. Hãy cố gắng uống nhiều nước hàng ngày. Nước là tốt nhất. Rượu và đồ uống có chứa caffeine kích thích ruột và có thể làm cho tiêu chảy nặng hơn, trong khi đồ uống có ga thường xuyên tạo ra khí.
Một vấn đề rất quan trọng đó là đảm bảo bù đủ nước, điện giải và bổ sung thức ăn, vitamin, các yếu tố vi lượng như đồng, kẽm... để giúp cho bệnh nhân hồi phục nhanh, tránh suy kiệt.
Giảm stress để phòng bệnh
Mặc dù stress không gây bệnh Crohn nhưng nó có thể làm cho các dấu hiệu và triệu chứng nặng hơn nhiều và có thể kích hoạt đợt cấp. Stress cũng có thể tăng tốc độ hoặc làm chậm việc tiêu hóa đường ruột. Nó cũng có thể gây ra những thay đổi trong mô ruột.
Tuy rằng không thể tránh khỏi căng thẳng nhưng chúng ta có thể học cách để kiểm soát được stress. Hãy thường xuyên tập thể dục. Ngay cả tập thể dục nhẹ có thể giúp giảm stress, giảm trầm cảm và điều hòa chức năng ruột. Nói chuyện với bác sĩ về kế hoạch tập thể dục tốt nhất.
Phản hồi sinh học. Kỹ thuật này giảm stress có thể giúp giảm căng thẳng cơ bắp và làm chậm nhịp tim với sự giúp đỡ của máy phản hồi. Mục đích là để giúp nhập vào một trạng thái thoải mái để có thể đương đầu dễ dàng hơn với căng thẳng. Phản hồi sinh học thường được dạy tại các bệnh viện và trung tâm y tế.
Thường xuyên thư giãn kết hợp với các bài tập thở, thiền, tập yoga, khí công dưỡng sinh.
BS. Ngô Mỹ Hà