Chế độ ăn cho người bị u lành thực quản

1.Tầm quan trọng của chế độ ăn cho người bệnh u lành thực quản

Bệnh u lành thực quản thường không có những triệu chứng rõ ràng do đó cần chú trọng đến sức khỏe, thăm khám thường xuyên để phát hiện sớm bệnh và có biện pháp điều trị kịp thời. 

Để dự phòng bệnh tái phát hoặc tiến triển nặng hơn, theo dược sĩ Nguyễn Thị Hồng Nhung đã có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng (hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu), người bị u lành thực quản có thể tăng cường đề kháng bằng cách duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh và giàu dinh dưỡng, có thể giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể. Hạn chế tiêu thụ thức ăn nhanh và thức ăn có nhiều đường, tăng cường ăn rau xanh, hoa quả, và thực phẩm giàu chất xơ.

2.Các dưỡng chất cần thiết cho người bệnh u lành thực quản

Bệnh nhân u lành thực quản cần ăn đầy đủ các nhóm chất một cách vừa phải, hợp lý, tăng cường bổ sung trái cây, rau xanh và kết hợp bổ sung cho cơ thể thêm vitamin và khoáng chất nhằm tăng sức đề kháng.

Trong rau củ quả có nhiều chất xơ, kích thích nhu động ruột, giúp các vi khuẩn có lợi trong đường ruột phát triển.

Bên cạnh đó, các hợp chất chống oxy hóa trong rau xanh và hoa quả có khả năng ngăn ngừa ung thư.

Bệnh nhân mắc u lành thực quản nên ưu tiên sử dụng một số thực phẩm sau: Thịt gia cầm, các loại hạt, rau xanh đậm, hoa quả giàu vitamin C tiêu biểu như ổi, cam, chanh bưởi…

2.1. Chất xơ:

Chất xơ là một phần quan trọng của chế độ ăn uống cân bằng, tốt cho hệ tiêu hóa. Khi bạn tăng cường chất xơ trong chế độ ăn uống, quá trình tiêu hóa và làm rỗng dạ dày diễn ra nhanh hơn, giúp phòng ngừa táo bón.

Ăn nhiều chất xơ cũng giúp giữ cho cơ thắt thực quản dưới không mở ra, giúp di chuyển thức ăn nhanh hơn để giảm áp lực và chướng bụng trong dạ dày. Chất xơ giúp tăng cường nhu động ruột, hỗ trợ tiêu hóa thức ăn tốt hơn, giảm gánh nặng cho dạ dày.

Chất xơ được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm như rau xanh (rau bina, súp lơ xanh, bông cải xanh,...); trái cây (táo, lê, chuối...); ngũ cốc nguyên hạt (yến mạch, gạo lứt, bánh mì nguyên cám...). Ngũ cốc nguyên hạt là nguồn cung cấp carbs phức hợp tốt cho sức khỏe, giúp bổ sung chất xơ vào chế độ ăn uống.

2.2. Vitamin và khoáng chất:

Vitamin và khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng của cơ thể, bao gồm hệ miễn dịch, hệ tiêu hóa, hệ thần kinh...

Người bệnh nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin A giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ tái tạo tế bào niêm mạc dạ dày; Vitamin C giúp chống oxy hóa, bảo vệ cơ thể khỏi tác hại của các gốc tự do; Vitamin E giúp giảm viêm, hỗ trợ chức năng tiêu hóa; Canxi giúp trung hòa acid dạ dày, giảm nguy cơ trào ngược do u lành thực quản gây ra.

2.3. Protein:

Protein cung cấp cho cơ thể các acid amin thiết yếu giúp xây dựng và sửa chữa mô, duy trì sức khỏe cơ bắp. Thịt nạc, thịt gia cầm bỏ da, cá, đậu phụ, trứng, sữa chua, sữa đậu nành… là nguồn cung cấp protein tốt, dễ hấp thụ.

2.4. Chất béo lành mạnh:

Ăn nhiều thực phẩm giàu chất béo kích hoạt triệu chứng trào ngược dạ dày - thực quản và làm chậm quá trình tiêu hóa. Tiêu thụ nhiều chất béo cũng dễ dẫn đến béo phì, là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ trào ngược.

Người bệnh nên hạn chế hoặc tránh chất béo bão hòa (thường có trong thịt, sữa) và chất béo chuyển hóa (trong thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh). Thay thế bằng các loại thực phẩm chứa chất béo lành mạnh từ thực vật hoặc cá như: các loại dầu như ô liu, vừng, dầu cải, hướng dương, các loại hạt, cá béo như cá hồi, cá mòi, cá thu, cá cơm…

3. Chế độ ăn cần thiết cho người bệnh u lành thực quản

3.1. Rau quả tươi

Rau quả tươi là một lựa chọn an toàn cho người bị trào ngược dạ dày thực quản vì chúng giàu vitamin, khoáng chất, chất xơ, chất chống oxy hóa có khả năng chống viêm tốt.

Người bệnh nên ăn các loại rau quả như: cải xoăn, dưa chuột, khoai lang, khoai tây, cà rốt, bí ngô; dưa, chuối, quả bơ, việt quất, mâm xôi… Hạn chế các loại trái cây có múi họ cam quýt và nước trái cây vì chúng thường chứa nhiều acid.

3.2. Các loại hạt

Nhiều loại hạt cung cấp chất xơ, chất dinh dưỡng và giúp hấp thụ acid dạ dày. Hạnh nhân, đậu phộng, hạt chia, hạt lanh đều là những lựa chọn lành mạnh.

3.3. Bánh mì nguyên cám

Bánh mì nguyên cám giàu tinh bột tốt và chất xơ, khi ăn nó có tác dụng như một miếng bọt biển, hấp thụ lượng acid dư thừa trong dạ dày, mang lại cảm giác dễ chịu. Chất xơ trong bánh mì nguyên cám cũng hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn.

3.4. Sữa chua nguyên chất

Mặc dù sữa giàu chất béo thường gây trào ngược nhưng nhiều người mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản vẫn có thể dung nạp được sữa chua ít béo và không béo, không đường hoặc sữa chua làm từ nguồn thực vật như sữa chua hạnh nhân.

Sữa chua nguyên chất rất tốt cho sức khỏe của hệ tiêu hóa, cung cấp những vi khuẩn có lợi cho đường ruột, tạo điều kiện hấp thụ tốt các chất dinh dưỡng đồng thời tránh được các hiện tượng khó tiêu, đầy bụng.

3.5. Yến mạch

Yến mạch là một trong những loại thực phẩm tốt giàu chất xơ lành mạnh, được hấp thụ tốt trong dạ dày, nhờ đó cải thiện tình trạng acid trào ngược lên thực quản.

Do đó ăn yến mạch thường xuyên sẽ giúp cung cấp năng lượng cho vi khuẩn lành mạnh trong đường ruột, dẫn đến tiêu hóa tốt hơn và giảm thiểu các triệu chứng đầy hơi, khó chịu ở dạ dày, thực quản.

Người mắc bệnh dạ dày, trào ngược thực quản nên ăn các món cháo yến mạch, súp yến mạch, yến mạch trộn sữa chua Hy Lạp…

4. Thực phẩm người bệnh u lành thực quản cần hạn chế hoặc tránh

Không hút thuốc lào, thuốc lá.

Kiêng uống nước có gas hay đồ uống có cồn như rượu, bia.

Không nên ăn thực phẩm lên men như dưa cà muối, rau cải muối vì thành phần nitrosamin khá lớn có thể làm tăng khả năng bị ung thư đường tiêu hóa.

Không nên dùng đồ cay nóng như ớt, tiêu, gừng, mù tạt… vì có thể kích thích cổ họng và tổn thương niêm mạc thực quản.

Hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ và chế biến sẵn như xúc xích, khoai tây chiên, thịt xông khói… Vì trong các thực phẩm này có nhiều chất phụ gia và chất bảo quản gây tăng khả năng ung thư.

Hạn chế uống quá nhiều cà phê và các loại nước có vị chua như cà chua, quýt, cam…

Hạn chế ăn những thực phẩm gây dị ứng, hay những thực phẩm có nguy cơ dị ứng cao như tôm, cua, đậu tương, lạc… ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa của dạ dày.

Ngoài ra, người mắc bệnh u lành thực quản cần lưu ý để tránh tình trạng trào ngược. Những thực phẩm cần hạn chế như: Socola mang nhiều chất béo, caffeine và cacao. Đây là các chất dễ gây hiện tượng trào ngược axit dạ dày. Socola đen mang nhiều lợi ích hơn socola sữa vì chứa ít chất béo hơn, nhưng vẫn cần chú ý khi sử dụng socola trong lúc đang bị bệnh.

Nước có gas cũng là nguyên nhân gây hiện tượng trào ngược axit. Chất carbonate có trong bong bóng khí sẽ khiến gia tăng áp lực ở ổ bụng và gây ra hiện tượng trào ngược. Mặt khác, đồ uống có nhiều caffein hay axit cũng làm tình trạng trào ngược dạ dày càng trầm trọng hơn. Có thể thay thế những đồ uống này bằng trà xanh hoặc trà thảo mộc sẽ cho cơ thể cảm thấy thỏa mái hơn.