Chế độ ăn uống hợp lý kết hợp với việc nghỉ ngơi đầy đủ sẽ giúp bệnh nhân viêm đường hô hấp trên mau chóng hồi phục.
1. Chế độ ăn uống phù hợp với người bệnh viêm đường hô hấp trên
1.1. Tăng cường thực phẩm giàu vitamin C
Vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm thiểu triệu chứng viêm nhiễm.
Các thực phẩm giàu vitamin C bao gồm cam, quýt, chanh, dâu tây, kiwi và ớt chuông.
1.2. Uống nhiều nước
Uống nước ấm giúp làm dịu cổ họng và giảm ho.
Bên cạnh đó, việc cung cấp đủ nước sẽ giúp làm lỏng dịch nhầy trong đường hô hấp, giảm tình trạng nghẹt mũi và đau họng.
1.3. Ăn súp hoặc cháo
Các món ăn nhẹ nhàng như cháo, súp gà giúp cơ thể dễ tiêu hóa và cung cấp dinh dưỡng.
Súp gà còn được biết đến với khả năng làm giảm triệu chứng viêm họng và nghẹt mũi.
1.4. Tránh thực phẩm lạnh và dầu mỡ
Đồ ăn lạnh có thể làm kích ứng cổ họng và khiến triệu chứng viêm đường hô hấp nặng hơn.
Ngoài ra, thức ăn nhiều dầu mỡ cũng khó tiêu hóa và có thể làm tăng cảm giác khó chịu.
1.5. Thực phẩm giàu kẽm
Kẽm giúp cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng, người bệnh hãy bổ sung hải sản, hạt bí ngô, thịt gà và các loại đậu vào khẩu phần ăn.
1.6. Sử dụng tỏi và gừng
Tỏi và gừng đều có tính kháng viêm và kháng khuẩn tự nhiên, nên người bệnh có thể thêm tỏi và gừng vào món ăn hoặc pha trà gừng với mật ong để giảm ho và viêm họng.
1.7. Sữa chua
Sữa chua chứa probiotic giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột và tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại vi khuẩn và virus.
1.8. Tránh rượu bia và cà phê
Các loại thức uống có cồn và caffeine có thể gây mất nước và làm trầm trọng thêm các triệu chứng của viêm đường hô hấp.
2. Những lưu ý quan trọng đối với bệnh nhân viêm đường hô hấp trên
Ngoài chế độ ăn uống đặc biệt, người bị viêm đường hô hấp trên cần chú ý đến nhiều yếu tố để hỗ trợ quá trình hồi phục, ngăn ngừa tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn và tránh lây lan cho người khác, cụ thể:
2.1. Nghỉ ngơi đầy đủ
Nghỉ ngơi giúp cơ thể tập trung năng lượng vào việc phục hồi hệ miễn dịch.
Trong trường hợp thiếu ngủ hoặc làm việc quá sức có thể khiến bệnh kéo dài hoặc nặng hơn.
Lời khuyên: Hãy nghỉ ngơi ít nhất 7-9 tiếng mỗi đêm, và nên có những khoảng thời gian nghỉ ngắn trong ngày để cơ thể không bị quá tải.
2.2. Giữ ấm cơ thể
Nhiệt độ lạnh có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng viêm đường hô hấp, như đau họng hoặc ho.
Lời khuyên: Luôn giữ ấm phần cổ, ngực và chân, đặc biệt khi thời tiết lạnh hoặc gió. Nên mặc quần áo ấm và tránh tiếp xúc trực tiếp với không khí lạnh.
2.3. Uống đủ nước
Nước giúp làm lỏng dịch nhầy trong mũi và họng, từ đó giảm nghẹt mũi và giúp dễ thở hơn. Bên cạnh đó, uống đủ nước giúp tránh tình trạng mất nước khi sốt.
Lời khuyên: Nên uống nước ấm hoặc nước lọc, tránh uống nước quá lạnh, người bệnh cũng có thể sử dụng nước súp hoặc trà thảo dược.
2.4. Hạn chế tiếp xúc với môi trường khói bụi
Khói bụi, chất ô nhiễm và khói thuốc lá có thể gây kích ứng đường hô hấp, khiến tình trạng viêm nghiêm trọng hơn.
Lời khuyên: Tránh ở trong môi trường có nhiều khói bụi hoặc hóa chất. Nếu có thể, hãy sử dụng khẩu trang khi ra ngoài.
2.5. Ăn uống lành mạnh
Chế độ ăn giàu dinh dưỡng giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng.
Các vitamin và khoáng chất có thể giúp hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn.
Lời khuyên: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, đặc biệt là các loại giàu vitamin C (như cam, chanh), và uống đủ nước.
Tránh đồ ăn nhiều dầu mỡ và thực phẩm chế biến sẵn.
2.6. Sử dụng máy tạo ẩm hoặc xông hơi
Độ ẩm trong không khí giúp làm dịu cổ họng và giảm triệu chứng khô họng, khó thở.
Lời khuyên: Sử dụng máy tạo ẩm trong phòng ngủ, hoặc xông hơi với nước nóng, có thể thêm tinh dầu bạc hà hoặc tràm trà để giảm nghẹt mũi và ho.
2.7. Tránh các chất kích thích
Các chất kích thích như rượu, cà phê và thuốc lá có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và kích ứng đường hô hấp, làm bệnh trầm trọng hơn.
Lời khuyên: Tránh sử dụng các loại thức uống chứa cồn hoặc caffeine. Nếu bạn hút thuốc, hãy cố gắng ngưng hoặc hạn chế trong thời gian bị bệnh.
2.8. Giữ vệ sinh cá nhân
Viêm đường hô hấp trên thường do virus gây ra và dễ lây qua tiếp xúc trực tiếp. Việc giữ vệ sinh sẽ giảm nguy cơ lây nhiễm cho người khác.
Lời khuyên:
- Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi bằng khăn giấy hoặc khuỷu tay.
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng.
- Đặc biệt sau khi ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc với người khác.
- Tránh dùng chung đồ dùng cá nhân với người khác như cốc uống nước, khăn mặt.
2.9. Không tự ý sử dụng kháng sinh
Viêm đường hô hấp trên thường do virus gây ra, và kháng sinh không có tác dụng với virus. Việc sử dụng kháng sinh không đúng có thể dẫn đến kháng thuốc.
Lời khuyên: Người bệnh chỉ sử dụng kháng sinh nếu có chỉ định của bác sĩ và tập trung vào các biện pháp giảm triệu chứng như nghỉ ngơi, uống đủ nước và dùng thuốc giảm đau, hạ sốt khi cần.
2.10. Tham khảo ý kiến bác sĩ khi triệu chứng kéo dài
Nếu các triệu chứng không giảm sau 7-10 ngày hoặc có dấu hiệu nặng hơn như khó thở, sốt cao kéo dài, cần thăm khám ngay để tránh biến chứng.
Lời khuyên: Đừng chần chừ khi triệu chứng trở nên trầm trọng. Hãy gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
Bệnh nhân viêm đường hô hấp trên cần tuân thủ những lưu ý nói trên, người bệnh sẽ nhanh chóng hồi phục và tránh biến chứng khi bị viêm đường hô hấp trên.