Thời gian gần đây bệnh nhân còn thường xuyên bị đỏ mắt, nhức mắt, đau đầu, mệt mỏi. Sau khi được thăm khám, các bác sĩ chẩn đoán là viêm hàm sàng, kèm theo dị vật mật độ xương, hình giống chiếc răng nằm trong xoang sàn. Sau phẫu thuật nội soi mũi xoang và lấy dị vật, kết quả giải phẫu bệnh xác định răng lạc chỗ trong xoang sàng.
Bệnh nhân cũng cho biết khi có các dấu hiệu như vậy còn nghĩ mình bị ung thư nên đã đi khám ung thư, nhưng khi đến khám bệnh bác sĩ nói răng mọc lạc chỗ thì rất bất ngờ.
Thế nào là răng mọc lạc chỗ?
Răng mọc lạc chỗ là những răng không nằm đúng vị trí của chúng trên cung hàm, mà mọc ở những chỗ khác như: Ở vòm miệng, ở phía trong hay ngoài cung răng, ở trong xoang.
Hệ răng sữa và răng vĩnh viễn bắt đầu hình thành từ tuần thứ 6 của thời kỳ bào thai. Từ một loại tế bào được biệt hóa, qua nhiều giai đoạn phát triển và di chuyển về phía xương hàm để hình thành các mầm răng nằm trong xương hàm.
Trong quá trình hình thành mầm răng và di chuyển, có nhiều yếu tố tác động khiến các mầm răng không ở vị trí đúng, mà nằm ở những chỗ khác. Ở vị trí lạc này, mầm răng vẫn phát triển thành răng hoàn chỉnh và được gọi là răng lạc chỗ.
Đặc điểm của răng lạc chỗ
Thực chất răng lạc chỗ là răng được phát triển hoàn chỉnh nên sẽ giống răng thật. Gặp nhiều răng lạc chỗ là răng vĩnh viễn hơn là răng sữa.
Răng có thể lộ ra ở trong miệng khiến bệnh nhân có thể phát hiện ra, nhưng cũng không hề biết có răng lạc chỗ, chỉ khi tình cờ đi chụp film hay khi khám, nha sĩ phát hiện ra bạn có răng lạc chỗ. Ở trẻ em, bố mẹ thấy răng của con chưa thay, thay muộn hoặc răng sữa rụng rồi nhưng không thấy răng mới mọc lên.
Dấu hiệu nhận biết răng mọc lạc chỗ
Phát hiện răng mọc ra không đúng vị trí của nó trên cung hàm hoặc thấy có răng khểnh. Có thể đau nhức vùng trán, hốc mắt hoặc vùng má ở một bên mặt, ngạt mũi, tắc mũi, chảy mũi mủ...
Biểu hiện răng lạc chỗ là xuất hiện tình trạng thiếu răng, thừa răng.
Đặc điểm của viêm xoang hàm do răng cũng khá đặc thù, với biểu hiện bệnh khu trú hoàn toàn một bên hốc mũi. Ngạt tắc mũi một bên, chảy nước mũi vàng xanh một bên, đôi khi lẫn máu kèm theo hốc mũi viêm có mùi rất thối, mà chỉ có bệnh nhân mới ngửi thấy được.
Trên thực tế, ghi nhận tại phòng khám có khá nhiều bệnh nhân đến khám với biểu hiện chảy dịch mũi màu vàng xanh, đôi khi lẫn máu. Người bệnh phàn nàn rằng họ luôn không tự tin trong lúc giao tiếp, nhất là khi phải gặp những đối tác quan trọng, do cảm thấy có mùi thối như trứng gà ung từ trong mũi bốc ra. Thỉnh thoảng má cùng bên mũi bị bệnh sưng đỏ và đau, thậm chí lan cả lên mắt làm bệnh nhân thấy có rỉ vàng ở khóe mắt, đôi khi mủ từ xoang rò cả xuống miệng.
Người bệnh thường đến bệnh viện khám vì lo sợ mình đã bị ung thư. Một số trường hợp khác, bệnh nhân lại đến gặp bác sĩ vì đau nhức đầu, đặc biệt vùng trán kéo dài, mà không hề có hiện tượng chảy mũi hay ngạt tắc mũi.
Chẩn đoán xác định răng lạc chỗ
Sau khi khám và chụp phim, bệnh nhân mới biết mình có răng mọc ở trong xoang trán hoặc xoang hàm.
Bệnh viêm xoang hàm do răng thường phải phân biệt với ung thư sàng hàm. Việc phân biệt chủ yếu dựa vào sinh thiết tổ chức tại hốc mũi hoặc trong lòng xoang đánh giá tế bào dưới kính hiển vi điện tử.
Chụp phim xoang hàm thấy xoang hàm bên bệnh mờ hơn so với bên lành, không có hình ảnh phá hủy xương (trong ung thư thành xoang bị đẩy dồn, giãn rộng và phá hủy). Bên cạnh đó, chụp phim toàn cảnh về răng (panorama) nhằm xác định răng gây bệnh để kết hợp điều trị.
Trong trường hợp răng lạc chỗ, việc chẩn đoán chủ yếu dựa vào hình ảnh trên phim chụp xoang, thấy khối xương hình dáng giống răng trong lòng xoang. Triệu chứng về xoang lại không biểu hiện, chủ yếu là dấu hiệu đau khi vị trí răng lạc chỗ nằm ở đường dẫn lưu của xoang. Một số bệnh nhân lại tình cờ phát hiện ra răng mình không nằm đúng chỗ khi đi khám những bệnh khác. Khi khám răng thường bệnh nhân sẽ thiếu mất răng nanh.
Tóm lại: Răng lạc chỗ trong xoang là vấn đề ít gặp, triệu chứng tuỳ thuộc vào vị trí của răng lạc chỗ, răng mọc lạc chỗ trong xoang có thể gây viêm xoang như sổ mũi, nghẹt mũi, nhức đầu… không đáp ứng với điều trị nội khoa và hay tái phát thường xuyên. Điều trị răng mọc lạc chỗ là phẫu thuật lấy răng.
Ngày nay, nhờ có phẫu thuật nội soi mũi xoang nên việc phẫu thuật nội soi mũi xoang lấy răng mọc lạc chỗ trong xoang không quá phức tạp. Tuy nhiên, trong trường hợp ở vị trí khó, đòi hỏi phẫu thuật viên phải có nhiều kinh nghiệm trong phẫu thuật nội soi mũi xoang, để hạn chế một số biến chứng có thể xảy ra trong phẫu thuật như biến chứng hốc mắt, dò dịch não tủy, viêm não - màng não... Vì vậy, nếu thấy nghi ngờ, người bệnh nên đến chuyên khoa tai mũi họng điều trị kết hợp với việc điều trị răng miệng.
Mời độc giả xem thêm video:
Nên Đánh Răng Bao Nhiêu Lần 1 Ngày? | SKĐS