Chất xơ đóng vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe con người. Nguồn cung cấp chất xơ cho cơ thể chủ yếu từ thức ăn nguồn thực vật như trong rau và hoa quả chín, các loại hạt. Có hai loại chất xơ là loại thô (xơ không hòa tan) và loại mịn (xơ hòa tan). Bài viết dưới đây xin giới thiệu tác dụng tốt của chất xơ đối với một số bệnh thường gặp.
Với bệnh táo bón: Vì không hòa tan trong nước và khi được ăn với nhiều nước, chất xơ là phương thuốc an toàn và hữu hiệu để phòng tránh bệnh táo bón. Nó làm mềm và tăng lượng phân để bộ tiêu hóa dễ dàng thải ra khỏi cơ thể.
Với bệnh viêm túi ruột già: Trên vách ruột già thường nổi lên những túi nhỏ, mỗi khi thức ăn bị ngưng đọng trong những túi đó thì gây ra tình trạng viêm túi ruột già. Vì không hòa tan trong nước, chất xơ có thể ngăn ngừa sự thành hình các túi nhỏ đó bằng cách giảm thiểu sự táo bón và giảm sự căng phồng của ruột già trong việc tống khứ chất phế thải.
Với bệnh tim mạch: Theo nhiều nghiên cứu, chất xơ nhất là từ lúa mạch có tác dụng làm giảm cholesterol bằng cách làm gan bớt chế tạo mỡ béo LDL và tăng HDL. Trong khí đó, cholesterol cao trong máu được coi là nguyên nhân gây một số bệnh tim mạch.
Với bệnh đái tháo đường: Đái tháo đường là một nhóm bệnh trong đó đường glucos ở máu lên cao. Nguyên nhân là do thiếu insulin hoặc giảm tác dụng của insulin trong cơ thể. Bệnh rất phổ biến và làm giảm khả năng làm việc, chất lượng cuộc sống. Theo kết quả các nghiên cứu, thực phẩm có chất xơ có khả năng bình thường hóa đường trong máu, giảm đường sau bữa ăn, tăng công hiệu của insulin vì nó tạo ra một lớp keo (gel) lỏng ngăn không cho đường hấp thụ vào ruột và có thể làm giảm đường trong máu tới 30%.
Với bệnh béo phì: Người bị béo phì thường do ăn nhiều, nhất là chất mỡ, mà lại không sử dụng, nên năng lượng dư thừa tích tụ trong cơ thể. Tiết chế ăn uống là điều cần thiết để giảm cân. Đa số các thực phẩm giàu chất xơ đều nghèo chất béo, không có chất dinh dưỡng cho nên là món ăn lý tưởng cho những người muốn xuống cân. Ngoài ra, thực phẩm giàu chất xơ cần thời gian lâu hơn để ăn nhai, không được tiêu hóa và hấp thụ ở dạ dày, tạo cảm giác nhanh no và no lâu, do đó giảm nhu cầu ăn nhiều.
Bác sĩ Nguyễn Ý Đức
Cung cấp chất xơ cho cơ thể
Cung cấp qua bữa ăn: Để đảm bảo được nhu cầu chất xơ cần thiết, hàng ngày chúng ta cần ăn các loại thực phẩm chứa nhiều chất xơ như rau xanh, hoa quả, gạo, mì, ngô, khoai… Cần ăn rau và trái cây hơn là uống nước ép vì rau và quả là nguồn chất xơ có giá trị nhất do có chất pec tin (những chất chỉ có trong rau quả). Mỗi ngày lượng rau xanh cần tối thiểu là 300g/người/ngày.
Khẩu phần ăn hàng ngày chúng ta mới có từ 5 - 10g chất xơ từ thực phẩm vì vậy cần bổ sung thêm khoảng 10g. Đặc biệt đối với những người bị thiếu nhiều chất xơ do ăn ít rau quả, người già, trẻ nhỏ hay những người bị bệnh đái tháo đường, béo phì, rối loại lipid máu… thì càng cần bổ sung thêm chất xơ.
